Sau 2 năm triển khai, BHXH tỉnh Quảng Bình đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp nỗ lực đưa Nghị quyết 28-NQ/TW vào cuộc sống. Qua đó, vừa đảm bảo mục tiêu mở rộng diện bao phủ, vừa đảm bảo quyền lợi người tham gia và tăng sức hút của chính sách BHXH, BHYT…

Tập trung tạo chuyển biến trong nhận thức

BHYT là câu chuyện hiện thực về “lá lành đùm lá rách”, mỗi người cần tham gia lúc khỏe, không phải chờ ốm mới cần đến tấm thẻ BHYT; tham gia BHXH tự nguyện, người nông dân càng yên ấm tuổi già vì đã có lương hưu… Rất nhiều thông điệp nhân văn về chính sách BHXH, BHYT đã được các “diễn viên không chuyên” là những người nông dân Quảng Bình thể hiện, với nhiều cảm xúc, có tính thuyết phục cao trong Hội thi “Nông dân với chính sách BHXH, BHYT”.

Một buổi livestream tuyên truyền do Bưu điện và BHXH tỉnh Quảng Bình tổ chức

Những kiến thức về chính sách, về tầm quan trọng và ý nghĩa xã hội lớn của việc tham gia BHXH, BHYT mà Đảng và Nhà nước xây dựng đã chuyển tải một cách hiệu quả đến khán giả, hội viên nông dân, thông qua những câu chuyện giản dị về tình làng nghĩa xóm, về cuộc sống thường ngày vùng nông thôn… Hoạt động tuyên truyền mới này do BHXH tỉnh Quảng Bình phối hợp với Hội Nông dân tỉnh tổ chức trong năm 2020, là một trong chuỗi hoạt động đổi mới tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về chính sách BHXH, BHYT, hướng tới mở rộng độ bao phủ của các chính sách này.

Với mỗi nhóm đối tượng, BHXH tỉnh Quảng Bình lại phân tích, tìm các cách tiếp cận phù hợp. Cụ thể như: Năm 2020, BHXH tỉnh phối hợp với Bưu điện tỉnh tổ chức 362 hội nghị tuyên truyền, phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trực tiếp tại các xã, phường, thị trấn. Nội dung tuyên truyền tập trung vào quyền lợi, chính sách hỗ trợ của Nhà nước…, qua đó thu hút được 12.120 người tham gia BHXH tự nguyện. Phối hợp với LĐLĐ tỉnh tổ chức hội nghị tuyên truyền chính sách BHXH bắt buộc, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ tại các DN… trong đó nhấn mạnh quy định mới về đóng BHXH, các chế tài áp dụng cho các tội danh liên quan đến BHXH theo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) nhằm bảo vệ quyền lợi NLĐ...

Bên cạnh phối hợp, phát huy vai trò của các cơ quan truyền thông, báo chí, nhiều hội nghị tuyên truyền được BHXH tỉnh Quảng Bình tổ chức livestream, tận dụng độ lan tỏa thông tin của mạng xã hội, thiết bị điện tử. Cơ quan BHXH cũng phát hành USB có nội dung tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để phát trên hệ thống đài truyền thanh xã, phường, thị trấn, thôn, bản… Cùng với đó, tham mưu giúp chính quyền thành lập Ban Chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT đến tận cấp xã; giao kế hoạch phát triển người tham gia BHXH tự nguyên, BHYT hộ gia đình đến từng thôn, bản, tiểu khu...

Công tác tuyên truyền đã góp phần làm chuyển biến cả về nhận thức và hành động trong cán bộ, đảng viên, giúp nhân dân nhận thức đầy đủ hơn về vai trò, ý nghĩa của việc tham gia BHXH, BHYT đối với phát triển và ổn định chính trị- xã hội. Ngay trong những tháng đầu năm 2020, mặc dù dịch COVID-19 gây ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ, nhưng với sự nỗ lực, trách nhiệm của mình cũng như sự ủng hộ của các cấp chính quyền, công tác phát triển BHXH tự nguyện vẫn được BHXH tỉnh duy trì. Tính đến hết năm 2020, BHXH tỉnh Quảng Bình đạt và vượt nhiều chỉ tiêu được BHXH Việt Nam giao, trong đó đã có 23.803 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 10.150 người so với năm 2019 và đạt 106% kế hoạch được giao; số người tham gia BHYT đạt tỷ lệ bao phủ 95,1% dân số.

