Tiếp tục lấy người dân, DN là trung tâm thực hiện chuyển đổi số

Sáng 25/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số chủ trì Hội nghị sơ kết một năm triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) và tổng kết hoạt động năm 2022, triển khai các nhiệm vụ năm 2023 và trong thời gian tới của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số.

Hội nghị được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại đầu cầu Trụ sở Chính phủ và Trụ sở UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Dự hội nghị tại Trụ sở Chính phủ có Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số Vũ Đức Đam; Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Tô Lâm; các bộ trưởng, thủ trưởng các cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; đại diện lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Tòa án Nhân dân Tối cao…

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh tham dự Hội nghị tại điểm cầu Trụ sở Chính phủ. Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh, các thành viên Ban Chỉ đạo chuyển đổi số ngành BHXH Việt Nam; thành viên Tổ công tác triển khai Quyết định số 06/QĐ-TTg dự tại điểm cầu BHXH Việt Nam.

Lấy người dân là trung tâm, là chủ thể trong tiến trình chuyển đổi số

Phát biểu ý kiến khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyển đổi số là xu thế tất yếu và là yêu cầu bắt buộc đối với mỗi quốc gia. Chuyển đổi số giúp giải quyết hiệu quả mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường, xã hội; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, hiệu quả sản xuất kinh doanh, giảm chi phí cho người dân, DN, đồng thời giúp chính quyền các cấp nâng cao năng lực quản lý điều hành. Đảng, Nhà nước ta rất coi trọng và xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị

Nhiệm vụ của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Tổ công tác triển khai Đề án 06 là rất nặng nề. Trong đó, chúng ta vừa phải chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chủ trương, cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia, gắn kết chặt chẽ với cải cách hành chính; phát triển Chính phủ số, hướng tới nền kinh tế số, xã hội số, công dân số.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các đại biểu tham dự Hội nghị thẳng thắn đánh giá rõ ràng, khách quan, minh chứng bằng số liệu cụ thể về việc thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch năm 2022 của Ủy ban chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06; đánh giá ý nghĩa, hiệu quả của chuyển đổi số của bộ, ngành, địa phương mình; nhận diện các tồn tại, hạn chế, yếu kém, vướng mắc, rào cản, điểm nghẽn làm cản trở đến việc công cuộc chuyển đổi số quốc gia và triển khai Đề án 06; đồng thời tìm đúng nguyên nhân của tồn tại, hạn chế, bài học kinh nghiệm thì mới có giải pháp hữu hiệu.

Thủ tướng đề nghị các ngành, địa phương chia sẻ những kinh nghiệm hay, bài học quý, những giải pháp cụ thể trong triển khai chuyển đổi số quốc gia, Đề án 06; xác định rõ các quan điểm, định hướng và các nhiệm vụ giải pháp trọng tâm thời gian tới, cũng như trong dài hạn.

Cùng với kết nối, khai thác, dữ liệu là yếu tố quan trọng trong chuyển đổi số. Do đó cần phải xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, lấy người dân là trung tâm, chủ thể, mọi chính sách phải hướng tới người dân và người dân phải tham gia vào quá trình này.

“Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, chứ không phải dữ liệu của bộ, ngành nào. Tuy nhiên, phải tính toán, thống nhất để đi đến hành động về việc đặt cơ sở dữ liệu quốc gia ở đâu để đảm bảo thuận lợi, an toàn, hiệu quả trong quản lý, khai thác, phát triển”- Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ.

Thủ tướng cũng yêu cầu, cần xác định rõ các quan điểm, định hướng và các nhiệm vụ giải pháp trọng tâm thời gian tới, cũng như trong dài hạn. Trong đó có thể chế, nhân lực số, xây dựng, chia sẻ, kết nối các nền tảng số và cơ sở dữ liệu, bảo đảm an ninh, an toàn trên môi trường mạng, tăng hiệu quả sử dụng DVC trực tuyến của người dân...

Theo Thủ tướng, năm 2023, tình hình dự báo khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ thuận lợi. Thủ tướng đặt vấn đề, việc chuyển đổi số quốc gia nói chung, công tác chuyển đổi số của các bộ, ngành, địa phương nói riêng đóng góp như thế nào trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội thời gian tới. Xa hơn là vai trò của chuyển đổi số trong xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Tại Hội nghị, các báo cáo, tham luận, phát biểu thẳng thắn, tâm huyết tại Hội nghị đã nêu rõ những kết quả cụ thể, đáng ghi nhận trong chuyển đổi số và triển khai Đề án 06 năm 2022. Đồng thời, nhận diện những hạn chế, khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân. Qua đó, đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số và công dân số thời gian tới.

