Ngày 17/11, Đoàn kiểm tra liên ngành của TP.Hà Nội do ông Vũ Đức Thuật- Phó Giám đốc BHXH TP.Hà Nội làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND quận Nam Từ Liêm về kết quả thực hiện chính sách BHXH, BHYT 10 tháng và tăng cường các bàn biện pháp nhằm hoàn thành chỉ tiêu năm 2022. Nam Từ Liêm là một trong 4 quận, huyện được kiểm tra theo Kế hoạch số 286/KH-UBND ngày 2/11/2022 của UBND TP.Hà Nội.\

3 chỉ tiêu vượt kế hoạch

Báo cáo với Đoàn kiểm tra, ông Lê Mạnh Quân- Giám đốc BHXH quận Nam Từ Liêm cho biết, tính đến hết tháng 10, tỷ lệ bao phủ BHYT trên địa bàn đã đạt 92,8% dân số, vượt 0,3% so với kế hoạch được giao. Đây được coi là “điểm sáng” trong thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được BHXH TP.Hà Nội giao, trong đó các phường thực hiện tốt chỉ tiêu này như: Mễ Trì, Trung Văn, Đại Mỗ, Tây Mỗ.

Quận Nam Từ Liêm cũng là nơi tập trung nhiều trường học (73 trường), trong đó có nhiều trường trung cấp, cao đẳng, đại học, trường tư thục, nhưng công tác phát triển BHYT HSSV đã đi vào nề nếp và đạt kết quả ấn tượng. Hết tháng 10/2022, toàn quận có 76.589 HSSV tham BHYT, tăng 4.574 HSSV so với năm học 2020-2021 (tăng 1,61%). Hiện, toàn quận chỉ còn 68 SV chưa tham gia BHYT, chủ yếu thuộc khối trường cao đẳng.

Bên cạnh đó, toàn quận hiện có 105.887 người tham gia BHXH bắt buộc, tăng 15.005 người so với cùng kỳ năm 2021; có 103.993 người tham gia BH tự nguyện, tăng 14.871 người so với cùng kỳ năm 2021... Đáng chú ý, tất cả các chỉ tiêu này đều vượt so với kế hoạch được giao.

Tuy nhiên, có 2 điểm cần chú ý và tập trung ưu tiên giải quyết ngay trong 2 tháng cuối năm, đó là tỷ lệ nợ BHXH cao và tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện thấp. Theo ông Quân, trên địa bàn có nhiều DN vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể, mang tính chất DN gia đình, kinh doanh thời vụ, nên hiểu biết về pháp luật BHXH, BHYT còn hạn chế; dẫn đến số lượng lớn DN trốn đóng, không tham gia hoặc tham gia BHXH không đầy đủ. Đây là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ nợ BHXH rất cao- chiếm 13,01% so với số phải thu, với 361.504 tỷ đồng.

Công tác phát triển BHXH tự nguyện đã được các cấp, các ngành, đoàn thể quan tâm vào cuộc tuyên truyền, vận động. Song, đến thời điểm này, tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn thấp, khi đến hết tháng 10, toàn quận mới có 1.628 người tham gia, đạt 73% kế hoạch năm- thấp hơn tỷ lệ chung toàn quốc và giảm so với tháng 12/2021. Đây cũng là chỉ tiêu khó hoàn thành nhất của quận.

Chung tay đảm bảo an sinh

Đánh giá về tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn, bà Trương Thị Kim Anh- Phòng Thanh tra Giải quyết khiếu nại, tố cáo 4 (Thanh tra TP.Hà Nội) cho biêt: “Nhờ có sự vào cuộc của các cấp, các ngành, nên tỷ lệ thu nợ sau thanh tra đạt 90,7%, cao hơn nhiều so với tỷ lệ chung toàn thành phố. Mặc dù vậy, tỷ lệ nợ BHXH ở quận Nam Từ Liêm vẫn cao và nằm trong top đầu thành phố. Theo bà Kim Anh, thời gian tới, Thanh tra TP.Hà Nội sẽ tăng cường xử phạt hành chính đối với những DN vi phạm pháp luật BHXH, BHYT nhằm tăng tính răn đe, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền lợi NLĐ.

