Ngành điện tử thiếu nghiêm trọng lao động có kỹ năng

Tình trạng thiếu lao động có kỹ năng là một thách thức trong lĩnh vực điện tử. Đặc biệt, trong bối cảnh phục hồi và phát triển sau đại dịch Covid-19, Việt Nam đang đứng trước cơ hội hiếm có để tạo ra nhiều việc làm, nâng cao năng suất và nâng tầm kỹ năng lao động... Đó là thông tin được chia sẻ tại Diễn đàn ngành điện tử “Việc làm thỏa đáng và Tương lai của chuỗi cung ứng điện tử tại Việt Nam”, vừa được tổ chức hôm nay (15/7).

Việt Nam đã ghi nhận giá trị xuất khẩu hàng điện tử tăng liên tục hàng năm, hiện chiếm 1/3 tổng giá trị xuất khẩu của cả nước. Là một trong những nước xuất khẩu hàng điện tử lớn nhất thế giới, giá trị xuất khẩu của ngành lên tới hơn 108 tỷ USD trong năm 2021, với lực lượng lao động ước tính trên 1 triệu người. Tuy nhiên, ngành điện tử chủ yếu tập trung vào các hoạt động gia công, lắp ráp có giá trị gia tăng thấp và thâm dụng lao động.

Tại Diễn đàn, ông Hoàng Quang Phòng- Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, một trong những khó khăn lớn nhất mà các DN đang phải đối mặt là những biến động lớn về lao động, trong đó có sự suy giảm và thiếu hụt lao động. Đặc biệt, việc thu hút NLĐ trở lại làm việc, tạo ra việc làm thỏa đáng đang là một bài toán khó được đặt ra.

Theo ông Phòng, kết quả khảo sát mới nhất do VCCI thực hiện với sự hỗ trợ của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cho thấy, khoảng 60% số DN được hỏi cho rằng, tình trạng thiếu lao động có kỹ năng là một thách thức từ mức độ trung bình đến nghiêm trọng trong lĩnh vực điện tử; khoảng 50% số DN cũng coi kỹ năng chuyên môn của đội ngũ giám sát và quản lý là một thách thức lớn. Trong bối cảnh đó, việc đảm bảo lực lượng lao động gắn bó, năng suất ổn định và sự phát triển bền vững của các DN sản xuất cần phải được coi là ưu tiên hàng đầu.

Bà Ingrid Christensen- Giám đốc Văn phòng ILO tại Việt Nam cũng cho rằng, cần chú ý tới việc làm thỏa đáng để có thể tăng khả năng cạnh tranh bền vững của ngành công nghiệp điện tử trên thị trường toàn cầu và đóng góp vào sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Điều này cũng phù hợp với Lời kêu gọi hành động toàn cầu vì công cuộc phục hồi lấy con người làm trung tâm của ILO. Trong đó, tập trung vào bốn trụ cột có mối liên hệ qua lại mật thiết bao gồm: Tăng trưởng toàn diện và việc làm, bảo vệ NLĐ, an sinh xã hội toàn dân và đối thoại xã hội.

“Việt Nam có thể phát triển bền vững ngành điện tử thông qua đầu tư hợp lý vào cải thiện điều kiện làm việc thỏa đáng, bao gồm thúc đẩy đối thoại xã hội cũng như tham gia vào các chương trình tăng cường tuân thủ pháp luật tại nơi làm việc”- bà Ingrid Christensen khẳng định. Cũng theo bà Ingrid Christensen, các DN điện tử đã phát triển một kênh hỗ trợ lẫn nhau để thực hành đối thoại xã hội một cách hiệu quả ở tất cả các cấp, từ đó giúp cải thiện năng suất và điều kiện làm việc. Thực hành tốt này được kỳ vọng sẽ lan tỏa sang các ngành xuất khẩu chủ lực khác của cả nước.

Đáng chú ý, đối thoại xã hội sẽ đóng vai trò chủ đạo, giúp đảm bảo các chuỗi cung ứng bền vững. Vì vậy, đối thoại xã hội sẽ giúp thúc đẩy việc làm thỏa đáng, để có được một ngành công nghiệp điện tử bao trùm, bền vững và có khả năng chống chịu tại Việt Nam. Điều này phù hợp với thực tế, đó là các nhà đầu tư, người tiêu dùng và các nhà lập pháp trên khắp thế giới đang ngày càng đặt yêu cầu cao hơn đối với nhiệm vụ thúc đẩy việc làm bền vững trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nguyệt Hà