Trước những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 tại Bắc Giang với số ca nhiễm tăng “chóng mặt”, ngay trong đêm 15/5, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đã có mặt tại tỉnh Bắc Giang để làm việc với Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 tỉnh Bắc Giang về công tác phòng chống dịch.

Truy vết ca nhiễm Covid-19 cả trong KCN và cộng đồng

Ông Lê Ánh Dương- Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cho biết, địa phương hiện có 3 vùng dịch. Đặc biệt, vùng dịch ở công ty Hosiden Việt Nam, Khu CN Quang Châu, huyện Việt Yên đang rất phức tạp. Theo ông Dương, đây là ổ dịch có tốc độ lây lan nhanh, phức tạp do làm việc trong phòng lạnh, khép kín, trần thấp. Trước đó, qua test nhanh chiều tối 14/5 phát hiện 12 ca bệnh cùng một phân xưởng số 4. Sau 1 ngày lấy mẫu toàn bộ người lao động, số ca F0 tăng rất nhanh so với ngày đầu tiên, tăng 147 trường hợp. Số ca bệnh phát hiện chiếm tỷ lệ 37,9% trên tổng số mẫu xét nghiệm đã có kết quả.

Bộ Y tế làm việc với BCĐ phòng, chống dịch Covid-19 tỉnh Bắc Giang

 Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang nhận định: “Tính từ 14/5 đến chiếu tối 15/5 đã có 159 ca dương tính với SARS- CoV-2, đều là công nhân của phân xưởng, chủ yếu là phân xưởng số 4, có 1 ca của phân xưởng 1 của công ty TNHH Hosiden Việt Nam. Địa phương đang xem xét cho dừng lại hoạt động của công ty không đủ điều kiện về phòng chống dịch. Hiện Bắc Giang đã thành lập BV dã chiến số 3 và đã chuẩn bị phương án cho BV dã chiến số 4,5. Hai BV này đã được chuẩn bị đầy đủ điều kiện để khi cần thiết sẽ đưa vào sử dụng”.

Theo PGS.TS Trần Như Dương- Phó viện trưởng Viện vệ sinh Dịch tễ T.Ư, thành viên đoàn công tác cho biết, các biện pháp khẩn cấp ngay lúc này của địa phương đã cơ bản hoàn thành. Tuy nhiên, theo ông Dương, truy vết cộng đồng vẫn là giải pháp căn cơ nhất. Chống dịch trong KCN phải đồng bộ và đi bằng “2 chân”, vừa truy vết trong KCN vừa trong cộng đồng. Do đó, Bắc Giang cần khẩn trương kích hoạt ngay tổ Covid-19 cộng đồng trong khu dân cư thì mới nắm được tình hình và truy vết được chính xác. Trong KCN, nhà máy cũng phải thành lập tổ an toàn Covid-19 ngay lập tức.

Ông Nguyễn Trọng Khoa- Phó Cục trưởng Cục Quản lý KCB (Bộ Y tế) nhận định: Ngoài việc sàng lọc trong KCN, chúng ta cũng phải sàng lọc ở cơ sở KCB, người nhà, nhân viên y tế để không bỏ lọt. Bởi nếu để lọt trong khu KCB sẽ rất phức tạp. 

Chia sẻ kinh nghiệm tại cuộc họp, ông Dương Chí Nam- Phó cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế đánh giá: Để công tác khoanh vùng, dập dịch trong KCN được tốt, tỉnh cần truy ngay công ty nào cung cấp thực phẩm cho công ty Hosiden, bởi cũng có thể công ty cung cấp thực phẩm cho công này sẽ cung cấp cho các công ty khác. Do đó cần rà soát khẩn trương để truy vết ngay. Mặt khác, từ kinh nghiệm thực tiễn chống dịch ở Hải Dương, ông Nam cho rằng, phải có kế hoạch chi tiết, cụ thể ngay từ đầu cho phương án cách ly. Vì nếu không có kế hoạch ngay từ đầu khi thực hiện cách ly đông và tập trung sẽ rất lúng túng. Cần phải tính các phương án về ăn uống ra sao, nguồn thực phẩm thế nào, để đảm bảo an toàn thực phẩm. “Trong khu cách ly mà để ngộ độc thực phẩm thì coi như hệ thống y tế sập”, ông Nam cảnh báo.

Một vấn đề nữa mà ông Nam cũng đề cập, đó là đảm bảo an toàn trong khu cách ly, tránh lây chéo. Bắc Giang cần thực hiện giảm mật độ tối đa trong khu cách ly, giảm số người sử dụng chung nhà vệ sinh trong phòng cách ly. Đảm bảo nguyên tắc cán bộ y tế và quân đội chỉ khử khuẩn không gian bên ngoài, còn tại các phòng cách ly phải chuẩn bị cây lau, chậu, hoá chất để người trong phòng tự vệ sinh.

