Phát triển hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, bền vững

Trong năm 2024, ngành Y tế sẽ tiếp tục kiên trì với mục tiêu phát triển hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, bền vững, tập trung kiểm soát các dịch bệnh mới phát sinh. Tăng cường y tế cơ sở, y tế dự phòng, nâng cao chất lượng KCB ở tất cả các tuyến; tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách; giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu nhân lực, thuốc, trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế.

Chia sẻ tại cuộc họp nhóm đối tác y tế được Bộ Y tế tổ chức ngày 30/1, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết: Năm 2023, dưới sự lãnh đạo của Đảng, giám sát của Quốc hội, điều hành của Chính phủ, sự nỗ lực của toàn ngành Y tế, sự phối hợp của các Bộ, ngành và đặc biệt sự hỗ trợ của các tổ chức trong nước và quốc tế, ngành Y tế đã đạt được những kết quả tích cực.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu

Cụ thể, ngành Y tế đã hoàn thành 3/3 chỉ tiêu kinh tế- xã hội chủ yếu năm 2023 được Quốc hội giao; công tác chỉ đạo, điều hành được thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra; công tác xây dựng thể chế tiếp tục được chú trọng và tập trung hoàn thiện để tạo hành lang pháp lý cho các hoạt động KCB, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, tháo gỡ khó khăn cho các cơ sở y tế và địa phương; dịch Covid-19 và các dịch bệnh truyền nhiễm khác được kiểm soát tốt đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác KCB.

Cùng với đó, hoạt động KCB thông thường phục hồi mạnh sau đại dịch Covid-19; các dịch vụ y tế ngày một đa dạng, chất lượng được nâng lên rõ rệt, nhiều cơ sở KCB được đầu tư xây dựng hiện đại và đồng bộ; kỹ thuật y học tiên tiến được chuyển giao xuống tuyến dưới; công tác KCB từ xa, kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại ngày càng được đẩy mạnh ở các tuyến, cơ sở y tế; triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để phát triển y tế cơ sở; tập trung cho công tác chuyển đổi số, ứng dụng CNTT, cải cách hành chính trong lĩnh vực y tế.

Năm 2023, Bộ Y tế đã tham mưu trình Quốc hội ban hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh và 2 Nghị quyết; Ban Bí thư ban hành 1 Chỉ thị; Chính phủ ban hành 4 Nghị định, 5 Nghị quyết; Thủ tướng Chính phủ ban hành 8 Quyết định; Bộ Y tế ban hành 23 Thông tư theo thẩm quyền. Chỉ thị số 25-CT/TW của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở, khẳng định sự quan tâm và ưu tiên của Chính phủ trong việc tăng cường y tế cơ sở trong tình hình mới.

“Các công tác về y tế dự phòng, khám chữa bệnh tiếp tục được hoàn thiện và triển khai trên cơ sở khung pháp lý dần hoàn thiện hơn; chăm sóc sức khỏe cho nhóm đối tượng đặc thù được tăng cường theo hướng nâng cao chất lượng dịch vụ và mức độ bao phủ. Các vấn đề về năng lực hệ thống y tế như nguồn nhân lực, tài chính, thuốc, vắc-xin vật tư và trang thiết bị y tế đã được phần nào tháo gỡ khó khăn và tiếp tục đổi mới hoàn thiện về chính sách”- Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết.

Bà Angela Pratt- Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam đã đề cập đến 4 điểm sáng của y tế Việt Nam. Đầu tiên là về khía cạnh tài chính y tế bền vững, Luật BHYT đang trong quá trình sửa đổi nhằm mục đích tăng cường hơn nữa công tác quản lý bảo hiểm và hướng tới tăng tỷ lệ bao phủ từ mức đã rất ấn tượng hiện nay là hơn 93% dân số.

