Xử lý nghiêm hành vi trục lợi, lừa đưa người đi làm việc ở nước ngoài

Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ) sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi trục lợi trong hoạt động đưa người lao động đi làm việc nước ngoài, bao gồm việc thu phí trái quy định.

Thời gian qua, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã tiếp nhận nhiều đơn thư phản ánh, khiếu nại từ người lao động về việc bị các công ty môi giới xuất khẩu lao động thu phí quá cao. Thậm chí, có trường hợp giả danh cơ quan chức năng hoặc doanh nghiệp được cấp phép để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản…

Trước thực trạng này, Cục đã chủ động đăng tải nhiều thông tin cảnh báo trên Cổng thông tin điện tử nhằm giúp người lao động nâng cao cảnh giác. Với các vụ việc cụ thể, Cục đã chuyển đơn thư phản ánh đến cơ quan công an, Sở Nội vụ các địa phương để kiểm tra, xác minh và xử lý theo quy định pháp luật. Đặc biệt, trong một số vụ việc nghiêm trọng, Cục đã phối hợp cùng các cơ quan chức năng thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, trực tiếp kiểm tra các tổ chức, cá nhân không được cấp phép nhưng vẫn tổ chức tuyển dụng và thu tiền người lao động trái quy định. Mới đây, Cục tiếp nhận đơn tố cáo hai cá nhân tại Bắc Ninh có hành vi thu tiền mặt bất hợp pháp của nhiều lao động ngành hàn, với số tiền lên tới 18.000 - 20.000 USD/người. Tuy nhiên, đến nay, 2 đối tượng mới chỉ hoàn trả khoảng 52 triệu đồng. Đặc biệt, nhận thấy dấu hiệu vi phạm pháp luật, ngày 2/6, Cục đã có công văn gửi Công an tỉnh Bắc Ninh đề nghị vào cuộc xác minh, làm rõ vụ việc.

Thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan công an, Sở Nội vụ các địa phương để kiểm tra, xử lý các tổ chức, cá nhân không được cấp phép nhưng vẫn thông báo tuyển dụng, tiếp nhận hồ sơ và thu tiền của người lao động trái quy định. Những doanh nghiệp vi phạm pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Đồng thời, khuyến cáo người lao động chỉ nên làm việc với các doanh nghiệp được cấp phép hợp pháp; cảnh giác, không giao dịch tiền mặt với các cá nhân, tổ chức trung gian không rõ ràng về pháp lý.

Bên cạnh sự chủ động của Cuc, để hỗ trợ người lao động đi làm việc ở nước ngoài, Bộ Nội vụ đang xây dựng dự thảo quyết định về Quỹ Hỗ trợ việc làm ngoài nước. Theo dự thảo, các DN hoạt động dịch vụ đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng sẽ phải đóng góp vào quỹ với mức 150.000 đồng/người/hợp đồng. NLĐ cũng sẽ đóng góp 100.000 đồng/người/hợp đồng. Dự thảo cũng đề xuất nhiều mức hỗ trợ cho NLĐ phải về nước trước thời hạn. Cụ thể, NLĐ bị tai nạn lao động, rủi ro, ốm đau hoặc mắc bệnh đến mức không còn khả năng tiếp tục làm việc ở nước ngoài sẽ được hỗ trợ từ 10 - 30 triệu đồng/người. Trường hợp NLĐ phải về nước do DN ở nước ngoài bị giải thể, phá sản hoặc thu hẹp sản xuất vì thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh, bất ổn chính trị, suy thoái kinh tế hoặc các lý do bất khả kháng khác, mức hỗ trợ là từ 7 - 20 triệu đồng/người.

Ngoài ra, NLĐ đơn phương chấm dứt hợp đồng và buộc phải về nước vì bị ngược đãi, cưỡng bức lao động, đe dọa đến tính mạng, sức khỏe hoặc bị quấy rối tình dục trong thời gian làm việc ở nước ngoài cũng được hỗ trợ từ 7 - 20 triệu đồng. Thân nhân của NLĐ bị chết hoặc mất tích trong thời gian làm việc ở nước ngoài sẽ được hỗ trợ 40 triệu đồng/trường hợp.

Theo số liệu của Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ), tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong 5 tháng đầu năm 2025 là 61.631 lao động, đạt 47,4% kế hoạch năm. Nhật Bản tiếp tục là thị trường tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam nhất với 29.902 lao động. Tiếp theo là Đài Loan (Trung quốc) với 22.132 lao động, Hàn Quốc 4.977 lao động, Trung Quốc 1.242 lao động, Singapore 852 lao động. Đáng chú ý, riêng trong tháng 5/2025, số lao động đi làm việc ở nước ngoài là 13.750 lao động. Trong đó, 3 thị trường dẫn đầu là Nhật Bản với 5.544 lao động, Đài Loan (Trung Quốc) 6.595 lao động, Hàn Quốc 735 lao động.

Năm 2025, Bộ Nội vụ đặt mục tiêu đưa 130.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Bên cạnh các thị trường truyền thống như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc, Bộ tiếp tục mở rộng và phát triển một số thị trường lao động có mức thu nhập và điều kiện làm việc tốt tại khu vực châu Âu.

Nguyệt Hà