Bộ Y tế tặng 3700 kit xét nghiệm SAR-CoV-2 cho tỉnh Bắc Giang

Đồng quan điểm với ông Nam, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ TƯ- Trần Như Dương cho biết thêm: Bắc Giang dự kiến đưa một khối lượng lớn, nhưng việc đưa đi cách ly tập trung cần phải tính toán kỹ lưỡng. Đưa đi nhanh rất quan trọng nhưng phải an toàn. Phải có bài bản, nhịp nhàng. Trước khi đưa lên xe đi cách ly phải tổ chức sàng lọc những đối tượng có nguy cơ như sốt, ho phải bố trí xe riêng chứ không đưa tất cả cùng một xe được. PGS Dương cũng cho hay, từ ngày 16/5, Bắc Giang phải tổng rà soát các khu dân cư, các ca bệnh ho, sốt đều phải coi là ca bệnh nghi ngờ lấy mẫu bệnh phẩm ngay lập tức. Hiện nay, nhu cầu đòi hỏi xét nghiệm nhanh, rộng là rất cần. Nhưng số lượng cần lấy mẫu và số người tham gia lấy mẫu không là gì. Do đó, Bắc Giang phải có phương án tập huấn người để có thể lấy mẫu đáp ứng số lượng lớn nhưng phải chính xác và lâu dài.

4 giải pháp trọng tâm

Sau khi nghe các ý kiến đóng góp của các chuyên gia của Bộ Y tế cũng như những khó khăn vướng mắc của tỉnh Bắc Giang, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đánh giá cao tinh thần chuẩn bị chủ động của tỉnh Bắc Giang. Thứ trưởng cho biết, Bộ Y tế sẽ điều Đại học Kỹ thuật y tế Hải Dương đến Bắc Giang để hỗ trợ làm xét nghiệm. Cũng theo Thứ trưởng, ngày 15/5, Bộ Y tế đã đưa đến địa phương một đoàn chuyên gia để hỗ trợ Bắc Giang phòng chống dịch, trong đó có lãnh đạo Viện y học lao động, Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ, Cục y tế Dự phòng, Cục Quản lý môi trường y tế và BV Bạch Mai. Đây là lực lượng nòng cốt sẽ giúp đỡ hỗ trợ Bắc Giang trong công tác truy vết, điều trị, xét nghiệm…

Về chiến lược xét nghiệm cho Bắc Giang nhanh nhất, Thứ trưởng đề nghị Viện Vệ sinh dịch tễ có hướng dẫn kỹ lưỡng để việc xét nghiệm làm nhanh, triệt để, tiết kiệm lại hiệu quả. Tại buổi làm việc 15/5, Bộ Y tế đã mang xuống 4000 test nhanh hỗ trợ Bắc Giang trong thời gian ngắn.

Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cũng đặc biệt lưu ý: Bắc Giang có 4 vấn đề cần phải tập trung trong thời gian tới. Thứ nhất tại KCN, đây đang là trọng tâm, bên cạnh việc đảm bảo sản xuất tại KCN, đối với vùng đã xác định có dịch tỉnh thực hiện phong toả, cách ly cần lưu ý chúng ta khoanh vùng tốt, cách ly tốt dịch ko lây lan trên diện rộng, phải có biện pháp truy vết kiểm soát, khoanh vùng tốt. Bắc Giang cần thực hiện tốt theo Quyết định 2194/QĐ-BYT của Bộ Y tế về an toàn trong các KCN, nhà máy.

Thứ hai là trong khu cách ly, bài học của các tỉnh từ Đà Nẵng đến Hải Dương và các địa bàn khác cho thấy nếu tổ chức cách ly dân sự trong tình hình dịch căng thẳng rất khó hiệu quả. Vì thế, Thứ trưởng đề nghị giao cho Ban chỉ huy quân sự tỉnh phối hợp với quân khu sử dụng đơn vị quân đội để tổ chức khu cách ly. Phải có sự giám sát chặt chẽ, lắp camera để giám sát đảm bảo cho khu cách ly an toàn.

Thứ 3 là liên quan đến BV, trong tình hình dịch lan rộng bên cạnh cơ sở y tế hiện hữu chúng ta phải trưng dụng các BV chuyên khoa làm cơ sở tiếp thu điều trị bệnh nhân Covid-19 dương tính. Hiện tỉnh đang đề xuất thành lập 4 BV dã chiến. Tuy nhiên, Bộ Y tế cho rằng, trước hết Bắc Giang nên tận dụng cơ sở điều trị và mở rộng quy mô cơ sở đó để điều trị. Ví dụ, BV Phổi đang có khả năng thư dung 200 người, tỉnh có thể nghiên cứu mở rộng lên quy mô 300, 500 giường để dễ huy động lực lượng. Bởi thực tế, vì nguồn nhân lực có hạn mà phân tán ra nhiều BV quá anh em y tế tập huấn cũng căng thẳng, người làm việc cũng không có…

Cuối cùng là cộng đồng, cần phải hết sức cảnh giác các ca nhiễm Covid-19 trong cộng đồng. Bởi lẽ, công nhân ngoài ở nhà máy cũng về nhà và tham gia vào sinh hoạt cộng đồng. Bên cạnh đó, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cũng lưu ý, khởi động tổ Covid-19 cộng đồng để kiểm tra giám sát của đi từng ngõ gõ từng nhà rà từng đối tượng. Vì đây là lực lượng quan trọng để góp phần truy vết, khoanh vùng dập dịch.

Quang Hùng