Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng (Animal Lab): Vững “nền móng” cho bước tiến y học nước nhà

Thứ Hai, 16 /06/2025 07:20

Tại TP.Cần Thơ, BVĐK Quốc tế S.I.S Cần Thơ vừa tổ chức Lễ Khánh thành Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng đầu tiên vùng Đông Nam Á. Đây được xem là “nền móng” quan trọng trong đào tạo can thiệp nội mạch thần kinh tại Việt Nam, mở ra hướng phát triển mới cho y học nước nhà.

Ước mơ 10 năm thành hiện thực

Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng (Animal Lab) được thiết lập trong khuôn viên BVĐK Quốc tế S.I.S Cần Thơ sẽ là nơi diễn ra các thử nghiệm trên động vật đối với các thiết bị y tế chuyên sâu như stent, coils... trước khi được sử dụng để điều trị bệnh cho con người. Đặc biệt, các loại stent, coils này do chính đội ngũ bác sĩ, chuyên gia của S.I.S phối hợp với chuyên gia từ Hoa Kỳ nghiên cứu, sản xuất và chuyển giao công nghệ.

 

Lễ Khánh thành Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng

Đây là một công trình trọng điểm được xây dựng với quy mô hiện đại, gồm 3 phòng mổ, can thiệp mạch, giải phẫu thực nghiệm, huấn luyện kỹ năng lâm sàng đạt tiêu chuẩn quốc tế. Trung tâm ra đời với các mục tiêu là phục vụ nghiên cứu khoa học trong y học, đặc biệt là nghiên cứu các phương pháp điều trị mới, thuốc mới; là nơi đào tạo và huấn luyện kỹ năng thực hành cho các bác sỹ lâm sàng, như mổ, can thiệp thủ thuật…

Chia sẻ cùng chúng tôi, TS.BS.Trần Chí Cường- Giám đốc BVĐK Quốc tế S.I.S không giấu được niềm vui khi nói rằng "ước mơ 10 năm trước đây" của ông nay đã trở thành hiện thực. Với kinh nghiệm về đào tạo, giảng dạy tại Trường Đại học Y dược TP.HCM trong khoảng thời gian 15 năm, TS.BS.Cường nhận thấy rằng việc nghiên cứu ứng dụng và tìm những cái mới là điều rất cần thiết trong chuyên ngành. Đặc biệt, từ khi chuyển sang làm hoàn toàn ở lĩnh vực can thiệp nội mạch và đột quỵ thần kinh, ông nhận thấy rằng dụng cụ trang thiết bị sử dụng trong các nước đang phát triển như ở Việt Nam và ở nhiều nước châu Á đang phụ thuộc hoàn toàn vào các nước phát triển như Mỹ, Pháp, Đức...

Do đó, áp lực rất lớn là giải quyết bài toán chuyện tiền nong cho bệnh nhân trong việc sử dụng trang thiết bị công nghệ cao. Đôi khi chuyên môn của bác sĩ Việt Nam và bác sĩ châu Á rất giỏi nhưng cái khó là chi phí điều trị phần lớn nằm ở trang thiết bị, dụng cụ y tế. Một ca can thiệp nội mạch lấy huyết khối trong đột quỵ bệnh nhân thường phải chi trả khoảng 100 triệu đồng- đó là áp lực rất lớn tạo gánh nặng cho quỹ BHYT và nếu bệnh nhân không có BHYT thì đây là gánh nặng rất lớn của gia đình bệnh nhân.  

 

TS.BS.Trần Chí Cường (trái) trao đổi cùng các chuyên gia nước ngoài

“Các bác sĩ luôn ấp ủ giấc mơ là bệnh nhân nào đến cơ sở y tế cũng phải được cứu chữa nhưng đôi khi không khả thi do vấn đề tài chính, hay nói cách khác là bệnh nhân không có tiền để chi trả. Do đó, tôi luôn mong muốn xây dựng nơi nghiên cứu để sản xuất được sản phẩm mới. Và Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng là một trong những khâu bắt buộc phải có nếu muốn giảm giá thành, làm chủ hoàn toàn công nghệ cao, chứ không phụ thuộc vào các nước khác trong chuỗi làm ra sản phẩm”- TS.BS.Cường nói.

Cách đây khoảng 2 năm, khi đã hội đủ điều kiện, TS.BS.Cường đã chia sẻ ước mong cùng Lãnh đạo Bộ Y tế và được sự ủng hộ về chủ trương, chính sách cũng như định hướng. Sau đó, chính TS.BS.Cường đã liên hệ các nhà khoa học hàng đầu của Mỹ và được sự đồng ý chuyển giao công nghệ hỗ trợ để có thể đáp ứng quy trình khắt khe, cũng như các tiêu chuẩn nghiên cứu được toàn thế giới công nhận: “Đây là bước cực kỳ quan trọng và hữu ích vì chúng ta có thể tiếp cận công nghệ hàng đầu trên thế giới để làm các nghiên cứu lâm sàng ngay lập tức thay vì phải vừa đi vừa mò mẫm, vừa đi vừa dò đường”.

