Ủy ban Xã hội thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT

Sáng 18/10, dưới sự chủ trì của Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh, Ủy ban Xã hội của Quốc hội tổ chức Phiên họp toàn thể lần thứ 14 thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT.

Trình bày Tờ trình Dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nêu rõ, Dự án Luật sửa đổi, bổ sung có 40 điều về đối tượng tham gia BHYT, trách nhiệm đóng, quyền lợi, phạm vi hưởng, tổ chức KCB BHYT, quản lý quỹ và một số quy định kỹ thuật. Trong đó, có 2 điều về nội dung sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ và hiệu lực thi hành của Luật. Đáng chú ý, Dự án Luật thể hiện đầy đủ theo 4 nhóm chính sách đã được Chính phủ thông qua và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Cụ thể, điều chỉnh đối tượng tham gia BHYT đồng bộ với các quy định của pháp luật có liên quan; điều chỉnh phạm vi quyền lợi BHYT phù hợp với mức đóng, cân đối quỹ BHYT và yêu cầu chăm sóc sức khỏe trong từng giai đoạn; điều chỉnh các quy định BHYT có liên quan theo cấp chuyên môn kỹ thuật KCB và phát huy vai trò của y tế cơ sở trong chăm sóc sức khỏe ban đầu và KCB BHYT; phân bổ sử dụng quỹ BHYT hiệu quả.

Ngoài ra, Dự án Luật cũng tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định cần thống nhất, đồng bộ với các luật có liên quan, khắc phục các bất cập của luật hiện hành có tính cấp bách, có đầy đủ thông tin, dữ liệu để đạt được sự đồng thuận. Trong đó, có các quy định về chuyển từ 4 tuyến KCB sang 3 cấp chuyên môn kỹ thuật, để kịp thời có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 và đồng bộ với Luật Khám bệnh, chữa bệnh.

Một số quy định đã được thống nhất, đồng bộ với các luật có liên quan như: Sửa đổi, bổ sung đối tượng tham gia, trách nhiệm đóng BHYT để khắc phục bất cập và đồng bộ với Luật BHXH; cập nhật các đối tượng đã thực hiện ổn định tại các luật, nghị định; bổ sung hành vi chậm đóng, trốn đóng BHYT; sửa đổi quy định về KCB đúng tuyến và không đúng tuyến (thông tuyến) được cập nhật theo cấp chuyên môn kỹ thuật của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023; sửa đổi quy định về đăng ký KCB BHYT ban đầu và chuyển người bệnh giữa các cơ sở KCB BHYT để đồng bộ với quy định về cấp chuyên môn kỹ thuật theo hướng tạo thuận lợi hơn nữa cho người dân và phân cấp, phân quyền cho Sở Y tế về đăng ký KCB BHYT ban đầu và phân bổ thẻ BHYT.

Cùng với đó, Luật cũng sửa đổi, bổ sung Điều 12, Điều 13 về đối tượng và trách nhiệm đóng BHYT; sửa các Điều 7a, 7c, Điều 8 và Khoản 3 Điều 16 về đối tượng phải áp dụng thời hạn thẻ có giá trị sử dụng sau 30 ngày đóng BHYT khi tham gia BHYT không liên tục từ 90 ngày trở lên; sửa đổi, bổ sung Điểm b, Khoản 1 Điều 17 về trách nhiệm lập danh sách tham gia BHYT để cấp thẻ cho một số nhóm đối tượng được sửa đổi, bổ sung tại Điều 12 (dẫn chiếu theo đúng đối tượng đã được sửa tại Điều 12).

Đồng thời, các nội dung sửa đổi mới mang tính cấp bách đã có thông tin, dữ liệu rõ ràng để khắc phục các vướng mắc, bất cập, bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng quỹ như: Sửa đổi, bổ sung quy định về vận chuyển người bệnh, một số phạm vi quyền lợi về điều trị lác, tật khúc xạ của mắt cho người dưới 18 tuổi; bổ sung quy định chi phí sử dụng máu, chế phẩm máu, khí y tế, vật tư, công cụ, dụng cụ sử dụng trong KCB thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT; bổ sung cơ chế thanh toán điều chuyển thuốc trong trường hợp đã mua sắm theo các quy định thuận tiện nhất của Luật Đấu thầu mới, nhằm khắc phục tình trạng thiếu thuốc và bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, không để người bệnh phải tự mua thuốc.

