Đề xuất phương án xác định lương hưu khi cải cách tiền lương

Khi Nhà nước áp dụng chế độ tiền lương mới, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội ban hành quy định về căn cứ đóng BHXH bắt buộc, cách tính mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu, trợ cấp BHXH và điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc…

Chính phủ vừa có Báo cáo số 303/BC-CP gửi Ủy ban TVQH tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật BHXH (sửa đổi). Theo Chính phủ, việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý hoàn thiện dự thảo Luật cần tập trung vào các vấn đề lớn, là những vấn đề đã được tổng kết thực tiễn, có cơ sở đề xuất rõ ràng, đánh giá tác động đầy đủ, đảm bảo tính khả thi về nguồn lực, đó là quỹ BHXH, NSNN. Đồng thời, thuận lợi trong hướng dẫn và triển khai thực hiện, thì mới đề xuất quy định trong Dự thảo Luật.

Chính phủ thống nhất về nguyên tắc việc quy định mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần, được thể hiện tại Điều 78 dự thảo Luật. Cụ thể, NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương này thì tính bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của số năm đóng BHXH trước khi nghỉ hưu như sau: Bắt đầu tham gia BHXH trước ngày 1/1/1995, thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu; bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/1995 đến ngày 31/12/2000, thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của 6 năm cuối trước khi nghỉ hưu; bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2001 đến ngày 31/12/2006, thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của 8 năm cuối trước khi nghỉ hưu; bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/2007 đến ngày 31/12/2015, thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu; bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/1/2016 đến ngày 31/12/2019, thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu; bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2024 thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu; bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/1/2025 trở đi, thì tính bình quân của tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng BHXH.

NLĐ có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người SDLĐ quyết định, thì tính bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của toàn bộ thời gian; NLĐ vừa có thời gian đóng BHXH thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người SDLĐ quyết định, thì tính bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH chung của các thời gian. Chính phủ sẽ quy định cụ thể mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH đối với NLĐ thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định trong một số trường hợp đặc biệt.

Tại Điều 79 Dự thảo Luật, Chính phủ cũng thống nhất quy định về điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc. Theo đó, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc để tính mức bình quân quy định tại Điều 78 của Luật này của NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định được điều chỉnh như sau: Đối với NLĐ bắt đầu tham gia BHXH trước ngày 1/1/2016 được điều chỉnh theo mức tham chiếu tại thời điểm hưởng chế độ hưu trí; đối với NLĐ bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/1/2016 trở đi được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ. Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc để tính mức bình quân quy định tại Điều 78 của Luật này của NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người SDLĐ quyết định được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng thống nhất quy định tại Điều 80 về thực hiện BHXH khi Nhà nước áp dụng chế độ tiền lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế cho hệ thống bảng lương hiện hành. Theo đó, trong trường hợp này thì Chính phủ báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết quy định về căn cứ đóng BHXH bắt buộc, cách tính mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu, trợ cấp BHXH và điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc.

V.Thu