Cốt lõi của cách mạng công nghệ (CMCN) 4.0 chính là chuyển đổi số, với sự tích hợp của số hóa, kết nối, siêu kết nối và xử lý dữ liệu thông minh. Đây là quá trình phát triển tất yếu trên toàn cầu, trong mọi lĩnh vực và BHXH Việt Nam cũng không nằm ngoài lộ trình ấy.

Ngày 27/9/2019, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia CMCN 4.0, trong đó nhấn mạnh yêu cầu cấp bách đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số. Trên cơ sở đó, Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 52-NQ/TW; đồng thời Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 01/CT-TTg ngày 14/1/2020 về “Thúc đẩy phát triển công nghệ số Việt Nam”, Quyết định 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030. Đặc biệt, trong các văn kiện Đại hội Đảng XIII, những khái niệm như chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số đã lần đầu tiên được đề cập; đặt ra yêu cầu thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xã hội số để tạo bứt phá về nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Nắm bắt xu thế chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu và định hướng, chiến lược chuyển đổi số quốc gia và sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, BHXH Việt Nam là một trong những cơ quan thuộc Chính phủ sớm tiếp cận và có những bước chuyển biến rõ nét trong thực hiện chiến lược chuyển đổi số. Điều đó được thể hiện trong việc BHXH Việt Nam đã và đang đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống CNTT của Ngành theo định hướng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số, đáp ứng yêu cầu đảm bảo an sinh xã hội quốc gia, phục vụ người dân và DN ngày càng tốt hơn, toàn diện hơn.

Theo đó, ngành BHXH Việt Nam hiện đang có gần 30 hệ thống ứng dụng; quản lý cơ sở dữ liệu (CSDL) của gần 98 triệu người dân, tương ứng gần 28 triệu hộ gia đình; hơn 20.000 tài khoản CCVC, NLĐ trong Ngành thường xuyên truy cập, khai thác và sử dụng để thực hiện các nghiệp vụ của Ngành; kết nối liên thông với trên 12.000 cơ sở KCB và hơn 500.000 tổ chức, DN sử dụng dịch vụ công trên toàn quốc và các bộ, ngành. Toàn Ngành có 25 TTHC còn hiệu lực và đều được công khai trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, Cổng TTĐT BHXH Việt Nam và bộ phận “Một cửa” của BHXH cấp tỉnh/huyện, Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh. Mỗi năm, Cổng Giao dịch điện tử tiếp nhận và xử lý gần 100 triệu lượt hồ sơ, riêng từ đầu năm 2021 đến nay là gần 70 triệu hồ sơ. Đáng chú ý, sau gần một năm triển khai ứng dụng VssID, cả nước đã có hơn 23 triệu tài khoản giao dịch điện tử cá nhân dùng để đăng nhập, sử dụng ứng dụng này được phê duyệt.

Cùng với đó, thực hiện Nghị định 43/2021/NĐ-CP, BHXH Việt Nam đã và đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan hoàn thiện quy chuẩn kỹ thuật, tập trung, hoàn thiện CSDL chuyên ngành, danh mục dữ liệu mở để sẵn sàng kết nối, chia sẻ theo chỉ đạo của Chính phủ. Trong đó, kết nối, chia sẻ dữ liệu với CSDL quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý; triển khai xác thực thông tin công dân từ CSDL quốc gia về dân cư khi công dân đăng ký tài khoản giao dịch điện tử với cơ quan BHXH trên Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam và trên ứng dụng VssID từ ngày 28/5/2021 (hiện cả nước đã có 591.318 lượt đăng ký được xác thực). Liên thông với Bộ Tư pháp trong tiếp nhận dữ liệu khai sinh để cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi. Trao đổi dữ liệu với Bộ KH-ĐT về thủ tục đăng ký thành lập DN, cấp mã số đơn vị tham gia BHXH. Cung cấp tiện ích tra cứu cho các Trung tâm DVVL trên cả nước về đơn vị SDLĐ, mã cơ quan BHXH quản lý, trạng thái hưởng BHXH, tháng dừng đóng BHXH gần nhất…

Mới đây, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh đã ký ban hành Kế hoạch 3035/KH-BHXH về thực hiện Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2021-2030 của ngành BHXH Việt Nam. Trong đó, có nội dung quan trọng về xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số với những mục tiêu cụ thể. Theo đó, đến năm 2025, sẽ triển khai thành công CSDL quốc gia về bảo hiểm; 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau; 100% người dân, DN sử dụng dịch vụ công trực tuyến được cấp định danh và xác thực điện tử thông suốt, hợp nhất trên tất cả các hệ thống thông tin của BHXH Việt Nam; 90% hệ thống thông tin của BHXH Việt Nam có liên quan đến người dân, DN đã đưa vào vận hành, khai thác được kết nối, liên thông qua Trục liên thông văn bản quốc gia và nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu.

Bên cạnh đó, thông tin của người dân, DN đã được số hóa và lưu trữ tại các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành sẽ không phải cung cấp lại; cung cấp dữ liệu mở theo quy định về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu số của cơ quan nhà nước; duy trì kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu giữa Hệ thống báo cáo của BHXH Việt Nam với Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia; phát triển, hoàn thiện Hệ thống tổng hợp và phân tích dữ liệu tập trung ngành BHXH (Datawarehouse- DWH) phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và các hoạt động nghiệp vụ của Ngành; 95% hồ sơ công việc của Ngành được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước); 50% người tham gia BHXH, BHYT có tài khoản giao dịch điện tử với cơ quan BHXH, trong đó có 40% sử dụng ứng dụng VssID.

Dự kiến, đến năm 2030, 100% Hệ thống thông tin của BHXH Việt Nam có liên quan đến người dân, DN đã đưa vào vận hành, khai thác được kết nối, liên thông qua Trục liên thông văn bản quốc gia và Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu; thông tin của người dân, DN đã được số hóa và lưu trữ tại các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành không phải cung cấp lại; 100% hồ sơ công việc của Ngành được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước); 80% người tham gia BHXH, BHYT có tài khoản giao dịch điện tử với cơ quan BHXH, trong đó có 60% sử dụng ứng dụng VssID.

Thủy Hà

Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 749/QĐ-TTg đã khẳng định: “Nhận thức đóng vai trò quyết định trong chuyển đổi số. Mỗi cơ quan, tổ chức và cả quốc gia cần tận dụng tối đa cơ hội để phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, trong đó việc xác định sớm lộ trình và đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số trong từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương có ý nghĩa sống còn, là cơ hội để phát triển các ngành, lĩnh vực, địa phương và nâng cao thứ hạng quốc gia.