Cần tính toán kỹ quy mô phát triển điện mặt trời mái nhà

Các đơn vị liên quan tính toán kỹ quy mô phát triển điện mặt trời mái nhà và chính sách khuyến khích, hỗ trợ kèm theo trên cơ sở khoa học kỹ thuật, thiết bị công nghệ, lưới truyền tải, hiệu quả kinh tế; bảo vệ lợi ích lâu dài của nhà đầu tư; chú trọng bảo vệ môi trường.

Sáng 10/4, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà. Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng nêu rõ, điện mặt trời mái nhà là nguồn năng lượng tái tạo cần được ưu tiên, khuyến khích phát triển, vừa huy động được nguồn lực của tổ chức, cá nhân, tận dụng mạng lưới truyền tải hiện hữu.

Vì vậy, theo Phó Thủ tướng, Nghị định phải khắc phục được những tồn tại, hạn chế trong phát triển điện mặt trời mái nhà. Từ đó, xác định rõ đối tượng; tiêu chuẩn kỹ thuật; cơ chế, chính sách khuyến khích cho từng đối tượng, phương thức vận hành (tự sản, tự tiêu, liên kết với hệ thống điện quốc gia, có thiết bị lưu trữ điện…); giải pháp công nghệ bảo đảm an toàn, ổn định của hệ thống điện nền khi đưa điện mặt trời mái nhà lên hệ thống điện.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, điện mặt trời mái nhà được lắp đặt trên mái nhà dân, cơ quan, công sở, KCN… để sử dụng theo hình thức tự sản, tự tiêu; có thể liên kết hoặc không liên kết với hệ thống điện quốc gia; không kinh doanh, không bán điện cho tổ chức, cá nhân khác.

Hiện nay, có 3 chính sách khuyến khích chủ yếu đối với điện mặt trời mái nhà là: Cho phép lắp đặt không cần theo Quy hoạch Điện VIII; các nguồn điện mặt trời mái nhà được liên kết và phát công suất dư thừa lên lưới điện quốc gia với mức giá theo thời điểm; hỗ trợ lãi suất khi đầu tư thiết bị lưu trữ điện.

Theo ý kiến đại biểu, các DN trong KCN đang rất cần khuyến khích về thủ tục, chính sách về điện mặt trời mái nhà. Theo đó, cần khuyến khích DN trong KCN lắp đặt thiết bị lưu trữ nguồn điện mặt trời mái nhà không sử dụng hết để chuyển thành nguồn điện nền sạch, sau đó phát lên lưới điện vào cao điểm buổi tối với mức giá phù hợp…

Cùng với đó, cần hỗ trợ lãi suất ưu đãi; xác định tiêu chí điện nền hình thành từ lưu trữ điện mặt trời mái nhà; thẩm quyền cấp tín chỉ xanh cho DN sử dụng điện mặt trời mái nhà trong sản xuất; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật kiểm soát, bảo đảm an toàn khi phát hoặc không phát nguồn điện dư lên lưới điện. Ngoài ra, cần có phương án quản lý, thu gom, xử lý các tấm pin mặt trời hết hạn sử dụng tại các hộ dân, cơ quan công sở, KCN.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, nguồn điện mặt trời mái nhà góp phần quan trọng bảo đảm an ninh năng lượng. Việc xây dựng nguồn điện này cũng là nhiệm vụ cấp bách, giải pháp quan trọng nhằm huy động các nguồn lực xã hội vào thực hiện Quy hoạch Điện VIII. Vì vậy, cơ chế, chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư điện mặt trời mái nhà là chủ trương nhất quán.

Theo Phó Thủ tướng, điện mặt trời mái nhà, điện gió ngoài khơi, điện sinh khối, điện rác, bao gồm cả các dự án xuất khẩu điện mà không đưa lên lưới quốc gia, sản xuất hydro xanh, tự sản, tự tiêu... được ưu tiên phát triển trong điều kiện đáp ứng công nghệ, an toàn hệ thống, giá cả phù hợp. Do đó, phát triển điện mặt trời mái nhà là giải pháp sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, quy hoạch đất đai dành cho năng lượng.

Vì vậy, Phó Thủ tướng lưu ý, từ cơ sở khoa học, thực tiễn và pháp lý, Nghị định cần xác định rõ nội hàm, mục tiêu, phạm vi đối tượng là tổ chức, cá nhân lắp đặt điện mặt trời mái nhà theo hình thức tự sản, tự tiêu, không kinh doanh và có kinh doanh, từ đó đưa ra các cơ chế, chính sách khuyến khích, quy định an toàn, phòng cháy, chữa cháy tương ứng.

Cụ thể, đối với hộ dân, công sở, toà nhà văn phòng... lắp đặt điện mặt trời mái nhà để tự sản, tự tiêu, không kinh doanh thì xây dựng những bộ hồ sơ mẫu, đơn giản hoá tối đa thủ tục, trừ những công trình có yêu cầu đặc biệt về an toàn, phòng cháy, chữa cháy. Những DN đầu tư điện mặt trời mái nhà để sử dụng, đồng thời lắp đặt thêm thiết bị lưu trữ điện năng, thì cần đưa ra mức giá hợp lý, cùng phương án hỗ trợ về tài chính, lãi suất, thuế...

Đặc biệt, cần tính toán kỹ quy mô phát triển điện mặt trời mái nhà và chính sách khuyến khích, hỗ trợ kèm theo trên cơ sở khoa học kỹ thuật, thiết bị công nghệ, lưới truyền tải, hiệu quả kinh tế; bảo vệ lợi ích lâu dài của nhà đầu tư; chú trọng bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đưa ra yêu cầu, điều kiện kỹ thuật, tiêu chí những nguồn điện mặt trời mái nhà cần kiểm soát chặt chẽ, chính sách tài chính liên quan đến điện mặt trời mái nhà trên tinh thần phân cấp tối đa cho địa phương.

Minh Trang