Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan: Chưa có quy định về việc thanh toán trực tiếp cho bệnh nhân khi ra ngoài mua thuốc

Tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn các vấn đề liên quan đến văn hóa xã hội, chiều 7/11, các ĐBQH dành nhiều sự quan tâm đến lĩnh vực y tế như thanh toán thuốc, vật tư y tế; KCB từ xa; hoạt động các Trung tâm y tế…

ĐB Hà Hồng Hạnh (Khánh Hoà) cho biết, tại Văn bản số 2060 ngày 20/10/2023, Ủy ban Xã hội cho rằng, nếu vẫn tiếp diễn tình trạng thiếu thuốc, thiết bị y tế mà người dân đi KCB BHYT phải tự mua thuốc điều trị thì cần có cơ chế để BHYT hoàn trả lại các khoản này để bảo đảm quyền lợi của người có thẻ BHYT. Đồng thời, theo Báo cáo của Chính phủ, đến nay còn xấp xỉ 2.500 tỉ chi phí KCB BHYT từ năm 2021 chưa được thanh quyết toán. ĐB đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết quan điểm về ý kiến hoàn trả lại các khoản người dân phải tự mua thuốc, vật tư khi KCB BHYT; cũng như các giải pháp để chấm dứt tình trạng chậm thanh toán, quyết toán BHYT?

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan

Trả lời chất vấn trên, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, về vấn đề bệnh nhân mua thuốc ngoài có được thanh toán BHYT hay không, thì về nguyên tắc, cơ sở KCB phải đảm bảo đủ thuốc chữa bệnh, không để người bệnh phải mua thuốc ngoài trong thời gian điều trị nội trú; nếu cho người bệnh tự mua dẫn đến nhiều nguy cơ liên quan đến chất lượng thuốc, an toàn người bệnh, giải quyết tranh chấp khi có tai biến, rủi ro, lạm dụng chỉ định. “Trong quá trình phòng chống dịch Covid-19 đã nảy sinh nhiều vấn đề liên quan đến thiếu thuốc. Thực tế, nhiều cơ sở y tế không đảm bảo đủ thuốc, bệnh nhân phải ra ngoài mua thuốc để tự điều trị. Chúng tôi xin ghi nhận, tiếp thu ý kiến của ĐB và thống nhất quan điểm quyền lợi của bệnh nhân, người tham gia BHYT phải được đảm bảo và đây là yêu cầu chính đáng, cần thiết. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta chưa có quy định về việc trực tiếp thanh toán cho bệnh nhân khi ra ngoài mua thuốc”- Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Y tế, thời gian qua Bộ Y tế đã tập trung chỉ đạo đồng bộ nhiều giải pháp như: Yêu cầu các cơ sở y tế thực hiện các chỉ đạo, các quy định liên quan đến việc mua thuốc, vật tư y tế để đảm bảo phục vụ cho công tác KCB; đề xuất các cơ chế các cơ sở KCB có thể điều chuyển thuốc giữa các cơ sở khi các kết quả thầu còn hiệu lực; rà soát lại các danh mục thuốc và dự kiến đầu năm 2024 sẽ bổ sung thêm danh mục thuốc này, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT. “Liên quan đến vấn đề cơ chế để thanh toán tiền cho người bệnh. Trực tiếp liên quan đến nội dung này thì chúng tôi đã giao cho Vụ BHYT xây dựng Thông tư và hiện nay nội dung này đang được đơn vị chuyên môn xây dựng. Chúng tôi sẽ lấy ý kiến của các bộ, ban, ngành, địa phương trong quá trình hoàn thiện thông tư để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT”- Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định.

Liên quan đến việc thanh toán tổng mức BHYT hiện vẫn còn vướng mắc, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết: Tại Nghị quyết 114 ngày 5/11/2022 của Chính phủ ban hành đã cho phép tháo gỡ vấn đề BHYT bị vượt tổng mức của năm 2021. Trên cơ sở đó, Bộ Y tế, các cơ sở y tế và BHXH Việt Nam đã rà soát các nội dung chi để thực hiện đúng theo quy định. Hiện nay, tổng mức rà soát được khoảng hơn 1.000 tỉ đồng. Nội dung này đang được BHXH Việt Nam phối hợp với các đơn vị để thanh toán. “Để tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến tổng mức thanh toán của các giai đoạn trước đây, Bộ Y tế đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 75 ngày 19/10/2023, tháo gỡ những vấn đề liên quan đến vướng mắc về tổng mức của các cơ sở y tế của giai đoạn trước năm 2021. Hiện nay, Nghị định đang được triển khai thực hiện và đây là một nội dung mà Bộ Y tế và BHXH Việt Nam cùng với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan đã phối hợp và trình với Chính phủ ban hành”- Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin.

