* PV: Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định một trong 3 đột phá chiến lược là phát triển hạ tầng thông tin, viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia. Với nền tảng ứng dụng CNTT được đầu tư bài bản, những năm qua, BHXH Việt Nam đã triển khai công tác chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII cũng như chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thế nào, thưa Phó Tổng Giám đốc?
- Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh: Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang tác động đến mọi mặt đời sống kinh tế-xã hội của Việt Nam. Nắm bắt xu thế chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, cùng với định hướng chiến lược chuyển đổi số quốc gia, với vai trò là cơ quan tổ chức thực hiện các chính sách an sinh xã hội trụ cột của đất nước, BHXH Việt Nam đã chủ động, luôn nỗ lực triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm đẩy mạnh công tác chuyển đổi số của Ngành, để thực hiện mục tiêu “xây dựng ngành BHXH Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, hướng tới sự hài lòng của người dân và DN”.
Thực hiện Nghị quyết của Đảng cũng như chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, BHXH Việt Nam đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan quyết liệt triển khai nghiêm túc, đầy đủ, đồng bộ các nhiệm vụ về chuyển đổi số. Có thể kể đến một số nhóm nhiệm vụ trọng tâm như: Phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan xây dựng, làm giàu CSDL quốc gia về Bảo hiểm; kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa CSDL quốc gia về Bảo hiểm với các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành khác phục vụ quản lý nhà nước và cung cấp DVC trực tuyến, tiến tới 100% DVC trực tuyến được thực hiện trên môi trường số.
Đồng thời, tiếp tục cung cấp DVC trực tuyến đa dạng trên nhiều nền tảng, hình thức; sửa đổi quy trình nghiệp vụ TTHC trên cơ sở kết nối, chia sẻ thông tin giữa các CSDL nhằm cắt giảm chi phí, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, DN khi giao dịch với cơ quan BHXH. Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam tiếp tục nâng cấp, triển khai hiệu quả ứng dụng VssID để kết nối, tích hợp tài khoản định danh điện tử (tài khoản VNeID) trên ứng dụng VssID của BHXH Việt Nam.
BHXH Việt Nam triển khai đồng bộ nhiều giải pháp bảo đảm an toàn thông tin (ATTT) mạng như: Ban hành quy định, quy chế về công tác ATTT; triển khai đầy đủ các giải pháp kỹ thuật, phương án bảo đảm ATTT theo cấp độ; hằng năm tổ chức diễn tập và hội nghị về ATTT; thực hiện kiểm tra, đánh giá và giám sát các hệ thống thông tin của Ngành; thành lập đội ứng cứu sự cố ATTT mạng ngành BHXH Việt Nam...
* Trọng tâm của công tác chuyển đổi số là thực hiện hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ. Vậy, Phó Tổng Giám đốc có thể cho biết, ngành BHXH Việt Nam đã tạo ra các bước đột phá, mang lại lợi ích thiết thực phục vụ người dân, DN thông qua triển khai Đề án 06 như thế nào?
- Đề án 06 được đánh giá sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, DN và các cơ quan liên quan. Đối với ngành BHXH Việt Nam, việc triển khai hiệu quả Đề án 06 chắc chắn sẽ đưa nhiệm vụ chuyển đổi số của Ngành đạt được mục tiêu đề ra. Chính vì xác định được tầm quan trọng của Đề án 06, nên thời gian qua, toàn Ngành đã cùng cả hệ thống chính trị nỗ lực, cố gắng hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể như:
Thứ nhất, BHXH Việt Nam đã kết nối thành công với CSDL quốc gia về Dân cư ngay từ khi đưa vào vận hành chính thức và đang tiếp tục phối hợp với Bộ Công an thực hiện chia sẻ, rà soát thông tin nhân khẩu có trong CSDL quốc gia về Bảo hiểm với CSDL quốc gia về Dân cư. Đến nay, Hệ thống của BHXH Việt Nam đã xác thực được trên 90 triệu thông tin nhân khẩu trong CSDL do BHXH Việt Nam quản lý (trong đó có hơn 81,3 triệu người đang tham gia BHXH, BHYT- chiếm 93% tổng số người tham gia) với CSDL quốc gia về Dân cư. Đồng thời, Hệ thống đã cung cấp, chia sẻ hơn 130 triệu lượt bản ghi thông tin BHXH, BHYT cho CSDL quốc gia về Dân cư.
Thứ hai, hiện toàn quốc đã có 12.569 cơ sở KCB triển khai làm thủ tục KCB BHYT bằng CCCD gắn chip (đạt 98% tổng số cơ sở KCB BHYT trên toàn quốc), với hơn 37,7 triệu lượt tra cứu thành công thông tin thẻ BHYT bằng CCCD phục vụ làm thủ tục KCB BHYT. Song song với đó, BHXH Việt Nam vẫn đang tiếp tục triển khai sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng VssID để đi KCB BHYT thay cho thẻ BHYT giấy. Đến nay, đã có gần 30 triệu tài khoản VssID, với hơn 4 triệu lượt sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên VssID phục vụ KCB BHYT.
