BHXH Việt Nam chủ động thích ứng, giữ vững mạch an sinh

Sáng 15/7, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025. Hội nghị do Giám đốc Lê Hùng Sơn chủ trì, nhằm đánh giá toàn diện kết quả thực hiện nhiệm vụ trong nửa đầu năm; đồng thời thống nhất giải pháp trọng tâm, quyết liệt hoàn thành các chỉ tiêu trong 6 tháng cuối năm.

Tham dự Hội nghị tại điểm cầu Trung ương có Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng quản lý BHXH Nguyễn Văn Cường, cùng các Phó Giám đốc BHXH Việt Nam: Trần Đình Liệu, Đào Việt Ánh, Nguyễn Đức Hoà, Chu Mạnh Sinh.

Tăng tốc giải quyết chế độ, bảo đảm an sinh

Trước yêu cầu thực tiễn đặt ra với nhiều nhiệm vụ nặng nề, cấp bách, BHXH Việt Nam đã nỗ lực “tăng tốc, bứt phá” nhằm hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế -xã hội theo các Nghị quyết của Đảng. Một mặt mở rộng độ bao phủ BHXH, BHYT, BH thất ngiệp, mặt khác đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số và tinh gọn bộ máy trong điều kiện triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp và chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp.

Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Trung ương.

Song song với đó, BHXH Việt Nam đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các chính sách, kịp thời thích ứng với phát sinh thực tiễn. Nhiều nhiệm vụ khó, cấp bách, chưa có tiền lệ được hoàn thành trong thời gian ngắn, đặc biệt là công tác sắp xếp tổ chức bộ máy được coi là một cuộc cách mạng tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến hết ngày 30/6/2025, số người đang tham gia BHXH đạt 18,958 triệu người, tăng 247.000 người so với năm 2024 và tăng 652.000 người so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, số người tham gia BHXH bắt buộc là 17,061 triệu người (tăng 199.000 người so với năm 2024, tăng 382.000 người so với cùng kỳ); số người tham gia BHXH tự nguyện đạt 1,897 triệu người (tăng 48.300 người và tăng 270.000 người tương ứng).

Số người tham gia BH thất nghiệp đạt 15,354 triệu người, tăng 206.400 người so với năm 2024 và tăng 388.700 người so với cùng kỳ. Riêng bảo hiểm y tế (BHYT), số người tham gia (chưa bao gồm lực lượng vũ trang) đạt 91,254 triệu người. Tổng số thu BHXH, BHYT, BH thất ngiệp lũy kế đến hết tháng 6/2025 đạt 296.056 tỷ đồng, bằng 50,7% dự toán Thủ tướng Chính phủ giao, tăng 55.634 tỷ đồng (tương đương 22,8%) so với cùng kỳ năm 2024.

Cùng với kết quả tích cực trong công tác thu và phát triển người tham gia, BHXH Việt Nam đã triển khai hiệu quả công tác tuyên truyền, hỗ trợ chính sách trong 6 tháng đầu năm 2025. Với tinh thần đổi mới, toàn ngành chủ động phối hợp với các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương đẩy mạnh truyền thông, đặc biệt trong bối cảnh sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Thông điệp “BHXH Việt Nam luôn đảm bảo đầy đủ, đúng, kịp thời quyền lợi cho người tham gia” được truyền tải rộng rãi, góp phần củng cố niềm tin của người dân.

Toàn cảnh Hội nghị.

Công tác tư vấn, hỗ trợ được triển khai đồng bộ qua nhiều kênh, tập trung vào các nội dung người dân, doanh nghiệp quan tâm như: gia hạn thẻ BHYT, hưởng BHXH một lần, các chế độ thai sản, ốm đau, BH thất nghiệp, cấp lại sổ BHXH, thẻ BHYT, hỗ trợ cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID… Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả phục vụ và lan tỏa chính sách an sinh đến từng đối tượng.

Với mục tiêu phục vụ người dân, người lao động và người thụ hưởng chính sách một cách đầy đủ, kịp thời, đúng quy định và ngày càng cải cách, BHXH Việt Nam luôn chủ động bố trí nguồn lực, triển khai linh hoạt các giải pháp nghiệp vụ, đặc biệt trong bối cảnh mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025.