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế, ĐB Trần Khánh Thu (Thái Bình) cho biết, thời gian qua, Chính phủ và Bộ Y tế đã có nhiều nỗ lực trong việc xây dựng và triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân. Tuy nhiên, hiện nay chưa có căn cứ để triển khai KCB từ xa tại trạm y tế. Kết cấu giá dịch vụ y tế chưa có cấu phần chi phí CNTT nên nguồn lực để dành cho việc này còn rất hạn chế. ĐB đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết giải pháp để thực hiện tháo gỡ những khó khăn trên?

Bên cạnh đó, ĐB cũng cho biết, các bệnh viện tự chủ hiện nay đang áp dụng thuê phần mềm quản lý bệnh viện. Tuy nhiên, Nghị định 73 của Chính phủ quy định quản lý đầu tư ứng dụng CNTT sử dụng nguồn vốn NSNN nhưng chưa có quy định về việc xác định thẩm quyền phê duyệt chủ trương, kế hoạch thuê dịch vụ CNTT sử dụng kinh phí từ nguồn thu giá dịch vụ KCB BHYT. Đặc biệt, cách xác định giá trị phần mềm không có sẵn trên thị trường, đây là phần hay được kết luận sai phạm trong quá trình thực hiện đấu thầu mua sắm. ĐB đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để tháo gỡ những vướng mắc này?

Trả lời nội dung chất vấn, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, áp dụng CNTT trong quản lý ngành y tế là vấn đề cấp bách, vì vậy ngành Y tế chỉ đạo triển khai thực hiện ứng dụng CNTT cũng như chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý của ngành y tế. Về hai nội dung ĐB đề cập đến liên quan đến triển khai hồ sơ điện tử và đề án KCB từ xa, Bộ trưởng cho biết, Bộ Y tế cũng đã có các quyết định liên quan đến việc phê duyệt đề án KCB từ xa giai đoạn 2020-2025 và kế hoạch thúc đẩy phát triển sử dụng các nền tảng số y tế để chuyển đổi số đến năm 2025. Thời gian qua, Bộ Y tế đã tích cực triển khai và đang áp dụng thí điểm triển khai thực hiện đề án KCB từ xa, bước đầu mang lại hiệu quả và tổ chức đánh giá tổng kết rút kinh nghiệm nhân rộng ra đơn vị và cơ sở y tế khác. “Hiện nay, BV ĐH Y Hà Nội đã triển khai đề án khám bệnh từ xa rất hiệu quả. Chúng tôi sẽ đánh giá, rút kinh nghiệm, nhân rộng ra các cơ sở y tế khác”- Bộ trưởng Lan nói.

Với việc triển khai hồ sơ điện tử, Bộ Y tế triển khai thí điểm, trong đó tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh được Quốc hội thông qua cũng quy định giá dịch vụ y tế bao gồm cấu phần CNTT. Theo lộ trình, Chính phủ đang triển khai xây dựng Nghị định hướng dẫn Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) và những nội dung này sẽ được cụ thể hóa trong thời gian tới.

Trả lời ý kiến của ĐB Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu) về làm rõ chức năng, nhiệm vụ và tổ chức hệ thống Trung tâm y tế cấp huyện, trạm y tế xã, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, mô hình quản lý đã có nhiều lần thay đổi. Tại báo cáo giám sát việc triển khai thực hiện các chính sách y tế cơ sở, y tế dự phòng cũng đã nêu rõ những nội dung liên quan đến những việc đã làm được, chưa làm được của mô hình tổ chức trung tâm y tế cấp huyện. Nghị quyết 99 của Quốc hội ban hành tại Kỳ họp thứ 5 đã khẳng định việc cần triển khai thực hiện trong sắp xếp trung tâm y tế cấp huyện về thuộc UBND huyện để đảm bảo thống nhất quản lý, đồng thời cũng đảm bảo sự chỉ đạo chuyên môn của Sở Y tế. Gần đây nhất, Chỉ thị 25 của Ban Bí thư Trung ương Đảng cũng khẳng định việc triển khai thực hiện mô hình trung tâm y tế cấp huyện chuyển về cho UBND huyện quản lý. Nghị quyết 99 cũng nêu nội dung này cần thực hiện trước ngày 01/7/2025. Hiện nay, Bộ Y tế đang phối hợp cùng các bộ ngành rà soát các quy định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của trung tâm y tế cấp huyện để tham mưu, ban hành sửa đổi theo thẩm quyền.

V.Thu