Đầu tháng 4/2022, trong chuyến công tác Tây Nguyên, chúng tôi có dịp làm việc với BHXH tỉnh Gia Lai và chứng kiến sự lo âu, trăn trở của lãnh đạo BHXH tỉnh này. Không lo sao được, khi Gia Lai là tỉnh có diện tích lớn thứ hai cả nước, cũng là tỉnh ảnh hưởng nhiều nhất của vùng Tây Nguyên khi thực hiện Quyết định số 861/QĐ-TTg, với 271.000 người không còn thuộc diện được cấp thẻ BHYT. Điều này kéo theo tỷ lệ người có BHYT ở địa phương giảm xuống chỉ còn 73% dân số.
Đến huyện Chư Sê, chúng tôi chứng kiến những câu chuyện “đắng ngắt” khi ở TTYT huyện thường xảy ra tình huống nan giải. Số là, có những thai phụ người Gia Rai hoặc Ba Na sống trên địa bàn tới ngày vượt cạn tìm đến TTYT, song tiền bạc eo hẹp đã đành, mà cái quan trọng nhất là thẻ BHYT phòng thân không có, nên không được thanh toán các chi phí KCB, chi phí sinh đẻ... Vậy nên, đã xảy ra những câu chuyện dở khóc dở cười, khi đơn vị này không thể từ chối bệnh nhân, song nếu nhận bệnh nhân thì không biết đào đâu ra tiền để bù vào. Cũng ở TTYT huyện Chư Sê, không chỉ có những thai phụ, mà hầu hết bà con các DTTS đến KCB cũng đều trong tình cảnh ít tiền và không có thẻ BHYT. Do đó, chỉ trong trường hợp bệnh nặng quá tầm chuyên môn, TTYT chuyển BV tuyến tỉnh, phần còn lại thì phải “chịu trận”.
Huyện Chư Sê với hơn 110.000 người dân, trong đó gần 50% là đồng bào DTTS. Từ giữa năm 2021, nhiều người dân nơi đây không còn được cấp thẻ BHYT miễn phí nữa. Đến tháng 4/2022, địa phương này có khoảng 24.000 người DTTS không có thẻ BHYT phòng thân. Đây là vấn đề “đau đầu” với địa phương, mặc dù BHXH huyện đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền kịp thời triển khai nhiều giải pháp nhằm đưa bà con trở lại lưới an sinh. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Công Danh- Giám đốc BHXH huyện Chư Sê, có những khó khăn quá tầm, nên nhiều bà con vẫn chưa thể tiếp cận với lưới an sinh. Với nhóm đồng bào có chút tiền để tham gia BHYT hộ gia đình có thể “hóa giải” được bằng sự kiên trì truyền thông, vận động. Còn với những người thực sự túng bấn, không có tiền để tham gia BHYT hộ gia đình, thì truyền thông, vận động chỉ mang tính “mở lối”, còn lại vẫn cần phương thức hỗ trợ thiết thực từ các cấp chính quyền…
Nhưng chỉ hơn một tuần sau chuyến đi Tây Nguyên, chúng tôi nhận được tin vui từ chị Thu Hà- cán bộ của BHXH tỉnh Gia Lai rằng, ngày 15/4/2022, Đảng ủy Khối các cơ quan và DN tỉnh Gia Lai đã xây dựng kế hoạch vận động các cơ quan, đơn vị, DN, cán bộ, đảng viên, CCVC và NLĐ trong Đảng bộ Khối phát huy truyền thống nhân ái, ủng hộ kinh phí để hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người dân thuộc hộ cận nghèo và đồng bào DTTS không còn thuộc diện được NSNN hỗ trợ đóng BHYT. Theo chị Thu Hà, trong bối cảnh bộn bề lo toan, việc Đảng ủy Khối tiên phong vào cuộc như luồng gió mát làm dịu những lo âu của cả chính quyền, cơ quan BHXH và người dân…
Từ sự kêu gọi của Đảng ủy Khối, nhiều cá nhân, đơn vị ở Gia Lai đã chung tay hỗ trợ thẻ BHYT cho bà con. Đầu tháng 7/2022, tại huyện Chư Pưh, BHXH tỉnh Gia Lai đã tổ chức trao tặng hơn 2.600 thẻ BHYT cho người dân thuộc hộ cận nghèo và đồng bào DTTS trên địa bàn huyện. Tại chương trình trao thẻ, ông Nguyễn Huy Châu- Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Chư Pưh cho biết, do tác động trực tiếp bởi Quyết định số 861/QĐ-TTg, toàn huyện Chư Pưh có gần 34.000 người dân không tiếp tục được NSNN hỗ trợ tham gia BHYT. Do đó, việc Đảng ủy Khối kêu gọi hỗ trợ kinh phí mua thẻ BHYT cho người dân hết sức kịp thời, giúp bà con giảm bớt khó khăn trong cuộc sống, có thêm cơ hội được chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.
Là người được tặng thẻ BHYT, ông KPăh Chil (thôn Tung Mo A, xã Ia Dreng, huyện Chư Pưh) chia sẻ rằng: “Thật sự rất biết ơn Đảng ủy Khối các cơ quan và DN tỉnh, các cấp, các ngành cùng cơ quan BHXH đã tặng thẻ BHYT cho tôi và bà con. Cuộc sống của gia đình tôi phụ thuộc vào mấy sào ruộng và chăn nuôi nên rất khó khăn. Vừa qua, gia đình tôi không được cấp thẻ BHYT nữa nên càng khó khăn hơn. Nhận được thẻ lần này, gia đình tôi yên tâm lắm, là chỗ dựa cho chúng tôi vượt qua khó khăn nếu không may bị ốm đau”.
Ở nhiều huyện khác của tỉnh Gia Lai, bà con cũng đã nhận được “món quà” là tấm thẻ BHYT đầy ý nghĩa. Đảng ủy Khối đã vận động các cơ quan, đơn vị, DN và cán bộ, đảng viên và NLĐ trong Khối ủng hộ được trên 1 tỷ đồng; phối hợp với BHXH tỉnh Gia Lai mua và trao tặng khoảng 23.000 thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo, người thuộc hộ đồng bào DTTS.
Ông Dương Dã- Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Khối nhận định, qua hoạt động vận động đã cho thấy sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ Khối các cơ quan và DN tỉnh không chỉ trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, mà còn trong công tác an sinh xã hội, công tác vì cộng đồng. Chính vì vậy, theo ông Dã, trong thời gian tới, Đảng ủy Khối sẽ tiếp tục tăng cường và chủ động vào cuộc, cùng với các cấp, các ngành liên quan đẩy mạnh thực hiện chính sách BHXH, BHYT bằng những việc làm thiết thực và ý nghĩa.
Ông Trần Văn Lực- Giám đốc BHXH tỉnh Gia Lai cho rằng, việc Đảng ủy Khối chung tay lo thẻ BHYT vô cùng ý nghĩa, giúp nhiều người dân được tiếp cận và thụ hưởng chính sách BHYT. Đây là tiền đề quan trọng để địa phương mở rộng lưới an sinh, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành chỉ tiêu bao phủ tỷ lệ tham gia BHYT theo Nghị quyết của HĐND tỉnh, đó là đến năm 2025 tỉnh Gia Lai đạt 95% dân số tham gia BHYT và tỷ lệ đồng bào DTTS tham gia BHYT đạt 98%, đảm bảo phát triển bền vững về BHYT đối với đồng bào DTTS, tiến tới BHYT toàn dân.
Thực hiện: Trà Giang
Đồ hoạ: Thanh An