Kết quả cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2025, toàn ngành đã giải quyết cho 61.673 người hưởng các chế độ BHXH hàng tháng, tăng 58,21% so với cùng kỳ năm trước (trong đó có 49.907 người hưởng chế độ hưu trí, tăng 74,8%). Có 585.504 người được giải quyết hưởng các chế độ trợ cấp BHXH một lần, giảm 12,74%. Tổng số lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe đạt 4,4 triệu lượt. Ngoài ra, toàn hệ thống đã tiếp nhận và chi trả 389.247 quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp và 8.014 quyết định hưởng hỗ trợ học nghề.

Tiếp tục đảm bảo quyền lợi cho người tham gia, BHXH Việt Nam chủ động điều hành, quản lý hiệu quả quỹ khám, chữa bệnh BHYT. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ giao dự toán chi năm 2025, BHXH Việt Nam đã phân bổ tới BHXH các địa phương và chỉ đạo thông báo dự kiến chi đến từng cơ sở khám chữa bệnh. Kết quả, số lượt khám chữa bệnh BHYT toàn quốc đạt 95,59 triệu lượt, tăng 7,44 triệu lượt (8,44%) so với cùng kỳ năm 2024.

Duy trì hoạt động hiệu quả sau khi sáp nhập

Mặc dù toàn Ngành đã nỗ lực triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp, song trong quá trình thực hiện vẫn phát sinh không ít khó khăn, vướng mắc tại nhiều địa phương. Việc duy trì và mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp hiện vẫn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, đòi hỏi sự vào cuộc linh hoạt, sát với thực tiễn hơn nữa.

Lãnh đạo các đơn vị báo cáo tại Hội nghị.

Tại Hội nghị, BHXH tỉnh Lào Cai cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, số người tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn có xu hướng giảm so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chính là do biến động địa giới hành chính và thay đổi chính sách hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước. Nhiều xã mới chia tách khiến người dân từng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ không còn đủ điều kiện, dẫn đến việc ngừng tham gia.

Ngoài ra, kinh tế khó khăn tại nhiều khu vực vùng cao, vùng sâu khiến người dân không đủ khả năng tự chi trả để tham gia BHXH, BHYT. "Thu nhập bấp bênh là rào cản lớn khiến việc vận động người dân tham gia thiếu tính bền vững nếu không có chính sách hỗ trợ ổn định," đại diện BHXH tỉnh Lào Cai chia sẻ.

Tại BHXH cơ sở Vị Xuyên (Tuyên Quang), các khó khăn đến từ yếu tố địa lý và hạ tầng giao thông. Địa hình đồi núi hiểm trở, nhiều xã xa trung tâm khiến việc đi lại, tiếp cận người dân và luân chuyển hồ sơ vốn đã khó lại càng thêm vất vả trong mùa mưa, khi sạt lở và ngập úng thường xuyên xảy ra. Gần một nửa cán bộ phải di chuyển xa mỗi ngày trong điều kiện thiếu nhà công vụ, ảnh hưởng đến đời sống và hiệu quả công việc.

Các Phó Giám đốc BHXH Việt Nam cho ý kiến chỉ đạo lĩnh vực phụ trách tại Hội nghị.

Tuy nhiên, bên cạnh những thách thức do đặc thù địa bàn và nguồn lực, nhiều địa phương vẫn thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt trong tổ chức lại bộ máy, ổn định nhân sự và duy trì hoạt động hiệu quả sau khi sáp nhập. Trong đó, BHXH tỉnh Đồng Nai là một ví dụ điển hình. Ngay sau khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đơn vị đã nhanh chóng ổn định tổ chức, không để xảy ra gián đoạn trong phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Đặc biệt, BHXH tỉnh đã chủ động khảo sát và bố trí cán bộ trực tại trung tâm hành chính công cấp xã, dù điều kiện làm việc còn hạn chế. Trước tình trạng thiếu hụt nhân sự tại 95 xã, tỉnh đề xuất áp dụng mô hình thuê dịch vụ công (bưu chính công ích) để tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ - giải pháp được đánh giá là linh hoạt, tiết kiệm nguồn lực và phù hợp với thực tế địa phương.

Tuy vậy, sau sáp nhập, số người tham gia BHYT tại Đồng Nai có chiều hướng giảm do điều chỉnh chính sách hỗ trợ theo khu vực. Các nhóm đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề gồm người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và người dân vùng đặc biệt khó khăn. Trước thực trạng này, BHXH tỉnh đã phối hợp với Sở Nội vụ và các đơn vị liên quan xây dựng phương án tích hợp hai nghị quyết hỗ trợ hiện hành, đảm bảo chính sách không bị gián đoạn, duy trì đến hết năm 2025.

Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng quản lý BHXH Nguyễn Văn Cường phát biểu tại Hội nghị.

Bảo đảm tiếp cận dịch vụ BHXH không gián đoạn ở cơ sở

Phát biểu kết luận Hội nghị, Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn ghi nhận và đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, sự chủ động và quyết tâm vượt khó của BHXH các địa phương sau khi thực hiện sáp nhập theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Dù phải đối mặt với nhiều khó khăn về tổ chức bộ máy, nhân sự, địa bàn rộng và điều kiện làm việc còn hạn chế, các đơn vị đã nỗ lực duy trì hoạt động ổn định, đảm bảo không gián đoạn trong phục vụ người dân, người lao động và doanh nghiệp. “Đây là minh chứng cho tinh thần đoàn kết, đổi mới, thích ứng linh hoạt và cam kết thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao của toàn ngành BHXH Việt Nam”, Giám đốc Lê Hùng Sơn nhấn mạnh.

Về nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025, Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, hoàn thiện phương án tổ chức bộ máy, nhân sự, tài chính - tài sản theo mô hình mới. Việc tổ chức lại phải bảo đảm không gián đoạn hoạt động và không phát sinh điểm nghẽn trong phục vụ người dân.

Cùng với đó, cần chủ động cập nhật các thay đổi trong thể chế khi nghị định mới được ban hành, từ đó linh hoạt điều chỉnh cách thức triển khai trong thực tế. Đặc biệt, các đơn vị phải phản ứng nhanh trước những thay đổi liên quan đến cơ chế tài chính, mức chi, định mức phân bổ nguồn lực.

Một nội dung được Giám đốc Lê Hùng Sơn đặc biệt lưu ý là việc hỗ trợ thiết thực cho cán bộ gặp khó khăn do phải di chuyển xa nơi công tác sau sáp nhập. Trong khi chờ hướng dẫn cụ thể về chế độ nhà công vụ, các đơn vị cần linh hoạt bố trí nơi ở, sinh hoạt, sử dụng trụ sở hiện có để hỗ trợ cán bộ ổn định công tác. Đồng thời, cần rà soát, cân đối quỹ phúc lợi nội bộ để hỗ trợ kịp thời những trường hợp khó khăn.

Giám đốc Lê Hùng Sơn đề nghị các địa phương bảo đảm tiếp cận dịch vụ BHXH không gián đoạn ở cơ sở.

Trước khi Luật Thanh tra mới được hướng dẫn triển khai, Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu các địa phương đẩy mạnh kiểm tra, giám sát nội bộ, tập trung vào các quy trình nghiệp vụ và quản lý rủi ro trong thu, cấp sổ, giải quyết chế độ... nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh sai sót.

Về chuyển đổi số, toàn ngành phải chuyển từ tư duy nâng cấp công nghệ đơn lẻ sang tư duy điều hành số hóa tổng thể. Mục tiêu là xây dựng trung tâm điều hành tập trung, nơi có thể giám sát đồng bộ các chỉ số chiến lược như chi phí khám chữa bệnh, tỷ lệ bao phủ BHYT, dòng tiền và dữ liệu vận hành trên phạm vi toàn quốc.

Giám đốc Lê Hùng Sơn nhấn mạnh yêu cầu nâng cao năng lực quản trị, điều hành của lãnh đạo BHXH cấp tỉnh trong bối cảnh toàn ngành đang tái cơ cấu tổ chức và phương thức hoạt động. Theo ông, “quản trị hiện nay không còn là quản lý hành chính đơn thuần, mà phải chuyển sang mô hình điều hành chủ động, nhạy bén, thực chất và phù hợp với yêu cầu phát triển của Ngành.”

Ngoài ra, các đơn vị cần bố trí cán bộ trực tại UBND cấp xã để tiếp nhận, trả kết quả thủ tục hành chính; nếu cần thiết có thể đề xuất giải pháp phù hợp với thực tiễn nhưng phải bảo đảm không gián đoạn phục vụ người dân. Đồng thời, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương để mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT trong bối cảnh còn nhiều khó khăn sau sáp nhập.

“Với tinh thần quyết liệt, hành động và chủ động thích ứng được thể hiện tại Hội nghị, cùng sự đồng lòng từ hệ thống và quyết tâm của các địa phương, toàn ngành BHXH hoàn toàn có cơ sở để hoàn thành tốt các nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng cuối năm 2025, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, hiện đại và bao trùm”, Giám đốc Lê Hùng Sơn bày tỏ tin tưởng.

Thanh Hằng