Về những kết quả đạt được, các ý kiến cho rằng nhận thức và hành động về chuyển đổi số quốc gia tiếp tục chuyển biến tích cực, từng bước chuyển đổi nhận thức, thay đổi thói quen, có sự lan tỏa ở các cấp, các ngành, các địa phương, nhất là người đứng đầu. Hoạt động quản lý nhà nước từ phương thức truyền thống sang môi trường số được đẩy mạnh và đạt một số kết quả bước đầu.

Nhiều sản phẩm, dịch vụ số phục vụ người dân, DN kịp thời, hiệu quả (đăng ký dự thi, xét tuyển đại học, cao đẳng; cấp hộ chiếu trực tuyến; thí điểm thành công 2 dịch vụ công liên thông đăng ký khai sinh- đăng ký thường trú- cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi và đăng ký khai tử- xóa đăng ký thường trú- trợ cấp mai táng phí). Công tác hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, tạo môi trường pháp lý cho chuyển đổi số được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, đạt kết quả tích cực…

CSDL quốc gia về Bảo hiểm thúc đẩy hiện đại hóa ngành BHXH Việt Nam

Phát biểu tham luận tại Hội nghị, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh khẳng định, CSDL quốc gia về Bảo hiểm thúc đẩy hiện đại hóa ngành BHXH Việt Nam và góp phần tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia. Theo đó, ngành BHXH Việt Nam xác định, CSDL quốc gia về Bảo hiểm là 1 trong 6 CSDL quốc gia quan trọng cần ưu tiên triển khai tạo nền tảng phát triển Chính phủ điện tử. Đây là CSDL quốc gia lưu trữ thông tin về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và thông tin về y tế, an sinh xã hội.

Được Chính phủ giao là cơ quan chủ quản chịu trách nhiệm xây dựng, quản lý, vận hành CSDL quốc gia về bảo hiểm, đến thời điểm hiện nay, ngành BHXH Việt Nam đang quản lý dữ liệu của trên 98,7 triệu dân và hộ gia đình (trong đó có 90,5 triệu người tham gia BHYT, 15,9 triệu người tham gia BHXH bắt buộc, 1,4 triệu người tham gia BHXH tự nguyện, 4,9 triệu người hưởng các chế độ BHXH, BH thất nghiệp); kết nối trực tuyến với hơn 13.000 cơ sở KCB, xử lý và tiếp nhận gần 300 triệu lượt hồ sơ trực tuyến hằng năm. Toàn bộ dữ liệu và ứng dụng nêu trên được quản lý và lưu trữ tập trung, liên thông, thống nhất tại Trung tâm dữ liệu chính và Trung tâm dữ liệu dự phòng.

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam phát biểu tại Hội nghị

Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh cho biết, là một trong số ít đơn vị đầu tiên trong cả nước thực hiện việc kết nối và chia sẻ giữa CSDL quốc gia về Bảo hiểm với CSDL khác qua trục dữ liệu quốc gia của Bộ TT-TT (NDXP) và từ tháng 11/2019 đến nay đã thực hiện hơn 500 triệu lượt xác thực và chia sẻ thông tin với các bộ, Ngành, địa phương và DN qua hệ thống trục này.

Thông tin về những kết quả BHXH Việt đang phối hợp với các cơ quan, tổ chức trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu qua trục NDXP, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh cho biết: Đến nay, BHXH Việt Nam đã xác thực với trên 71 triệu nhân khẩu có trong CSDL quốc gia về BH với CSDL quốc gia về dân cư, đồng thời, BHXH Việt Nam cung cấp, chia sẻ 62.100.135 lượt bản ghi thông tin BHXH, BHYT cho CSDL quốc gia về dân cư. “BHXH Việt Nam cũng đặt mục tiêu đạt được tỷ lệ xác thực 100% nhân khẩu có trong CSDL. Đây là tiền đề quan trọng cho việc sử dụng CCCD để đi KCB BHYT và sử dụng số định danh cá nhân thay thế cho số sổ BHXH, mã thẻ BHYT trong tương lai”- Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh.

