Nhật Bản: Thời đại nhà “bút chì” lên ngôi

Giá nhà đất tăng cao ở trung tâm Tokyo khiến người dân Nhật Bản ngày càng khó khăn trong việc sở hữu nhà.

Để đáp ứng nhu cầu, các nhà thầu xây dựng Nhật Bản đã và đang xây dựng những ngôi nhà “bút chì” 3 tầng trên lô đất có diện tích dưới 50m2, thậm chí có căn còn phải có cầu thang riêng để đi vào nhà vệ sinh - kiểu nhà này hiện được các gia đình trẻ Nhật Bản rất ưa chuộng.

Những ngôi nhà “bút chì" diện tích nhỏ đang trở nên phổ biến ở Tokyo, Nhật Bản

Với diện tích khiêm tốn, nhà “bút chì" vẫn có chỗ đậu xe; phòng tắm và nhà vệ sinh ở tầng một; phòng khách ở tầng hai và phòng ngủ ở tầng ba. Mới nghe tưởng tối ưu, song các chuyên gia và giới truyền thông lại tỏ ra bi quan về tương lai của xu hướng này. Nguyên nhân chính do nhà “bút chì" có chi phí bảo trì cao, về lâu dài có thể trở thành “gánh nặng” cho chủ sở hữu.

Một cuộc khảo sát do Mansion Review – một website chuyên về bất động sản Nhật Bản – thực hiện, cho thấy: Tại khu vực trung tâm Tokyo, có 1.733 căn hộ có diện tích dưới 50m2 vào năm 2024, tăng 34% so với số liệu thống kê ban đầu vào năm 2018. 23 quận của Tokyo cũng đang chứng kiến sự gia tăng đột biến của nhà “bút chì", chiếm 16% tổng số công trình nhà ở mới xây.

Quận Ota (Tokyo) hiện là nơi có nguồn cung nhà “bút chì" lớn nhất. Theo Nikkei, dân số già hóa của quận dẫn đến việc đất đai, nhà cửa và các nhà xưởng bị bỏ hoang đáng kể. Vì thế, các công ty xây dựng chia nhỏ đất đai thành những lô đất nhỏ hơn 50m2 và rao bán. Kết quả là, nhà “bút chì", thậm chí còn rẻ hơn cả căn hộ chung cư, mọc lên như nấm: “Bằng cách chia đất thành nhiều lô, nhiều người có thể mua được nhà, với giá vừa túi tiền. Hơn nữa, người mua còn có thể tự thiết kế nhà và chúng tôi không phải lo lắng về vấn đề".

Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế Bất động sản Nhật Bản, diện tích sàn trung bình của một căn hộ tại Tokyo vào khoảng 66,42m2 (số liệu năm 2024), giảm 7% so với 10 năm trước. Trong khi đó, một ngôi nhà “bút chì" với diện tích đất 50m2, vì có nhiều tầng nên diện tích sử dụng khoảng 70 đến 80m2. Nhà “bút chì" thường được người có ngân sách eo hẹp song muốn sống ở khu vực trung tâm, thuận tiện tại Tokyo; đặc biệt, hấp dẫn đối với hộ gia đình trung lưu ở Tokyo, vừa muốn sở hữu nhà riêng, vừa không muốn vay nợ lớn.

Một nhân viên công ty công nghệ ngoài 30 tuổi, không muốn nêu tên, cho biết đã mua một ngôi nhà “bút chì" ở quận Ota, cách ga tàu không xa, với giá 60 triệu yên (tương đương với 10,7 tỷ): "Vợ tôi là một nội trợ toàn thời gian nên chúng tôi phải tự vay thế chấp. Mặc dù ngân sách eo hẹp, chúng tôi vẫn chọn sống ở Tokyo, vì chế độ chăm sóc và giáo dục trẻ em tốt".

Còn vợ chồng anh Man Kobayashi, 43 tuổi, làm việc tại một công ty dược phẩm có bằng sáng chế và chị Airi, 35 tuổi, ban đầu muốn mua một căn hộ chung cư. Tuy nhiên, do vấn đề kinh tế, họ quyết định mua 50m2 và xây một nhà “bút chì" 4 tầng có mái, được thiết kế như một khu vườn trên cao. “Nơi ở cũ của chúng tôi nằm ở nội thành Tokyo. Đó là một căn hộ chung cư 70m2 có giá hơn 100 triệu yên. Ngôi nhà hiện tại cũng ở cùng khu vực, quỹ đất là 50m2, có 4 tầng, 2 phòng ngủ, 1 phòng khách và giá khoảng 70 triệu yên. Diện tích sử dụng rộng hơn nhưng nhược điểm là bất tiện, vì khi phải lên xuống cầu thang để đi vệ sinh vào ban đêm. Khi chúng tôi già đi, e rằng ngôi nhà này sẽ không còn phù hợp nữa”.

Tờ Nikkei đưa tin, số lượng nhà “bút chì" ở khu vực thành thị tăng mạnh, sau khi chi phí vật liệu xây dựng và giá căn hộ chung cư tăng vọt. Trong khi giá nhà mặt đất bình thường được rao bán năm 2024 tăng 13%, thì giá nhà “bút chì" nhìn chung lại thấp hơn. Một số lý do là nhà “bút chì" có mái hiên nhỏ hơn, đồng nghĩa với việc tường ngoài cần được sơn thường xuyên hơn, dẫn đến chi phí bảo trì cao hơn. Do không có nhiều không gian trống trên lô đất, việc cải tạo và sửa chữa nhà “bút chì" sẽ gây phiền hà cho hàng xóm.

Ngoài ra, tình trạng già hóa dân số của Nhật Bản được cho là nguyên nhân khiến giá nhà “bút chì" không cao như mong muốn; mặc dù tại Tokyo, tỷ lệ chủ sở hữu nhà ở gia đình đơn thân từ 65 tuổi trở lên được dự báo sẽ tăng 5% từ năm 2020 lên 32% vào năm 2045. Các chuyên gia tin rằng, nhà “bút chì" với nhiều cầu thang rõ ràng không phù hợp và là lựa chọn tối ưu với xã hội đang già hóa của Nhật Bản.

Tùng Anh (Theo AsiaOne)