Cần có chính sách chuyển đổi vị trí việc làm để khắc phục bất cập trong tuổi nghề và tuổi nghỉ hưu

Bộ LĐ-TB&XH vừa có công văn gửi Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng trả lời kiến nghị của ĐBQH liên quan đến tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong một số ngành nghề đặc thù…

ĐBQH tỉnh Lâm Đồng đề cập đến thực trạng khi NLĐ chưa đến tuổi nghỉ hưu nhưng đã chạm mốc tuổi nghề, gây bất lợi cho nhiều lao động. Cụ thể, lao động ngành may mặc, giày da... chỉ ngoài 40 tuổi, song nhiều nhà máy, xí nghiệp tìm cách sa thải, hoặc không tiếp nhận. Những lao động trên phải đối mặt với quãng thời gian dài chờ nghỉ hưu, rất khó tìm việc làm ổn định, dù có nhu cầu. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng rút BHXH một lần. ĐB cho rằng, khoảng cách giữa tuổi nghề và tuổi nghỉ hưu hiện nay là khá lớn và đề nghị Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH nghiên cứu đưa ra giải pháp căn cơ để giải quyết bất cập nêu trên.

Về vấn đề này, Bộ LĐ-TB&XH cho biết, Bộ đồng thuận với nhận định về thực trạng khoảng cách giữa tuổi nghề và tuổi nghỉ hưu ở một số ngành, nghề, nhất là những ngành, nghề đặc thù có tuổi nghề rất thấp như vận động viên thể thao, diễn viên, nghệ sĩ hay một số nghề, công việc thuộc lĩnh vực công nghệ thông tin…

Khi xây dựng Đề án Cải cách chính sách BHXH, Bộ LĐ-TB&XH đã chủ trì, phối hợp với Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), Ngân hàng Thế giới (WB) khảo sát thực tiễn tại các địa phương, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, đề xuất giải pháp báo cáo BCĐ Trung ương thảo luận kỹ lưỡng, trước khi trình Trung ương thông qua và ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH. Vấn đề ĐBQH nêu diễn ra ở tất cả các nước, trong đó các nước có tốc độ già hóa dân số nhanh càng lớn hơn. Các quốc gia đều không thể đồng nhất giữa tuổi nghề và tuổi nghỉ hưu.

Đáng chú ý là định hướng tăng tuổi nghỉ hưu cũng đã được nêu rõ tại Nghị quyết số 28-NQ/TW, đồng thời trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Bộ luật Lao động năm 2019, vấn đề tuổi nghỉ hưu đã được trao đổi, thảo luận và đánh giá một cách kỹ lưỡng, tổng thể các mặt có liên quan, xem xét đến tính chất, điều kiện lao động của các ngành nghề. Theo đó, Bộ luật Lao động năm 2019 quy định việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu hay điều kiện về tuổi hưởng lương hưu của NLĐ không thực hiện tăng ngay lên 62 tuổi đối với nam và 60 tuổi đối với nữ mà được điều chỉnh theo lộ trình mỗi năm chỉ tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam, và 4 tháng đối với lao động nữ.

Đối với những NLĐ làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế- xã hội ĐBKK hoặc NLĐ sức khỏe yếu (bị suy giảm khả năng lao động) thì cũng có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với người làm việc trong điều kiện lao động bình thường (nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 tuổi hoặc 10 tuổi tùy từng trường hợp). Như vậy, những lao động ở một số ngành, nghề mà ĐBQH đề cập (ngành may mặc, giày da,...) đã được xem xét, quy định có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với người làm việc trong điều kiện lao động bình thường. Năm 2024, tuổi nghỉ hưu của lao động nam làm việc trong điều kiện lao động bình thường là đủ 61 tuổi, lao động nữ là 56 tuổi 4 tháng.

Để khắc phục những bất cập trong tuổi nghề và tuổi nghỉ hưu, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, đối với các ngành, nghề có tuổi nghề thấp, ngoài chính sách ưu đãi về tuổi nghỉ hưu, các cơ quan, đơn vị SDLĐ cần có chính sách chuyển đổi vị trí việc làm. Cùng với đó, trong quá trình làm việc cần đào tạo lại, chuyển đổi nghề nghiệp cho phù hợp để tiếp tục sử dụng và phát huy những kinh nghiệm, sức lao động của NLĐ.

Nguyệt Hà