“Rõ ràng, với mục tiêu bao phủ y tế toàn dân, vẫn còn rất nhiều việc cần làm trong lĩnh vực tài chính y tế. Các lĩnh vực cần chú trọng hơn nữa bao gồm chuyển đổi sang tài trợ đầy đủ cho tất cả các dịch vụ y tế công cộng thiết yếu từ các nguồn tài trợ trong nước; giảm tỷ lệ thanh toán từ tiền túi (đang ở mức cao nhất trong khu vực); và đưa ra các biện pháp khuyến khích phù hợp để giảm bớt áp lực quá tải đối với bệnh viện. Điều này cũng có mối liên hệ chặt chẽ với lĩnh vực thứ hai là chăm sóc sức khỏe ban đầu hay y tế cơ sở”- Bà Angela Pratt nhấn mạnh.

Bên cạnh những kết quả đáng ghi nhận, Chỉ thị số 25-CT/TW của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở và Nghị quyết 99/2023/QH15 của Quốc hội được ban hành đã góp phần phục hồi và củng cố hệ thống y tế cơ sở của Việt Nam.

Bà Angela Pratt- Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam phát biểu

Đối với lĩnh vực nâng cao khả năng sẵn sàng ứng phó với dịch bệnh và đại dịch, Việt Nam đã chuyển đổi sang cơ chế “quản lý bền vững” dịch bệnh Covid-19 rất thành công. Nhưng vẫn sẽ phải tiếp tục rút ra những bài học kinh nghiệm từ đại dịch Covid-19 để đảm bảo đầy đủ năng lực và thể chế để phòng ngừa, chuẩn bị và sẵn sàng ứng phó với dịch bệnh, để đảm bảo rằng Việt Nam luôn ở thế chủ động khi xảy ra đợt bùng phát dịch hoặc đối mặt với tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng.

Trên cơ sở các kết quả đạt được trong năm 2023, trong năm 2024, ngành Y tế sẽ tiếp tục kiên trì với mục tiêu phát triển hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả, bền vững, tập trung kiểm soát các dịch bệnh mới phát sinh. Tăng cường y tế cơ sở, y tế dự phòng, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh ở tất cả các tuyến; tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách; giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu nhân lực, thuốc, trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế.

Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm: Hoàn thiện thể chế, chính sách với 2 văn bản luật quan trọng là Luật Dược và Luật BHYT sửa đổi, cùng các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật khám chữa bệnh. Cùng với đó, nâng cao năng lực hệ thống y tế dự phòng để ứng phó với các tình huống khẩn cấp và sự cố y tế công cộng; bảo đảm an ninh y tế, an toàn thực phẩm.

Nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh, đổi mới mạnh mẽ y tế cơ sở trong tình hình mới hướng tới thực hiện bao phủ sức khỏe toàn dân. Triển khai quyết liệt chuyển đổi số ngành Y tế. Phát triển nguồn nhân lực y tế. Thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ, nghiên cứu sản xuất vắc-xin, thuốc chữa bệnh và trang thiết bị y tế. Tăng cường công tác quản lý dược, thực phẩm, trang thiết bị y tế. Nâng cao năng lực nghiên cứu, sản xuất, kiểm nghiệm, kiểm định thuốc, vắc-xin, sinh phẩm, trang thiết bị y tế. Tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về công tác dân số trong tình hình mới. Tăng cường vai trò, vị thế của y tế Việt Nam trên trường quốc tế. Thúc đẩy các hợp tác về y tế. Các nội dung trọng tâm lồng ghép với mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030 về y tế sẽ được cụ thể hóa thành các nhiệm vụ để các đơn vị chức năng phối hợp triển khai thực hiện.

Để thực hiện các mục tiêu trên, theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, cùng với năng lực của ngành Y tế và nguồn lực do Chính phủ phân bổ, ngành Y tế rất cần sự đồng hành và hỗ trợ của các đối tác phát triển. Những hỗ trợ và hợp tác của các Đối tác phát triển dành cho Việt Nam vô cùng quý báu, giúp Việt Nam tăng cường năng lực về chuyên môn kĩ thuật và nguồn lực, đặc biệt trong những tình huống khẩn cấp với các vấn đề về y tế công cộng. Việt Nam đã trở thành đối tác chiến lược với nhiều quốc gia trên thế giới và là thành viên tích cực của Liên Hợp quốc. Bộ trưởng Bộ Y tế hy vọng hợp tác về y tế tiếp tục là một phần quan trọng trong mối quan hệ hợp tác chiến lược song phương và đa phương của quốc gia.

Hà Hùng