AI có thể ảnh hưởng đến 40% việc làm trên thế giới

Theo Tổ chức Thương mại và Phát triển LHQ (UN Trade and Development, UNCTAD), năm 2023, các công nghệ như Internet, Blockchain, 5G, In 3D và AI đã tạo ra một thị trường trị giá 2.500 tỷ USD. 10 năm nữa, dự báo con số này sẽ tăng gấp 6 lần, đạt 16.400 tỷ USD vào năm 2033.

Trong đó, AI toàn cầu dự kiến sẽ đạt giá trị thị trường 4.800 tỷ USD, tương đương với quy mô nền kinh tế hiện tại của Đức. 40% chi tiêu nghiên cứu và phát triển của các công ty toàn cầu về AI tập trung vào khoảng 100 công ty, chủ yếu ở Mỹ và Trung Quốc. 118 quốc gia (chủ yếu ở Nam Bán cầu) không tham gia các cuộc thảo luận lớn về quản trị AI. Các Tập đoàn công nghệ hàng đầu (Apple, Nvidia, Microsoft…) có giá trị thị trường ngang bằng với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của toàn bộ châu Phi- điều này dẫn đến nguy cơ nới rộng khoảng cách công nghệ giữa các quốc gia và khiến một số quốc gia đang phát triển sẽ “bị bỏ lại phía sau”.

AI có tác động mạnh mẽ nhất đến các ngành, nghề đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu rộng, khác biệt so với các cuộc Cách mạng Công nghiệp trước đây, vốn chủ yếu ảnh hưởng đến lao động chân tay. Vì vậy, các chuyên gia từ UNCTAD cảnh báo, AI có thể ảnh hưởng đến 40% việc làm trên thế giới. Nguyên nhân chính do thế mạnh của công nghệ này về mọi mặt so với NLĐ thực tế, “việc này sẽ làm gia tăng bất bình đẳng và làm giảm lợi thế cạnh tranh của lao động giá rẻ ở các quốc gia nền kinh tế đang phát triển”. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng từng đưa ra cảnh báo tương tự, theo khảo sát cho thấy, có tới 41% nhà tuyển dụng đang có kế hoạch cắt giảm nhân sự ở những lĩnh vực mà AI có thể được sử dụng.

Để thúc đẩy tăng trưởng toàn diện AI, UNCTAD đưa ra một số khuyến nghị, bao gồm “cơ chế công khai AI, cơ sở hạ tầng AI được chia sẻ, sử dụng các mô hình AI nguồn mở, các sáng kiến để chia sẻ kiến thức và tài nguyên AI”: “Để tận dụng tối đa tiềm năng của AI cho sự phát triển bền vững, các quốc gia cần nhanh chóng đầu tư vào cơ sở hạ tầng số, nâng cao năng lực và tăng cường quản lý AI. AI không chỉ đơn thuần thay thế công việc mà còn có khả năng tạo ra các ngành công nghiệp mới và trao quyền cho NLĐ. Để đạt được điều này, các quốc gia cần ưu tiên đầu tư vào các chương trình đào tạo lại kỹ năng, nâng cao tay nghề và hỗ trợ lực lượng lao động thích ứng với những thay đổi do AI mang lại”.

Tùng Anh (Theo AsiaOne)