Thực hiện tốt vai trò “người gác cổng”

Tại Hậu Giang, công tác thanh tra, kiểm tra của BHXH tỉnh đã thực hiện tốt vai trò “gác cổng” đảm bảo hiệu quả sử dụng quỹ BHXH, BHYT; đồng thời đóng góp tích cực vào công tác thu BHXH, BHYT.

Tính đến cuối tháng 3/2025, Hậu Giang có 86.202 người tham gia BHXH và 635.265 người tham gia BHYT; tổng số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 611,315 tỷ đồng, đạt 25,5% so với kế hoạch BHXH Việt Nam giao (vượt 5% so với tiến độ thu của BHXH Việt Nam giao đến hết tháng 3 là 20,5%); tổng số tiền chậm đóng BHXH phải tính lãi chiếm tỷ lệ thấp hơn mức cho phép.

Ông Trần Minh Sang, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Hậu Giang cho biết, thời gian qua, bên cạnh công tác tham mưu, phối hợp, BHXH tỉnh nghiêm túc triển khai thực hiện công tác thu và phát triển người tham gia. Thực hiện quy trình đôn đốc tiền chậm đóng tại địa phương theo quy định; gửi thông báo kết quả đóng BHXH hàng tháng đến đơn vị sử dụng lao động; xây dựng kế hoạch tổ chức làm việc với các đơn vị sử dụng lao động để thu hồi tiền chậm đóng BHXH…

Đặc biệt, cơ quan BHXH tiếp tục phối hợp với cơ quan thuế, cơ quan tài chính chia sẻ thông tin, dữ liệu doanh nghiệp mới thành lập và doanh nghiệp chưa tham gia, tham gia chưa đầy đủ BHXH, BHYT cho NLĐ, để rà soát, phát triển người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc. BHXH tỉnh rà soát người quản lý doanh nghiệp, người quản lý, điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương tại các đơn vị, doanh nghiệp đang tham gia BHXH, thông báo cho đơn vị, doanh nghiệp để đóng BHXH cho đối tượng này. BHXH tỉnh đã tích cực triển khai công tác Thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch đã đề ra. Đồng thời chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động với mục tiêu trọng tâm là kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh mọi hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT.

Một trong những điểm nhấn trong công tác quản lý quỹ BHXH, BHYT tại Hậu Giang là việc thực hiện các giải pháp thanh tra, kiểm tra phát huy tốt vai trò “người gác cổng”. Trưởng phòng Thanh tra- Kiểm tra BHXH  tỉnh Hậu Giang Lê Dư Ngọc, cùng đồng nghiệp tại đơn vị là chị Nguyễn Thị Mol đã tìm giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa BHXH tỉnh với Công an tỉnh, Sở LĐ-TB&XH tỉnh trong quá trình thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tại các đơn vị sử dụng lao động chậm đóng- Giải pháp này được thực hiện từ đầu năm 2024.

Thực tế, BHXH Hậu Giang đã phối hợp với Công an tỉnh, Thanh tra tỉnh, Sở LĐ-TB&XH làm việc với các đơn vị chậm đóng BHXH, từ năm 2023 đã đạt được một số kết quả khả quan. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện vẫn còn tồn tại một số hạn chế như chưa tham mưu được Kế hoạch để tổ chức thực hiện làm việc với các đơn vị chậm đóng; sau khi làm việc có một số đơn vị cố tình không phối hợp làm việc nhưng chưa đề xuất được phương án xử lý đối với các đơn vị này. Để khắc phục các hạn chế nêu trên, việc thực hiện sáng kiến đẩy mạnh công tác phối hợp sẽ góp phần kéo giảm tỷ lệ chậm đóng BHXH chung của toàn tỉnh. Đồng thời, bộ phận thanh tra- kiểm tra cũng đề xuất kịp thời các giải pháp, kiến nghị đến Ban Giám đốc BHXH tỉnh để phối hợp với các sở, ngành có liên quan xử lý các đơn vị cố tình chậm đóng.

