Nhiều sáng tạo đột phá trong truyền thông chính sách BHXH, BHYT
Đạt độ bao phủ về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp hoàn thành vượt các chỉ tiêu được giao tại Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ, và tiếp tục tăng trưởng bền vững khi bước vào năm 2025, một trong những nhân tố góp phần tạo nên thành công của ngành BHXH Việt Nam là sự đổi mới không ngừng trong các hoạt động tuyên truyền ngay từ mỗi địa phương…
Thống kê của BHXH Việt Nam cho thấy, kết thúc năm 2024, cả nước có số người tham gia BHXH đạt khoảng 20,110 triệu người, tăng 9,2% (1,691 triệu người) so với năm 2023, đạt tỷ lệ 42,71% so với lực lượng lao động (LLLĐ) trong độ tuổi. Trong đó, số người tham gia BHXH tự nguyện do ngành BHXH Việt Nam tập trung kiên trì, liên tục tuyên truyền, vận động khoảng 2,292 triệu người, đạt khoảng 4,8% LLLĐ trong độ tuổi (tăng gấp 10,2 lần so với năm 2017, trước khi Ban Chấp hành TƯ ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW). Số người tham gia BHYT là 95,523 triệu người, tăng 2% (1,895 triệu người) so với năm 2023, đạt tỷ lệ 94,2% dân số tham gia BHYT. Trong đó, số người tự đóng một phần và toàn phần giá trị thẻ BHYT do ngành BHXH Việt Nam tập trung tuyên truyền, vận động liên tục, bền bỉ trong suốt thời gian qua là 48,171 triệu người, khoảng 47,5% dân số (tăng gấp 1,9 lần so với năm 2016, trước khi Ban Chấp hành TW ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW)…
Căn cứ vào hướng dẫn, chỉ đạo của BHXH Việt Nam về các nhiệm vụ trọng tâm, tại mỗi địa phương, cơ quan BHXH đã có rất nhiều giải pháp linh hoạt, sáng tạo để tiếp cận, đưa chính sách đến gần với người dân hơn bao giờ hết. Phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động phối hợp truyền thông chính sách BHXH, BHYT, BHTN bài bản, hiệu quả, trong đó chú trọng phối hợp với các sở, ban, ngành chủ chốt tại địa phương triển khai các hình thức truyền thông đa dạng, phong phú theo hướng đổi mới phù hợp với từng đối tượng, từng vùng miền.
Bên cạnh các kênh truyền thông truyền thống như phối hợp truyền thông với các cơ quan thông tấn, báo chí tại địa phương, nhiều hình thức tuyên truyền cũng được BHXH các địa phương trực tiếp triển khai. Cụ thể như đa dạng hóa hoạt động truyền thông qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở và truyền thông lưu động, bên cạnh file phát thanh do BHXH Việt Nam cấp, một số tỉnh đã tự biên tập, thu âm file phát thanh để tổ chức truyền thông; đồng thời, thực hiện biên dịch và thu âm các nội dung tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình sang tiếng dân tộc để tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh cơ sở tại khu vực có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, cùng nhiều ấn phẩm phát hành “đích” tới nhóm đối tượng vốn khó khăn hơn trong điều kiện tiếp cận thông tin này…
Theo thống kê sơ bộ, hiện có khoảng BHXH 10 tỉnh (Yên Bái, Gia Lai, Đăk Lắk, Sóc Trăng,…) đã biên tập, sản xuất khoảng 55 sản phẩm truyền thông, dịch ra 10 thứ tiếng (Ê đê, Mông, Thái, Dao, Bah Nar, Tày, Khmer, Dẻ Triêng, J’rai, Mnông) để tuyên truyền tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bên cạnh đó, trên toàn quốc đã có BHXH 24 tỉnh phát huy vai trò của hơn 12.100 già làng, trưởng bản, người có uy tín trong việc truyền thông, vận động đồng bào tham gia BHXH; mời người biết tiếng dân tộc phiên dịch tại các hội nghị cho đồng bào với gần 4.700 người; đồng thời có khoảng 650 cán bộ BHXH biết tiếng dân tộc, tham gia tuyên truyền chính sách BHXH. Công tác truyền thông trên Cổng TTĐT BHXH các tỉnh cũng đã được đẩy mạnh và đã phát huy được vai trò chủ lực thông tin về BHXH, BHYT, BHTN của hệ thống Cổng TTĐT trong việc định hướng thông tin đối với báo chí ngoài Ngành và dư luận xã hội.
