Khoảng cách giới trong các lĩnh vực tiếp tục được rút ngắn

Sáng 23/9, tại Hà Nội, Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã có buổi làm việc với Bộ LĐ-TB&XH về việc thực hiện pháp luật bình đẳng giới, mục tiêu quốc gia bình đẳng giới năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022.

Báo cáo tại buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Hà- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, sau 10 năm thực hiện Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2020, công tác bình đẳng giới đã đạt được một số kết quả. Đơn cử: Khoảng cách giới trong các lĩnh vực tiếp tục được rút ngắn và được quốc tế ghi nhận. Phần lớn các chỉ tiêu, mục tiêu đều có kết quả tốt hơn so với năm 2020, trong đó có 6/20 chỉ tiêu cơ bản đã đạt mục tiêu đến năm 2025; 1/20 chỉ tiêu đã đạt một phần và 13/20 chỉ tiêu phấn đấu đạt vào năm 2025.

Bà Nguyễn Thị Hà- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH báo cáo tại buổi làm việc

Đáng chú ý, theo Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu năm 2022, do Diễn đàn Kinh tế thế giới công bố hồi tháng 7/2022, chỉ số xếp hạng về bình đẳng giới của Việt Nam năm 2022 là 83/146 quốc gia, tăng 4 bậc so với năm 2021 (năm 2021 Việt Nam xếp thứ 87/144 quốc gia), trong đó các chỉ số về trao quyền cho phụ nữ, lĩnh vực sức khỏe và giáo dục có những bước tiến bộ rõ rệt.

Bên cạnh đó, trước tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành các chính sách hỗ trợ người dân, DN và NLĐ như: Giảm mức đóng BH TNLĐ-BNN; tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho NLĐ; hỗ trợ NLĐ tạm hoãn HĐLĐ, nghỉ việc không hưởng lương, ngừng việc, chấm dứt HĐLĐ; hỗ trợ thêm đối với NLĐ đang mang thai hoặc nuôi con dưới 6 tuổi; hỗ trợ trẻ em mồ côi do đại dịch Covid-19; hỗ trợ gạo, giảm tiền điện, nước, cước dịch vụ viễn thông cho người dân; hỗ trợ các đối tượng bảo trợ xã hội, trẻ em... góp phần ổn định cuộc sống của người dân, đảm bảo an sinh xã hội.

Các đại biểu tham dự buổi làm việc

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những tồn tại, hạn chế trong công tác này. Cụ thể: Khoảng cách giới vốn đã tồn tại trong hầu hết các lĩnh vực, nên trong bối cảnh của dịch bệnh Covid-19 càng bộc lộ rõ nét hơn. Tỷ lệ lao động nữ bị thất nghiệp cao hơn so với lao động nam. Công việc chăm sóc không được trả công của phụ nữ phát sinh nhiều hơn. Bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em có xu hướng gia tăng về tần suất và mức độ nghiêm trọng trong thời gian giãn cách xã hội do Covid-19. Số DN nhỏ và vừa do nữ làm chủ phải tạm ngừng một phần hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh cao hơn so với DN do nam làm chủ...

Thảo luận tại buổi làm việc, Thường trực Ủy ban Xã hội nhận định, hệ thống văn bản pháp luật, chính sách tiếp tục được hoàn thiện theo hướng đảm bảo nguyên tắc bình đẳng giới. Nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực bình đẳng giới được xây dựng, sửa đổi, góp phần đảm bảo và thúc đẩy bình đẳng giới, phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới. Việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong xây dựng và thực hiện chính sách, pháp luật, chương trình, kế hoạch, đề án... đã được thực hiện tương đối nghiêm túc.

Ông Đặng Thuần Phong- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội phát biểu tại buổi làm việc

Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã tạo ra nguy cơ chưa từng có tiền lệ, khi bất bình đẳng gia tăng cùng lúc ở hầu hết các quốc gia. Đại dịch Covid-19 cũng đã tạo ra sự gián đoạn hệ thống giáo dục lớn nhất trong lịch sử, ảnh hưởng tới gần 1,6 tỷ người học tại hơn 190 nước trên thế giới và làm gia tăng bạo lực đối với phụ nữ. Từ năm 2020 đến nay, Việt Nam đã trải qua 4 đợt bùng phát dịch, tác động nghiêm trọng tới tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế-xã hội. Mặt khác, sự ảnh hưởng đối với nam và nữ lại khác nhau- đã góp phần làm tăng khoảng cách giới trong một số lĩnh vực, gây thách thức cho việc thực hiện công tác bình đẳng giới, vì sự tiến bộ phụ nữ, cũng như triển khai thực hiện các mục tiêu quốc gia.

Theo bà Trần Thị Thanh Lam- Ủy viên Thường trực Ủy ban Xã hội, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động của phụ nữ giảm sâu hơn so với nam giới, khiến chênh lệch theo giới tăng nhẹ lên 10,8%. Trước đại dịch, không có sự khác biệt trong tỷ lệ thất nghiệp của nam giới và nữ giới, nhưng khoảng cách chênh lệch này đã xuất hiện kể từ quý III/2020. Nhiều bà mẹ có con nhỏ không còn lựa chọn nào khác là phải hy sinh sự nghiệp hay rời khỏi thị trường lao động để chăm con khi trường học đóng cửa… Do đó, Bộ LĐ-TB&XH cần chú ý đưa ra các giải pháp cụ thể, khả thi để khắc phục tình trạng này trong thời gian tới.

Bà Nguyễn Thị Kim Thúy- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội kết luận buổi làm việc

Liên quan vấn đề tuyên truyền về bình đẳng giới, ông Đặng Thuần Phong- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội chỉ ra rằng, công tác này có vai trò quan trọng, đã góp phần làm chuyển biến nhận thức và hành vi của cộng đồng dân cư về giới và bình đẳng giới trong quan hệ đối xử giữa nam và nữ, trong thực hiện kế hoạch hoá gia đình, về vị thế của phụ nữ trong gia đình và ngoài xã hội. Tuy nhiên, theo ông Phong, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bình đẳng giới chưa sâu rộng, chưa phong phú. Do đó, đề nghị tiếp tục nghiên cứu để phát huy tốt hiệu quả công tác tuyên truyền bằng những chương trình, kế hoạch, nội dung phong phú, hình thức mới mẻ, đạt được hiệu quả thực chất…

Phát biểu kết luận buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Kim Thúy- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội nêu rõ, những thông tin tại buổi làm việc sẽ là cơ sở để Ủy ban tiến hành thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022. "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bình đẳng giới được lồng ghép ở nhiều chương trình khác nhau, nên các bộ, ngành cần tiếp tục rà soát hoàn thiện báo cáo, đưa ra thông tin chi tiết, cụ thể, cập nhật số liệu đầy đủ để đảm bảo tính chính xác, so sánh với số liệu cùng kỳ năm trước và đối chiếu với các nước trên thế giới…"- bà Thúy lưu ý.

Vũ Thu