Hiện BHXH Việt Nam đã kết nối, liên thông thủ tục đăng ký thành lập DN, chi nhánh, văn phòng đại diện, khai trình việc sử dụng lao động, cấp mã số đơn vị tham gia BHXH, đăng ký sử dụng hóa đơn của DN theo Nghị định 122/2020/NĐ-CP, đến nay 100% DN khi thành lập đều được liên thông qua hệ thống này đến cơ quan BHXH. Từ đầu năm đến nay có hơn 200.000 thông tin DN) được liên thông qua hệ thống này, giúp BHXH Việt Nam có thông tin chính xác cho việc đăng ký mới thông tin tham gia BHXH của DN.

Tại điểm cầu BHXH Việt Nam

Triển khai tích hợp dịch vụ tiếp dữ liệu khai tử từ CSDL hộ tịch điện tử của Bộ Tư pháp qua nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP) và liên thông khai sinh, cấp thẻ BHYT. Từ năm 2019 đến nay, đã có 4,2 triệu trẻ em được cấp thẻ BHYT theo quy trình liên thông tự động với Bộ Tư pháp qua trục tại 100% các tỉnh, thành phố giúp giảm thời gian, chi phí cho người dân và cơ quan nhà nước. Có hơn 1,9 triệu dữ liệu khai tử được chia sẻ cho BHXH Việt Nam để kịp thời cắt chi trả lương hưu, dừng giá trị thẻ BHYT. Kết nối, chia sẻ dữ liệu CBCCVC từ CSDL quốc gia về Bảo hiểm cho CSDL quốc gia về CBCCVC.

Hiện BHXH Việt Nam đang cung cấp dữ liệu về tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp thí điểm của 3 đơn vị cho CSDL quốc gia về CBCCVC trong các cơ quan nhà nước. Thời gian tới sẽ phối hợp với Bộ Nội vụ để triển khai toàn quốc đến hơn 2 triệu CCVC. Phối hợp để hình thành nên sổ SKĐT của mỗi người dân căn cứ trên dữ liệu KCB BHYT hiện nay và dữ liệu KCB dịch vụ được gửi qua cổng tiếp nhận dữ liệu của ngành BHXH Việt Nam. Đồng thời ngay trong tháng 1/2023 tiếp tục phối hợp để tiếp nhận giấy khám sức khỏe lái xe của hơn 1.000 cơ sở KCB đủ điều kiện được BYT thống nhất; hỗ trợ chia sẻ giấy chứng sinh được các CS KCB đồng bộ về cổng tiếp nhận của BHXH Việt Nam (trung bình mỗi năm BHXH nhận từ 1-1,2 triệu giấy chứng sinh) để sớm liên thông toàn trình TTHC cấp giấy khai sinh, cấp thẻ BHYT và đăng ký thường trú.

Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh cho rằng, việc kết nối, chia sẻ, khai thác thông tin, dữ liệu trong CSDL quốc gia về Bảo hiểm, là nền tảng quan trọng trong việc chuyển đổi số Ngành để BHXH Việt Nam khai phá và ứng dụng các công nghệ Big Data, AI nhằm mục tiêu trở thành tổ chức an sinh xã hội hiện đại, hướng tới sự hài lòng của người dân và DN.

Đối với các bộ, ngành, địa phương khai thác, sử dụng các thông tin có trong CSDL quốc gia về Bảo hiểm phục vụ yêu cẩu quản lý nhà nước của các bộ, ngành và các cơ quan nhà nước. Các DN, tổ chức có thể khai thác dữ liệu mở để có phát triển kinh tế xã hội. Đối với cá nhân được quyền trích xuất thông tin của mình trong CSDL quốc gia về Bảo hiểm để quản lý, theo dõi quá trình tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, quá trình hưởng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và các thông tin liên quan khác để biết và bảo vệ quyền lợi của mình và gia đình. Hiện nay, gần 30 triệu người tham gia hoàn toàn có thể xem thông tin của mình trên ứng dụng VssID-BHXH số.

“Dữ liệu trích xuất được ký số của BHXH Việt Nam và có giá trị như văn bản giấy xác nhận của BHXH Việt Nam. Cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp các giấy tờ liên quan nếu đã khai thác được thông tin của cá nhân từ CSDL quốc gia về Bảo hiểm. Hiện nay, BHXH Việt Nam đã triển khai xong về mặt kỹ thuật bản điện tử sổ BHXH, thẻ BHYT và có thể triển khai ngay trong quý I/2023. Đây là một tiền đề quan trọng để cải cách hành chính, giảm phiền hà cho người dân”- ông Nguyễn Thế Mạnh nói.