Đảm bảo quyền tham gia BHXH cho NLĐ

Theo ông Phạm Thanh Tùng- Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Bình, một nhiệm vụ quan trọng của ngành BHXH Việt Nam là bảo vệ quyền lợi NLĐ, từ quyền được tham gia BHXH, BHYT đến quyền được tạo điều kiện thuận lợi, đảm bảo hưởng chế độ theo quy định. Nhiệm vụ này được BHXH tỉnh Quảng Bình thực hiện nghiêm túc, đáng chú ý đã sử dụng hiệu quả “công cụ” thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật BHXH, BHYT. Do đó, nhiều sai phạm trong thực thi chính sách đã được cơ quan BHXH phát hiện, kiến nghị xử lý kịp thời. Trong năm 2020, BHXH tỉnh đã thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT tại 7 đơn vị SDLĐ; thanh tra, kiểm tra liên ngành tại 4 đơn vị; thanh tra đột xuất 45 đơn vị SDLĐ, kiểm tra công tác thực hiện chế độ BHXH ngắn hạn tại 10 đơn vị SDLĐ… Đã chuyển hồ sơ của 7 đơn vị có dấu hiệu vi phạm pháp luật BHXH đề nghị cơ quan Công an điều tra, khởi tố theo quy định. Trong số đó, cơ quan Công an đã khởi tố 1 đơn vị, đang điều tra 1 đơn vị… Tính đến cuối năm 2020, tỷ lệ nợ BHXH, BHYT trên địa bàn Quảng Bình giảm 0,73 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2019 và thấp hơn 0,29% so với chỉ tiêu giảm nợ được BHXH Việt Nam giao.

BHXH tỉnh Quảng Bình in, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT ngay tại các hội nghị tuyên truyền

Song song với đó, BHXH tỉnh Quảng Bình cũng phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành liên thông, kết nối, chia sẻ dữ liệu DN, NLĐ. Trong đó, phối hợp với Cục Thống kê, Sở KH-ĐT, Cục Thuế và Phòng TC-KH các huyện, thị xã, thành phố lấy danh sách NLĐ trong các DN, hộ kinh doanh cá thể, HTX... để đối chiếu, xác định DN, NLĐ chưa tham gia BHXH, BH thất nghiệp. Trên cơ sở đó, tiếp cận từng đơn vị để rà soát, yêu cầu đăng ký tham gia BHXH, BHYT cho NLĐ theo quy định. Đến hết năm 2020, BHXH tỉnh Quảng Bình cơ bản đã khai thác 100% số NLĐ, DN thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.

BHXH tỉnh Quảng Bình cũng không ngừng cải cách TTHC và ứng dụng CNTT. Từng CCVC chủ động thay đổi tác phong phục vụ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tham gia và thụ hưởng chính sách… Hiện nay, BHXH tỉnh đang duy trì 100% hồ sơ giao dịch điện tử, các đơn vị SDLĐ được tiếp nhận và trả hồ sơ qua dịch vụ bưu chính. Quảng Bình cũng nằm trong số 10 tỉnh khu vực miền Trung bị ảnh hưởng, thiệt hại bởi mưa bão, lũ lụt nên được BHXH Việt Nam triển khai thí điểm sử dụng thẻ BHYT trên ứng dụng VssID, nhằm thay thế cho thẻ BHYT bằng giấy bị hỏng, mất do bão lũ.

BHXH tỉnh Quảng Bình còn chủ động thu thập, cập nhật số điện thoại di động của người tham gia BHXH, BHYT thông qua phần mềm nhập liệu số điện thoại của người đi KCB BHYT vào phần mềm quản lý thu-sổ thẻ. Từ hệ dữ liệu này, BHXH tỉnh đã nhắn tin thông báo kết quả đóng BHXH cho từng NLĐ, để họ chủ động giám sát quá trình tham gia BHXH của chủ DN, từ đó góp phần thu nợ BHXH, BHYT kịp thời.

Năm 2021 được dự báo sẽ còn nhiều khó khăn, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 vẫn chưa có dấu hiệu “hạ nhiệt”. Tuy nhiên, với những nỗ lực trong 2 năm qua, BHXH tỉnh Quảng Bình đang có những tiền đề thuận lợi để tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu lớn mà Nghị quyết 28-NQ/TW đã đặt ra cho ngành BHXH Việt Nam.

Lương Thảo