Đặc biệt, nhiều mô hình hay, giải pháp hiệu quả, sáng tạo đã được BHXH các tỉnh triển khai thực hiện đáp ứng yêu cầu đổi mới nội dung, hình thức truyền thông theo đúng tinh thần Quyết định số 1676/QĐ-TTg ngày 21/11/2019 của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể như BHXH TP. Hồ Chí Minh ký kết Hợp đồng Cộng tác viên giữa Bưu điện và các Ban điều hành Khu phố nhằm phát triển người tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện; Bắc Giang phối hợp Tổ hỗ trợ hoạt động Tổ Dân vận cộng đồng, Ban Dân vận Tỉnh ủy để tuyên truyền chế độ chính sách đến với người dân thông qua việc biên soạn, gửi các sản phẩm (video, Infographic, tài liệu);…
BHXH nhiều địa phương cũng tổ chức các cuộc thi trực tuyến, cuộc thi ảnh, Hội thi lồng ghép tuyên truyền chính sách như: An Giang tổ chức 4 Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu chính sách BHXH, BHYT và Cuộc thi ảnh “Khoảnh khắc truyền thông chính sách BHXH, BHYT, BHTN”; Bến Tre phối hợp Sở Tư pháp tỉnh triển khai Cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu chính sách, pháp luật về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; Sóc Trăng phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tổ chức Lễ phát động Cuộc thi trực tuyến Tìm hiểu chính sách pháp luật về BHXH, BHYT và BHTN; Bến Tre, Quảng Nam, Thanh Hóa,… tổ chức Hội thi Rung chuông vàng tìm hiểu chính sách BHYT HSSV; Thừa Thiên Huế phối hợp với Công đoàn khu Kinh tế, công nghiệp tỉnh tổ chức Hội thi Rung chuông vàng về pháp luật lao động, pháp luật BHXH cho công nhân, NLĐ;…
Nhiều mô hình truyền thông, vận động về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình cũng được triển khai hiệu quả như: Hậu Giang triển khai mô hình“Chi Hội trưởng, Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; Hà Tĩnh ra mắt mô hình CLB Cây Mai an sinh với mục đích truyền thông, vận động người dân xã Kỳ Nam, nhất là các hộ trồng cây mai vàng tham gia BHXH tự nguyện; Bến Tre phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh nhân rộng mô hình Nuôi heo đất tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện; Sóc Trăng triển khai mô hình Nuôi heo đất tích lũy tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; Đắk Lăk phối hợp với cha xứ tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, BHYT đến với giáo dân vùng công giáo, đồng thời ra mắt mô hình xã có 100% người dân tham gia BHYT; Vĩnh Long triển khai mô hình truyền thông Tổ phụ nữ tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện; TP.Cần Thơ phối hợp UBND phường, Tổ chức Dịch vụ thu PVI triển khai mô hình Cà phê sáng trao đổi với Nhân dân gắn với truyền thông BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; Bình Dương phối hợp với UBND các phường tư vấn, truyền thông chính sách BHXH, BHYT qua mô hình Cà phê sáng- trao đổi với Nhân dân...
Tại nhiều địa phương, cơ quan BHXH cũng phối hợp với các đơn vị văn hóa thực hiện các hoạt động tuyên truyền thông qua các hình thức sân khấu hóa, tiểu phẩm như: Quảng Trị duy trì các mô hình sân khấu hóa về BHXH tự nguyện, xây dựng Khu dân cư điển hình phát triển người tham gia BHYT, BHXH tự nguyện; Phú Yên phối hợp với Trung tâm Văn hóa- Điện ảnh tỉnh biểu diễn 02 tiểu phẩm sân khấu Của để dành và Hiểu đúng về BHYT 5 năm liên tục, đồng thời phối hợp chiếu phim tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT đến các thôn, buôn trên địa bàn tỉnh; Bến Tre phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch lan tỏa bài vọng cổ Thỏa nguyện an sinh qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở;… Ngoài ra còn các hoạt động tuyên truyền trực quan, lưu động như dán áp-phích trên phương tiện vận tải công cộng tại Quảng Nam; Mô hình xe ô tô chuyên dùng phục vụ công tác tuyên truyền phát thanh lưu động tại Quảng Nam, Bình Thuận;…
Mục tiêu mở rộng độ bao phủ các chính sách an sinh xã hội được đặt ra cho ngành BHXH Việt Nam trong năm 2025 là đạt tỷ lệ LLLĐ trong độ tuổi tham gia BHXH khoảng 45,1%; tỷ lệ LLLĐ trong độ tuổi tham gia BHTN khoảng 35,1%; tỷ lệ dân số tham gia BHYT khoảng 95,16%. Công tác truyền thông với vai trò là cầu nối để truyền tải, đưa các thông tin về chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về BHXH, BHYT đến các cấp, các ngành và các tầng lớp Nhân dân sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức và sự chủ động của người dân, doanh nghiệp trong việc tham gia và thụ hưởng chính sách. Với những nỗ lực và giải pháp truyền thông mà BHXH các địa phương đã triển khai hiệu quả trong thời gian qua, sự linh hoạt và chủ động trọng truyền thông sẽ tiếp tục là thế mạnh của ngành BHXH Việt Nam để hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian tới...
Thái An