Xây dựng Trung tâm Dữ liệu quốc gia

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản nhất trí với các báo cáo, ý kiến, đồng thời biểu dương những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được của các bộ, ngành, địa phương, sự chỉ đạo quyết liệt của các thành viên Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số với vai trò nòng cốt của lực lượng Công an nhân dân, sự đồng lòng, ủng hộ, tham gia tích cực của người dân, DN. Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều tồn tại, hạn chế, cần cố gắng hơn nữa.

Thủ tướng nêu rõ năm 2023 dự báo thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn, lớn hơn. Nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia rất nặng nề, đòi hỏi chúng ta phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, tập trung vào một số vấn đề trọng tâm, góp phần giảm bớt khó khăn, tạo thêm thời cơ và thuận lợi cho người dân và DN cũng như phát triển kinh tế- xã hội.

“Chuyển đổi số nói chung, trong đó có Đề án 06, là nhiệm vụ trọng tâm, phải được tiến hành thường xuyên, liên tục ở tất cả các cấp, các ngành, các địa phương trên cơ sở huy động sự tham gia tích cực của toàn dân. Chuyển đổi số triển khai trên tất cả các lĩnh vực, ngành nghề nhưng phải có trọng tâm, trọng điểm; dễ làm trước, khó làm sau, từ thấp đến cao, từ nhỏ đến lớn, thực hiện một cách bài bản, thực chất, hiệu quả, tránh hình thức, chồng chéo, tránh đầu tư dàn trải, lãng phí, làm việc nào dứt việc đó; dữ liệu phải "đúng, đủ, sạch, sống”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, chuyển đổi số phải lấy người dân, DN làm trung tâm, chủ thể, làm mục tiêu, động lực nhằm cung cấp dịch vụ chất lượng hơn, phục vụ tốt hơn cho người dân, DN thụ hưởng thành quả một cách thực chất và hiệu quả; hướng tới việc hình thành công dân số, xã hội số.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của chuyển đổi số quốc gia trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 2021-2030. Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, tạo hành lang pháp lý thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, lưu ý vấn đề bảo đảm an ninh, an toàn thông tin. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương; khẩn trương hoàn thiện và quyết liệt triển khai Kế hoạch hoạt động của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Tổ công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ năm 2023. Kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền những khó khăn, vướng mắc phát sinh để xử lý, không chậm trễ.

Đẩy mạnh xây dựng, cập nhật, liên thông, kết nối, chia sẻ các nền tảng số, CSDL đồng bộ, thực chất, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm. Kết nối các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành với Trung tâm Thông tin, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tập trung hoàn thiện nền tảng cung cấp dịch vụ công toàn diện trên môi trường mạng.

Tập trung hoàn thành và triển khai 53 dịch vụ công thiết yếu (tại Đề án 06 và Quyết định 422 của Thủ tướng), nhất là 10 dịch vụ công đã quá hạn trong năm 2022. Đồng thời, hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC đã cung cấp trên môi trường mạng, kết nối các DVC trực tuyến với Cổng DVC quốc gia. Đẩy mạnh thương mại điện tử, thanh toán các dịch vụ, chi trả trợ cấp xã hội, hỗ trợ an sinh xã hội không dùng tiền mặt, xác thực tài khoản ngân hàng…

“Các bộ, ngành, địa phương cần phối hợp chặt chẽ, tập trung cho nhiệm vụ tích hợp và chia sẻ, kết nối dữ liệu. Trong năm 2023, dứt khoát phải xây dựng Trung tâm Dữ liệu quốc gia, đây là tài sản của quốc gia chứ không phải của bộ, ngành nào nhưng giao Bộ Công an chủ trì về cơ sở vật chất, không bảo thủ, không cát cứ, không cục bộ, đồng thời thiết kế các công cụ bảo đảm an ninh, an toàn thông tin, quyền công dân theo Hiến pháp và các quy định của pháp luật”- Thủ tướng yêu cầu.

Năm 2023 là năm "Tạo lập và khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới" với nhiệm vụ trọng tâm là số hóa, xây dựng, kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, địa phương; là bảo vệ dữ liệu cá nhân; khai thác, sử dụng dữ liệu để phục vụ ngày càng tốt hơn cho người dân, DN, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa độc lập, tự chủ gắn với tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Thuỷ Hà