Chuyên gia phân tích nguyên nhân tử vong vì hấp cá phòng kín

ThS-BS.Doãn Uyên Vy- Phụ trách PK Chống độc (BV Chợ Rẫy) phân tích về nguyên nhân gây tử vong vì hấp cá phòng kín, đồng thời đưa ra những cảnh báo về ngộ độc khí H2S.

Trước đó, hôm 18/5, một gia đình 4 người (TP.Thủ Đức) hấp cá trong phòng kín rồi đột ngột tử vong. Tin tức về vụ việc đau lòng khiến dư luận không khỏi sửng sốt, bàng hoàng đính kèm một số thắc mắc về nguyên nhân gây ngộ độc khí.

Qua thông tin, hình ảnh hiện trường, cũng như ghi nhận bệnh sử từ Khoa Cấp cứu (BV TP.Thủ Đức), chuyên gia chống độc phân tích những đặc điểm nổi bật tại hiện trường: Không gian phòng trọ chật hẹp 16m2 và được che kín tất cả những lỗ thông gió có trong phòng bằng tấm vải nylon cách đây vài ngày để gắn máy lạnh. Với không gian này, ước tính có khoảng 40m3 không khí để hít thở cho 4 người nên sẽ ngột ngạt vì thiếu oxy.

BS.Doãn Uyên Vy đang giải thích cho người nhà nạn nhân

Trong khi đó, một người bình thường hít thở ít nhất 15m3 không khí trong 24 giờ. Tính ra, nhu cầu tối thiểu của 4 người là 60m3 không khí để hít thở. Không gian của phòng kín và mở máy lạnh. Trong khi đó, máy lạnh (loại 2 cục) chỉ lấy không khí trong phòng để làm lạnh, không đưa không khí từ bên ngoài vào phòng. “Do đó, đây là không gian hẹp, thiếu không khí và oxy”- chuyên gia khẳng định.

Tại hiện trường, cơ quan chức năng ghi nhận nồi cá hấp trên bếp gas vẫn đang sôi, còn 4 người trong phòng thì nằm bất động, tím tái. “Điều này cho thấy, sự bất động mới xảy ra từ sau khi bật bếp gas”- chuyên gia nhận định. Cũng theo chuyên gia, lửa cháy sẽ tiêu thụ oxy trong phòng nhiều hơn để đốt khí gas (khí ga sau khi bị đốt cháy không độc, không mùi). Song, khí gas (sau khi bị đốt cháy) càng nhiều càng chiếm thể tích không gian trong phòng, càng làm giảm oxy trong phòng, tình trạng ngạt càng nặng hơn.

Gia đình nạn nhân làm nghề hấp cá lâu năm, khả năng dự trữ cá biển trong nhà nạn nhân rất cao. Những loại thịt cá hay xác động vật nói chung, khi ươn thối sình sẽ cho ra mùi thối tanh khó chịu- đây là Hydrogen Sulfide (H2S)- là loại khí độc gây chết người khi hít phải lượng nhiều. Khi nấu, hấp cá đã ươn lượng nhiều, thì lượng khí H2S sẽ bốc hơi nhiều. Tại hiện trường ghi nhận có mùi khó chịu, nên giả thuyết ngộ độc khí CO không phù hợp (CO không mùi). Vả lại, hiện trường không ghi nhận than hay củi đang cháy để sinh ra khí CO.

“Phải có khí độc khác làm nạn nhân tử vong nhanh, khí H2S là thủ phạm chính”- chuyên gia cho biết. Theo phân tích, khả năng trong số cá ngày hôm đó có số lượng cá cũ có ươn sình trong bụng ruột cá, khi đun nấu làm bốc khí hơi H2S nhiều. “Khởi đầu có thể còn ngửi thấy mùi, nhưng khi H2S ở nồng độ cao sẽ làm liệt khứu giác, nên không còn cảm nhận có mùi gì trong phòng, khi đó nạn nhân có thể bị ngất và tử vong mà không kịp có phản ứng nào khác”- chuyên gia phân tích thêm.

Ngoài ra, thực tế lâm sàng cho thấy, nạn nhân nữ có tình trạng toan chuyển hóa rất nặng, ngưng tim, ngưng thở nhanh. Còn nạn nhân đã tử vong trước khi nhập BV có môi và da vẻ còn hồng như đang ngủ bình thường. “Nguyên nhân tử vong của 3 trường hợp này ghi nhận do phù phổi cấp. Tất cả những biểu hiện lâm sàng này là phù hợp với nguồn độc khí H2S gây ra, vì khí H2S làm ức chế hô hấp tế bào. Sau khi làm ITAS (khám tầm soát tìm độc chất cho cá nhân) 2 ngày cho tình huống gia đình làm nghề hấp cá tử vong, chẩn đoán là ngộ độc khí Hydro Sulfide H2S”- chuyên gia chống độc giải thích.

Theo chuyên gia, đã từng xảy ra nhiều trường hợp tử vong hàng loạt trong các hầm chứa cá trên tàu, hay hầm chứa nước thải của cơ sở sản xuất nước mắm làm từ cá, dưới cống ngầm, dưới hầm Biogas... Đó là đặc điểm của tình huống ngộ độc khí độc H2S.

Khi nạn nhân tử vong một cách đột ngột trong phòng kín thiếu ô-xy, thì nguyên nhân tử vong là do ngạt thiếu oxy hoặc vì có hơi độc, khí độc. Hơi độc ức chế hô hấp tế bào sẽ gây trụy tim mạch, ngưng tim, ngưng thở nhanh chóng. Những khí độc gây ức chế hô hấp tế bào như khí Hydrogen Cyanide (Cyanure) là HCN, khí Arsine AsH3, khí Borane BH3, khí Hydro Sulfide H2S (mùi thối).

Để phòng tránh các nguy cơ ngộ độc khí H2S, chuyên gia chống độc khuyến cáo rằng, không được đổ xác cá, tôm, cua xuống cống rãnh, bồn cầu...; không được đổ các Acid mạnh xuống cống hay bồn cầu lượng nhiều (làm xác chết động vật ở dưới cống sinh ra khí H2S nhiều và bốc hơi lên mạnh, có thể vào nhà qua đường cống). Đồng thời, không được đun nấu tôm, cua, cá bị ươn trong phòng kín có dùng máy lạnh và chật hẹp. "Trong môi trường có khí H2S, những đồ vật kim loại như đồng xu, chìa khóa… có thể bị ố đen, đây là dấu hiệu cho thấy có khí độc H2S...”- chuyên gia lưu ý thêm.

Thanh Giang