Tại Phiên họp, các đại biểu nhất trí xây dựng Dự án Luật trên tinh thần bổ sung, sửa đổi một số điều đã rõ, tập trung vào những bất cập, khó khăn, vướng mắc đã được theo dõi, tổng kết trong thực tiễn, cần sửa đổi ngay để phù hợp với Luật Khám bệnh, chữa bệnh và Luật BHXH mới được thông qua. Đồng thời, khẳng định Dự thảo Luật cơ bản đã bám sát các nội dung Chính phủ trình trong đề xuất trước đây, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, thống nhất với hệ thống pháp luật. Hồ sơ Dự án Luật đã bảo đảm đáp ứng các yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; tuy nhiên cần tiếp tục bổ sung thêm các thông tin, dữ liệu để tăng sức thuyết phục, tạo thêm cơ sở để các đại biểu Quốc hội xem xét, quyết định.

Đối với một số vấn đề cụ thể, đại biểu cho rằng, cần điều chỉnh lại phần giải thích khái niệm chậm đóng, trốn đóng BHYT để đảm bảo chính xác, thống nhất với các quy định khác trong Dự thảo Luật. Về đối tượng tham gia BHYT, đề nghị tiếp tục rà soát để cụ thể hóa, bảo đảm rõ ràng, nhất quán trong triển khai thực hiện. Đối với mức đóng, trách nhiệm đóng BHYT, không nên chuyển đối tượng HSSV về đóng BHYT tại gia đình nhằm tránh gây xáo trộn đối tượng tham gia, bảo đảm lực lượng này tham gia BHYT một cách tập trung; có thể cân nhắc tăng mức hỗ trợ của Nhà nước đối với BHYT HSSV để giảm gánh nặng cho gia đình và cân đối quỹ BHYT.

Thông tin thêm một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh khẳng định, Dự án Luật lần này cơ bản đạt được mục tiêu đảm bảo quyền lợi của người dân tham gia BHYT. Theo đó, quyền lợi thể hiện ở việc giữ được hỗ trợ từ trước đến nay theo các luật, nghị định của Chính phủ, đảm bảo độ bao phủ BHYT, nhất là một số đối tượng thì chúng ta cố gắng đảm bảo ổn định.

Trước đây, người dân được Nhà nước hỗ trợ các chế độ như thế nào thì nay cũng cố gắng giữ nguyên như vậy. Bên cạnh đó, mức hưởng BHYT vẫn như cũ và quyền lợi ngày càng tăng lên khi tham gia BHYT. Đồng thời, công tác cải cách TTHC cũng tốt hơn, người đi KCB ngày càng được cải cách rất thuận tiện. “Chúng ta đã thực hiện thẻ BHYT điện tử từ lâu..., tiến tới chúng ta đi khám chỉ khai số CCCD ra là đi KCB BHYT được”- Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh.

Cũng theo Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh, hiện nay, ngành BHXH Việt Nam đã đồng bộ dữ liệu của 94 triệu người tham gia  BHXH, BHYT với CSDL quốc gia về dân cư, chỉ còn vài triệu người chưa tham gia và tiến tới sẽ làm sạch dữ liệu người tham gia BHYT, vì có những cái phải làm thủ công như thông tin người tham gia chưa định danh được. Đồng thời, Luật cũng đảm bảo được quyền lợi cho cơ sở KCB.

Ngoài ra, bây giờ chúng ta không giao dự toán cho cơ sở KCB, song về nguyên tắc sử dụng đồng tiền cũng cần có cách thức sử dụng. Song hành với đó cũng phải đảm bảo tối ưu hóa quỹ này và đảm bảo cơ bản chi trả trong điều kiện hiện nay. "BHXH được giao quản lý quỹ này, phối hợp với Bộ Y tế, đồng hành cơ sở KCB tuyên truyền và đảm bảo cân đối được quỹ BHYT"- Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nói thêm.

Kết luận Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đánh giá cao cơ quan soạn thảo đã tích cực triển khai công việc trong quá trình xây dựng Dự án Luật. "Các ý kiến đóng góp thẳng thắn, trách nhiệm tại Phiên họp sẽ được tiếp thu đầy đủ. Ủy ban Xã hội sẽ tiếp tục hoàn thiện Báo cáo thẩm tra và các tài liệu liên quan để trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 8"- Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh cho biết.

Vũ Thu