Thủ phạm gây tăng viêm phổi ở trẻ tại nhiều nước

Nhiều quốc gia, trong đó có Trung Quốc, Đan Mạch, Pháp và Hà Lan, đều ghi nhận xu hướng gia tăng số trẻ mắc bệnh viêm phổi liên quan đến vi khuẩn Mycoplasma.

Số ca nhiễm ở một quận thuộc bang Ohio của Mỹ cũng tăng đột biến. Tuy chưa có dấu hiệu cho thấy số ca nhiễm Mycoplasma tăng trên diện rộng hoặc rõ rệt ở những nơi khác thuộc Mỹ, nhưng vi khuẩn này có xu hướng gây ra các đợt bùng phát bệnh viêm phổi cứ sau chu kỳ 1 đến 3 năm. Mỹ chưa hứng chịu làn sóng dịch bệnh thực sự đối với loại khuẩn này kể từ trước đại dịch COVID-19, và các chuyên gia cho rằng không quá ngạc nhiên nếu số ca mắc tăng lên trong năm nay.

"Chúng tôi dự đoán sẽ có một số thời điểm tình hình nhiễm Mycoplasma tồi tệ hơn so với những mùa khác. Chúng tôi chắc chắn năm nay có thể tồi tệ hơn những năm khác ở khắp nước Mỹ và châu Âu", Tiến sĩ Buddy Creech, một nhà nghiên cứu kiêm chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học Vanderbilt, khuyến cáo.

Tuần trước, các chuyên gia châu Âu tiến hành điều tra các ca nhiễm khuẩn Mycoplasma tại 45 địa điểm thuộc 24 quốc gia và ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh bắt đầu tăng trở lại từ đầu năm 2023. Theo tạp chí The Lancet Microbe, vào mùa hè và mùa thu, mức tăng ca mắc trung bình đã gấp 4 lần, chủ yếu ở châu Á và châu Âu.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, tình trạng kháng kháng sinh được sử dụng để điều trị bệnh này có thể đóng một vai trò trong việc gia tăng số ca viêm phổi ở Trung Quốc.

"Các dịch bệnh sẽ bùng phát định kỳ theo chu kỳ vài năm một lần ở trẻ em trong độ tuổi đi học, đặc biệt là trẻ từ 5 đến 12 tuổi", Tiến sĩ Peter Hotez, đồng Giám đốc Trung tâm Phát triển Vaccine Bệnh viện Nhi đồng Texas, cho biết.

Đối với các bác sĩ, vi khuẩn Mycoplasma không còn là điều bí ẩn. Nó vốn là nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm phổi nhẹ, gây ho có thể kéo dài hàng tuần và thường kèm theo sốt, nhức đầu, nổi mẩn đỏ ở thân, lưng hoặc cánh tay. Viêm phổi là tình trạng viêm khiến phổi chứa đầy chất lỏng hoặc mủ. Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, nổi bật là nhiễm virus, vi khuẩn và hóa chất. Tại các nước, các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do COVID-19, cúm và virus hợp bào hô hấp RSV gây ra đang gia tăng, khiến các trường hợp viêm phổi cũng tăng theo.

Hôm 28/11 vừa qua, các quan chức y tế ở quận Warren thuộc bang Ohio của Mỹ thông báo số ca viêm phổi ở trẻ em cao hơn bình thường, với 142 trường hợp được ghi nhận kể từ tháng 8. "Chúng tôi không nghĩ đây là một bệnh hô hấp mới mà là sự gia tăng đáng kể về số ca viêm phổi thường thấy", nhà chức trách Mỹ khẳng định trong một thông cáo báo chí mới đây.

Trong một tuyên bố ngày 1/12, Giám đốc CDC Mỹ Mandy Cohen khẳng định, cho đến nay chưa thấy có điều gì bất thường về các trường hợp ở khoa cấp cứu liên quan đến viêm phổi.

Tiến sĩ Buddy Creech cho biết thêm, hầu hết các trường hợp viêm phổi do Mycoplasma gây ra đều có xu hướng nhẹ hơn nên thường được điều trị tại phòng khám nhi khoa. "Trong những tình huống này, thông thường bác sĩ không chỉ định xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân. Thay vào đó, các bác sĩ nhi khoa sẽ sử dụng kháng sinh. Nếu liệu trình có tác dụng thì bệnh nhân sẽ khỏi bệnh. Nếu không có tác dụng thì trẻ sẽ đến bệnh viện và được xét nghiệm", ông lý giải.

Các loại kháng sinh hàng đầu điều trị hầu hết các loại bệnh viêm phổi không có tác dụng đối với bệnh do vi khuẩn Mycoplasma gây ra. Đối với những trường hợp này, bác sĩ kê đơn một loại kháng sinh khác như azithromycin hoặc Z-Pak. Tuy nhiên, Z-Pak không thực sự có tác dụng tốt đối với bệnh viêm phổi do những nguyên nhân khác, nên bác sĩ và cha mẹ phải cân nhắc kỹ về cách điều trị cho những trẻ nhiễm loại này.

"Điều quan trọng mà các bậc cha mẹ cần lưu ý là khi bắt đầu dùng kháng sinh điều trị viêm phổi, sẽ thấy ngay tác dụng trong vài ngày đầu. Còn nếu không, chúng ta sẽ cần kiểm tra lại với bác sĩ nhi khoa", ông Creech khuyến nghị.

Ngọc Tuấn