Thứ ba, đối với triển khai tích hợp, cung cấp DVC trực tuyến trên Cổng DVC quốc gia, Hệ thống của BHXH Việt Nam đã tiếp nhận và xử lý gia hạn trên 21.700 thẻ BHYT thông qua dịch vụ “Gia hạn thẻ BHYT theo hộ gia đình có giảm trừ mức đóng” thông qua Cổng DVC BHXH Việt Nam và Cổng DVC quốc gia. BHXH các tỉnh, thành phố đã tiếp nhận và giải quyết hơn 75.000 hồ sơ đề nghị cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi và hơn 2.100 hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng mai táng phí được thực hiện qua nhóm DVC liên thông “Đăng ký khai sinh- Đăng ký thường trú- Cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi” và “Đăng ký khai tử- Xóa đăng ký thường trú- Trợ cấp mai táng phí”. Bên cạnh đó, tiếp nhận từ Cổng DVC quốc gia để xác nhận và trả quá trình đóng BH thất nghiệp cho trên 216.000 trường hợp; đã tiếp nhận và xử lý hơn 3.180 giao dịch đăng ký đóng BHXH tự nguyện.
Thứ tư, BHXH Việt Nam đã phối hợp với Bộ Công an triển khai công nghệ xác thực sinh trắc dựa trên thông tin sinh trắc tích hợp trên CCCD gắn chip và trên dữ liệu của CSDL quốc gia về Dân cư. Theo đó, đã triển khai thí điểm tích hợp công nghệ xác thực sinh trắc trong KCB BHYT tại tỉnh Quảng Bình và TP.Hà Nội; triển khai xác thực sinh trắc trong tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết TTHC tại bộ phận “Một cửa” của BHXH tỉnh Bình Dương và BHXH quận Đống Đa (Hà Nội) đạt nhiều kết quả thiết thực.
Chỉ tính thời gian cao điểm triển khai thí điểm tại BVĐK Bắc Quảng Bình và BVĐK Đồng Hới (từ ngày 5/4 đến 31/5/2023), đã có 18.412 lượt thực hiện xác thực sinh trắc vân tay, chiếm 68% tổng số người dân từ đủ 14 tuổi trở lên đến khi KCB BHYT. Trong quá trình thí điểm, các cơ quan BHXH đã thực hiện sinh trắc cho trên 16.000 người đến nộp hồ sơ, qua đó đã phát hiện 3 trường hợp nghi ngờ sử dụng thẻ CCCD giả để làm hồ sơ hưởng BHXH một lần (tại Bình Dương).
Thứ năm, về phối hợp triển khai Sổ sức khỏe điện tử, BHXH Việt Nam đã xây dựng API kết nối 29 trường thông tin có trong CSDL quốc gia về Bảo hiểm đủ điều kiện cung cấp lên ứng dụng VNeID chia sẻ với CSDL quốc gia về Dân cư.
Thứ sáu, phối hợp, hỗ trợ Bộ Y tế liên thông dữ liệu khám sức khỏe lái xe, giấy chứng sinh, giấy báo tử thông qua hạ tầng CNTT của BHXH Việt Nam. Đến nay, trên toàn quốc có 1.115 cơ sở KCB đã gửi dữ liệu giấy khám sức khỏe lái xe với 921.378 dữ liệu được gửi; có 1.272 cơ sở KCB gửi dữ liệu giấy chứng sinh với 306.923 dữ liệu được gửi; 444 cơ sở KCB gửi dữ liệu giấy báo tử với 3.110 dữ liệu được gửi.
Thứ bảy, về việc rà soát, tái cấu trúc TTHC. Đến nay, BHXH Việt Nam đã hoàn thành tái cấu trúc quy trình, ban hành các quyết định về Quy trình nghiệp vụ và Quyết định công bố TTHC liên quan, không yêu cầu người dân phải đến nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy; việc kiểm tra, xác nhận thông tin nơi cư trú của cá nhân, BHXH Việt Nam sẽ khai thác, tra cứu trên CSDL quốc gia về Dân cư.
Thứ tám, thực hiện đẩy mạnh chi trả các chế độ qua phương thức không dùng tiền mặt. Hiện nay, toàn quốc có khoảng 62% số người hưởng nhận các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị, tăng 1% so với năm 2022, vượt chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao sớm 3 năm. Trong đó, nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng chiếm khoảng 43%; nhận chế độ BHXH một lần khoảng 92%; nhận trợ cấp thất nghiệp khoảng 98%.
