Tiến tới hoàn thiện chính sách việc làm và BH thất nghiệp
Ngày 28/11, tại Hà Nội, Bộ LĐ-TB&XH tổ chức Hội thảo “Thông tin chính sách về lao động, việc làm và an sinh xã hội” tới các bộ, ngành, địa phương, đối tác quốc tế và doanh nghiệp FDI.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Văn Thanh- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, bảo đảm việc làm và an sinh xã hội cho người dân là nhiệm vụ quan trọng được Đảng và Nhà nước quan tâm, qua đó góp phần tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế, giữ vững ổn định chính trị; đồng thời thể hiện cam kết của Việt Nam với quốc tế trong thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030. Đáng chú ý, Bộ LĐ-TB&XH đang được giao chủ trì soạn thảo Đề án xây dựng Luật Việc làm và Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi).
Thông tin về những nội dung quan trọng của Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), ông Trần Hải Nam- Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) cũng cho biết, siệc sửa Luật BHXH lần này nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về BHXH, hướng tới BHXH toàn dân. "Đây là lần đầu chúng ta có khái niệm và định hướng cho hệ thống chính sách BHXH ở Việt Nam là hướng tới BHXH toàn dân, hướng tới mục tiêu mọi người dân được tham gia và được thụ hưởng, được bảo vệ sức khỏe thông qua chính sách về BHYT"- ông Nam nhấn mạnh.
Cũng theo ông Nam, chúng ta đang xây dựng hệ thống BHXH đa tầng, bên cạnh tầng lương hưu dựa trên đóng góp, còn có thêm tầng trợ cấp hưu trí xã hội để đảm bảo các đối tượng không có điều kiện tham gia BHXH được nhận trợ cấp tuổi già từ NSNN. Bên cạnh đó, hệ thống Trung tâm DVVL công mỗi năm tư vấn, giới thiệu việc làm cho trên 3 triệu lượt người; tổ chức hơn 1.200 phiên giao dịch việc làm; lũy kế đến nay đã tư vấn, giới thiệu việc làm cho hơn 13 triệu người; hỗ trợ học nghề cho trên 252 nghìn người; hỗ trợ đào tạo nghề duy trì việc làm cho 32 đơn vị với hơn 3.200 người; trợ cấp thất nghiệp cho hơn 6,5 triệu người.
Thông tin về tình hình lao động, việc làm và thực hiện chính sách BH thất nghiệp, bà Nguyễn Thị Quyên- Phó Cục trưởng Cục Việc làm cho biết, hiện cả nước có hơn 14,33 triệu NLĐ tham gia BH thất nghiệp. Chính sách BH thất nghiệp đã phát huy vai trò quan trọng là cơ chế "chống sốc" tự động, hỗ trợ một phần thu nhập cho người thất nghiệp. Thời gian tới, Luật Việc làm (sửa đổi) sẽ có một số điểm mới như: Đánh giá cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia để kỹ năng NLĐ được công nhận trong toàn khu vực; tăng cường năng lực cho các Trung tâm DVVL; bao phủ chính sách cho lao động khu vực phi chính thức; việc làm cho lao động cao tuổi…
“Việc sửa đổi Luật Việc làm tới đây sẽ tham khảo ý kiến của các bên để thành lập hệ thống giao dịch trực tuyến, nhằm tăng cung-cầu lao động. Hiện chính sách đào tạo, nâng cao kỹ năng cho NLĐ còn hạn chế. Do đó, trong Luật Việc làm (sửa đổi) tới đây, Ban soạn thảo sẽ hoàn thiện thêm chính sách về BH thất nghiệp”- bà Quyên chia sẻ.
Bên cạnh đó, hệ thống Trung tâm DVVL thiếu kết nối, chia sẻ dữ liệu; nhiều hình thức giới thiệu việc làm còn chưa được quản lý, nhất là ở 500 công ty, đơn vị tư nhân hoạt động trong lĩnh vực tư vấn, giới thiệu việc làm. Ngay cả chính sách BH thất nghiệp còn nặng về giải quyết trợ cấp thất nghiệp, đối tượng chưa bao phủ hết nhóm lao động có quan hệ lao động. Quy định chế độ hỗ trợ, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng khá chặt chẽ, cơ chế quản lý tài chính tổ chức bộ máy còn nhiều bất cập...
Để khắc phục những hạn chế này, tới đây, chính sách sẽ tăng cường việc dự báo tình trạng thất nghiệp và hỗ trợ NLĐ. Theo đó, dự báo cụ thể các ngành nghề có thể sa thải lao động, các ngành nghề thiếu lao động... để Chính phủ chủ động có chính sách điều hành. Đặc biệt, Việt Nam đang bước vào quá trình già hóa dân số, nên tới đây, Bộ LĐ-TB&XH sẽ đưa thêm nội dung việc làm cho người cao tuổi vào luật để quản lý, hỗ trợ. Đặc biệt, khi sửa Luật Việc làm sẽ quy định cụ thể, trực tiếp điều chỉnh nhóm đối tượng lao động phi chính thức như: Lái xe công nghệ, lao động làng nghề, lao động tự do khác...
Liên quan đến chính sách BH thất nghiệp, ông Trần Hải Nam cũng cho biết, thời gian qua có nhiều vụ trục lợi BH thất nghiệp. Nhiều NLĐ dù có việc làm nhưng vẫn không đi làm mà chờ hưởng BH thất nghiệp và rút BHXH một lần. Thậm chí, có người có đi làm, nhưng lại yêu cầu DN không ký kết HĐLĐ để đợi hưởng xong trợ cấp thất nghiệp mới ký. "Mỗi một chính sách lúc áp dụng lại đón nhận những hành vi khác nhau của NLĐ. Vấn đề là làm thế nào khi sửa luật hạn chế những hành vi không tích cực này"- ông Nam chia sẻ thêm.
Nguyệt Hà