Phòng Thanh tra- kiểm tra đã tham mưu Ban Giám đốc BHXH Hậu Giang xây dựng Kế hoạch làm việc với các đơn vị chậm đóng BHXH trên địa bàn tỉnh Hậu Giang. Căn cứ danh sách các đơn vị chậm đóng từ 2 tháng trở lên sau khi đã hoàn thành quy trình đôn đốc theo quy định tại Điều 36 Văn bản hợp nhất số 2525/VBHN-BHXH ngày 15/8/2023 của BHXH Việt Nam để xây dựng danh sách đơn vị mời làm việc.

Trên cơ sở kế hoạch đã được phê duyệt, gửi thư mời đến các đơn vị gồm Công an tỉnh, Sở LĐ-TB&XH để cử cán bộ tham gia; đồng thời, gửi thư mời đến các đơn vị để làm việc. Các buổi làm việc bao gồm các nội dung sau: Tình hình sản xuất, kinh doanh cũng như những khó khăn tại các đơn vị chậm đóng, xác định nguyên nhân chậm đóng; Phổ biến những nội dung của pháp luật hiện hành khi đơn vị chậm đóng kéo dài (gồm quy định về xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 39 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022; Điều 80 Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ; Điều 216 Bộ Luật Hình sự năm 2015,…). Bên cạnh đó, lắng nghe phương án, lộ trình, cam kết nộp số tiền chậm đóng của các đơn vị. Đây cũng là cơ sở quan trọng về mặt tình lý (trước khi ban hành quyết định thanh tra đột xuất) và phù hợp với chủ trương, chính sách của tỉnh Hậu Giang trong giai đoạn hiện tại (là tăng cường thu hút, tạo điều kiện để các doanh nghiệp đến tỉnh Hậu Giang đầu tư).

Kết thúc sau buổi làm việc, báo cáo kết quả thực hiện đến Ban Giám đốc, trong đó, đánh giá ưu, nhược điểm, nguyên nhân và kiến nghị, đề xuất để xử lý đối với các đơn vị cố tình không phối hợp làm việc và tiếp tục chậm đóng kéo dài. Mời các đơn vị có liên quan (gồm: Văn phòng UBND tỉnh, Công an tỉnh, Sở LĐ-TB&XH) đến làm việc để bàn bạc, thống nhất nội dung để tham mưu đến Chủ tịch UBND tỉnh cho phép thanh tra đột xuất và xử lý theo quy định đối với các đơn vị cố tình chậm đóng.

Trưởng phòng Thanh tra- Kiểm tra Lê Dư Ngọc cho biết sau khi tổ chức thực hiện các giải pháp nêu trên, đã mang lại một số kết quả tích cực. Trong quý 3/2024, BHXH Hậu Giang đã làm việc đối với 55 đơn vị chậm đóng. Qua đó, các đơn vị đã nộp số tiền chậm đóng là 2,56 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 56,7% trên tổng số tiền chậm đóng). Trong đó, số tiền các đơn vị nộp sau khi nhận được văn bản mời làm việc là 1,6 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 62,43% trên tổng số tiền các đơn vị đã nộp). Từ đó, góp phần kéo giảm tỷ lệ chậm đóng chung của toàn tỉnh nằm trong tỷ lệ cho phép của BHXH Việt Nam (tỷ lệ tiền chậm đóng phải tính lãi là 1,34% so với kế hoạch BHXH Việt Nam giao, thấp hơn tỷ lệ tiền chậm đóng BHXH Việt Nam cho phép quý 3/2024 là 2,82%).

Bên cạnh đó, bộ phận thanh tra- kiểm tra đã tham mưu đến Ban Giám đốc BHXH Hậu Giang các giải pháp để tiếp tục kiểm soát, không để các đơn vị lặp lại tình trạng chậm đóng trong thời gian tới gồm những đơn vị đã đến làm việc có biên bản hoặc văn bản cam kết nhưng vẫn tiếp tục chậm đóng. Tính đến hết tháng 9/2024, đã đề xuất cho phép đưa vào danh sách xin ý kiến UBND tỉnh Hậu Giang tiến hành thanh tra đột xuất và xử lý theo quy định; đề xuất giao Phòng Thanh tra- Kiểm tra tiếp tục theo dõi và đưa vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2025…

Trà Giang