* Thời gian tới, BHXH Việt Nam có giải pháp nào để tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án 06, góp phần kiến tạo và xây dựng ngành BHXH Việt Nam số, theo đúng định hướng Chính phủ số, chuyển đổi số toàn diện, thưa Phó Tổng Giám đốc?
- Một lần nữa phải khẳng định rằng, những kết quả đạt được trong triển khai công tác chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 đã mang lại những thay đổi mang tính bước ngoặt trong mọi hoạt động của ngành BHXH Việt Nam, đáp ứng yêu cầu đảm bảo an sinh xã hội quốc gia, phục vụ ngày càng tốt hơn, kịp thời, nhanh gọn cho người dân và DN. Đây cũng là tiền đề và động lực để toàn Ngành tiếp tục triển khai thực hiện thành công các nhiệm vụ được giao.
Theo đó, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục tập trung trí tuệ và sức mạnh tổng hợp bám sát sự chỉ đạo của chính phủ, Thủ tướng chính phủ, Tổ Đề án 06 của chính phủ, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để triển khai tổ chức thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ được giao. Cụ thể, BHXH Việt Nam đặt mục tiêu hết năm 2023 đạt 100% hồ sơ, giấy tờ, kết quả giải quyết TTHC còn hiệu lực thuộc thẩm quyền giải quyết của Ngành được số hóa theo quy định; 50% TTHC được chuẩn hóa, cắt giảm, đơn giản hóa trên cơ sở sử dụng xác thực, chia sẻ dữ liệu của CSDL quốc gia về Dân cư hoặc sử dụng định danh và xác thực điện tử do Bộ Công an cung cấp; phấn đấu 100% người tham gia BHXH, BHYT có số ĐDCN/CCCD được xác thực với CSDL quốc gia về Dân cư…
Trong giai đoạn 2024- 2025, 100% bộ phận “Một cửa” của BHXH các cấp triển khai ứng dụng xác thực sinh trắc dựa trên thẻ CCCD gắn chip, ứng dụng VNeID và CSDL quốc gia về Dân cư trong tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết TTHC; 100% TTHC của Ngành đủ điều kiện cung cấp DVC trực tuyến toàn trình được tích hợp, cung cấp trên Cổng DVC quốc gia; 100% TTHC được chuẩn hóa, cắt giảm, đơn giản hóa trên cơ sở sử dụng xác thực, chia sẻ dữ liệu của CSDL quốc gia về Dân cư hoặc sử dụng định danh và xác thực điện tử do Bộ Công an cung cấp. Đồng thời, tiếp tục triển khai xây dựng CSDL quốc gia về Bảo hiểm; cung cấp, chia sẻ thông tin, dữ liệu người tham gia và hưởng BHXH, BHYT với các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành khác; tiếp tục nghiên cứu sử dụng công nghệ dữ liệu lớn (BigData), trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý, phân tích, cung cấp thông tin hỗ trợ ra quyết định cho các cấp lãnh đạo.
Đến giai đoạn 2025- 2030, ngành BHXH Việt Nam sẽ hoàn thành xây dựng CSDL quốc gia về Bảo hiểm; kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu người tham gia và hưởng BHXH, BHYT với các CSDL quốc gia và các CSDL chuyên ngành khác. Hoàn thiện, mở rộng các công cụ phân tích dữ liệu đa chiều, trực quan hóa, tổng hợp, thống kê, báo cáo phục vụ chỉ đạo, điều hành, hỗ trợ ra quyết định hoặc đề xuất thay đổi chính sách liên quan đến BHXH, BHYT. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu về Dân cư, dữ liệu về BHXH trong quản lý, cung cấp DVC cho tổ chức, cá nhân; tiếp tục khai phá dữ liệu, sử dụng các công nghệ BigData, AI.
Để thực hiện các mục tiêu đặt ra, thời gian tới, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Đề án 06; hoàn thiện quy định, hướng dẫn, nâng cấp phần mềm, đảm bảo ATTT; tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của CCVC, NLD trong thực hiện Đề án 06 và chuyển đổi số; kiện toàn mô hình tổ chức, nâng cao trình độ, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí nhân sự thực hiện Đề án 06; tăng cường CCHC, cải tiến quy trình, đơn giản TTHC, tiếp tục cung cấp DVC trực tuyến tạo thuận lợi cho người dân, DN; kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu; nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới.
Với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, cùng với sự nỗ lực của CCVC toàn ngành BHXH Việt Nam chắc chắn sẽ đạt được những mục tiêu đề ra, tiến tới xây dựng ngành BHXH Việt Nam ngày càng hiện đại, chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số.
* Trân trọng cảm ơn Phó Tổng Giám đốc!
Bích Thủy (Thực hiện)
Đồ hoạ: Thanh An