Bàn về biện pháp tăng số người tham gia BHXH tự nguyện, ông Đào Thanh Việt- Phòng Lao động-Tiền lương và BHXH (Sở LĐ-TB&XH) chia sẻ: Ngay từ năm 2019, Nam Từ Liêm không còn hộ nghèo, nhưng còn 244 hộ cận nghèo- tương đương hơn 300 người. Theo ông Việt, đây là những chủ thể tiềm năng để khai thác vận động tham gia BHXH tự nguyện. Cũng theo ông Việt, hiện nay, người thuộc hộ cận nghèo khi tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ tới 50% mức phí (trong đó Nhà nước hỗ trợ 25%, TP.Hà Nội hỗ trợ 25%). Như vậy, người dân chỉ cần tự đóng 50% mức phí. Ngoài ra, đối với người dân không thuộc hộ cận nghèo cũng được hỗ trợ 20% mức phí. “Đây là chính sách hỗ trợ nhân văn của Nhà nước và TP.Hà Nội, do đó cần tăng cường truyền thông để người dân hiểu rõ và tích cực tham gia”- ông Việt nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Vũ Đức Thuật- Phó Giám đốc BHXH TP.Hà Nội đánh giá cao sự vào cuộc tích cực, hiệu quả của các cấp, các ngành, đoàn thể của quận Nam Từ Liêm trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT; qua đó giúp quận hoàn thành 3 trong 4 chỉ tiêu được giao (BHYT, BHXH bắt buộc, BH thất nghiệp), chỉ còn duy nhất chỉ tiêu BHXH tự nguyện mới đạt 73% kế hoạch.

Vì vậy, theo ông Thuật, BHXH quận Nam Từ Liêm cần tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan, trong đó có các tổ chức chính trị-xã hội tăng cường vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện. Đặc biệt, UBND quận có thể phối hợp với MTTQ bố trí nguồn kinh phí hỗ trợ thêm cho người thuộc hộ cận nghèo tham gia BHXH tự nguyện. “Theo hướng này đã thêm khoảng 300 người tham gia BHXH tự nguyện, trong khi chỉ tiêu còn thiếu 582 người”- ông Thuật gợi ý.

Cùng với đó, phải đặc biệt chú ý công tác giảm nợ, theo hướng truy thu nợ cũ, ngăn ngừa, không để phát sinh nợ mới. “BHXH quận cần chủ động lập danh sách, phân loại đơn vị, DN nợ. Đối với đơn vị nợ dưới 3 tháng, cán bộ BHXH quận tập trung đôn đốc, mỗi tháng 2 lần gửi công văn đôn đốc, nhắc nhở. Đối với các đơn vị nợ kéo dài phải tiến hành thanh tra, kiểm tra. Còn đối với đơn vị cố tình chây ỳ, phải lập hồ sơ gửi các cơ quan liên quan điều tra xử lý”- ông Thuật nhấn mạnh.

Tiếp thu ý kiến của Đoàn kiểm tra, ông Trần Thanh Long- Phó Chủ tịch UBND quận Nam Từ Liêm cho biết, quan điểm của Quận ủy, HĐND, UBND quận là có đảm bảo an sinh mới ổn định, phát triển kinh tế. Vì vậy, các cấp ủy Đảng, chính quyền của quận Nam Từ Liêm luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT. “Rất trăn trở khi tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện đạt thấp, nên ngay sau khi quận Long Biên có chính sách hỗ trợ hộ cận nghèo tham gia BHXH tự nguyện, lãnh đạo UBND quận Nam Từ Liêm đã học hỏi, trao đổi, rà soát để tìm nguồn hỗ trợ. Ngoài việc các lực lượng tăng cường tuyên truyền, vận động, thì Ủy ban MTTQ Thành phố có thể nghiên cứu cho phép chi từ quỹ Vì người nghèo để hỗ trợ thêm người thuộc hộ cận nghèo tham gia BHXH tự nguyện”- ông Trần Thanh Long đề xuất.

Châu Anh