Mở ra hướng phát triển mới

Tại Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng, các phòng theo dõi động vật nghiên cứu được thiết kế chuyên nghiệp, theo chuẩn quốc tế, để đáp ứng nhu cầu nghiên cứu trên toàn cầu, có khả năng theo dõi lâu dài, từ 3 tháng, 6 tháng đến 1 năm, với chế độ ăn uống và thuốc men giống như ở người. Điều này nhằm đánh giá hiệu quả của các phương pháp nghiên cứu, phục vụ cho các mục tiêu khoa học và ứng dụng trong y học. Trung tâm có thể được xem như một “Bệnh viện công nghệ cao cho thú cưng” với đầy đủ các thiết bị chẩn đoán và điều trị tiên tiến như siêu âm, X-quang… Đặc biệt, là nơi đào tạo và huấn luyện kỹ năng thực hành cho các bác sĩ lâm sàng, như mổ, can thiệp thủ thuật…

 

Các chuyên gia uy tín thế giới và Việt Nam chia vui cùng BVĐK S.I.S Cần Thơ

Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng được kỳ vọng sẽ đóng vai trò thiết yếu trong việc nâng cao kỹ năng thực hành, giảm thiểu rủi ro trong can thiệp thực tế, tạo ra thế hệ bác sĩ can thiệp có tay nghề vững vàng. Việc Trung tâm chính thức đi vào hoạt động đã khẳng định, Việt Nam có thể bắt kịp cùng hoạt động nghiên cứu y học trên thế giới, thay cho phần lớn thời gian qua vẫn là chia sẻ kinh nghiệm. Đồng thời khẳng định sẵn sàng sẻ chia cùng với các đồng nghiệp.

“Đây là Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng của tất cả chúng ta chứ không phải của riêng một tổ chức, một cá nhân nào cả. Và Trung tâm này có thể thực hiện tất cả các nghiên cứu tiền lâm sàng phối hợp trong ngoài nước. Tất cả bạn bè quốc tế có thể coi đây là một trong những Trung tâm mang đến các dịch vụ tương đương với quốc tế. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng sẵn sàng thực hiện với chi phí bằng 0 cho tất cả các Trung tâm nghiên cứu ở các trường Đại học, các nhà nghiên cứu y học trong giai đoạn khó khăn khi sản phẩm, khi ước mơ của chúng ta có rào cản về tài chính. Chúng ta sẽ cùng nhau giải quyết để đạt mục tiêu chăm sóc sức khoẻ con người được tốt hơn”- TS.BS.Trần Chí Cường cho biết. 

Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng ra đời nhận được sự kỳ vọng to lớn của các nhà quản lý, chuyên gia hàng đầu. TS.Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) nhận định, Trung tâm ra đời là một trong những điểm nhấn để Việt Nam về sau này phát triển nghiên cứu sản xuất trang thiết bị ở trong nước. Đây là cột mốc quan trọng trong đào tạo can thiệp nội mạch thần kinh tại Việt Nam, mở ra hướng phát triển mới trong nghiên cứu và đào tạo thực hành y khoa.

 

Trang thiết bị hiện đại tại Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng

PGS.Phạm Nguyễn Vinh- Phó Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, Chủ tịch Phân hội Siêu âm tim Việt Nam cho biết: “Khi cần có một công cụ mới, chúng ta phải thực hiện trên động vật, phải nghiên cứu từ những bước rất nhỏ rồi sau đó mới nên áp dụng trên con người. Trung tâm Nghiên cứu Tiền lâm sàng là bước đầu tiên để học làm những bước căn bản. Chúng ta kỳ vọng trong tương lai, Việt Nam sẽ có nghiên cứu từ những bước đầu tiên, giúp cho y khoa chúng ta từng bước sánh với thế giới”.

Ở góc độ địa phương, bà Nguyễn Thị Ngọc Điệp- Phó Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ nhấn mạnh, Y tế là lĩnh vực luôn được thành phố dành sự quan tâm đặc biệt và ưu tiên đầu tư nhằm phát triển nguồn nhân lực và chăm lo tốt hơn đời sống người dân. Bà Điệp ghi nhận và biểu dương Bệnh viện S.I.S Cần Thơ đã có nhiều đóng góp tích cực trong sự phát triển mạng lưới cấp cứu điều trị đột quỵ tại TP.Cần Thơ và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Bệnh viện còn là trung tâm đào tạo chuyên sâu chuyển giao công nghệ cấp cứu điều trị đột quỵ cho nhiều bệnh viện trong ngoài nước, khẳng định được uy tín của ngành Y tế Việt Nam và TP.Cần Thơ.

Bên cạnh các hoạt động chuyên môn, BVĐK Quốc tế S.I.S Cần Thơ còn luôn quan tâm đến cộng đồng xã hội thông qua hoạt động thiện nguyện. Cụ thể, đã hỗ trợ trên 15 tỷ đồng cho bệnh nhân nghèo bị đột quỵ, trao tặng hơn 2.000 thẻ BHYT cho người dân có hoàn cảnh khó khăn…

Trà Giang