Sự hợp tác giữa UEFA và CONMEBOL: Liệu có phải là bước đi sai lầm?
Trong một mùa Hè với cả Copa America và Euro diễn ra, việc so sánh trình độ của hai giải đấu là điều không thể tránh khỏi.
Lionel Scaloni, HLV trưởng của Argentina, đội vô địch Copa America và World Cup, đã đưa ra quan điểm: "Tôi không nghĩ rằng một giải đấu khó hơn giải đấu khác. Có những đội bóng mạnh đã lọt vào bán kết Euro, những đội mà chúng tôi đã đối đầu ở World Cup và chúng tôi đã thi đấu tốt. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng tôi có thể đến Euro và giành chiến thắng. Hoặc có thể là có. Tôi nghĩ trình độ khá đồng đều. Tôi muốn một đội bóng châu Âu được mời tham dự Copa America để trải nghiệm, và ngược lại".
Không mới
Ý tưởng này đã được đưa ra trước đây. Trong khi Copa America hiện tại và phiên bản 2016 có sự góp mặt của 6 đội khách từ khu vực CONCACAF (Bắc và Trung Mỹ, Caribbean) để nâng tổng số đội lên 16, thông thường 10 quốc gia CONMEBOL (Nam Mỹ) cần tìm thêm 2 đội để tạo thành 12 đội.
Nhưng ý tưởng đầu tiên của CONMEBOL cho một đội để lấp đầy khoảng trống lại thú vị hơn: Tây Ban Nha, đương kim vô địch châu Âu và thế giới lúc bấy giờ. "Ban lãnh đạo RFEF (LĐBĐ Tây Ban Nha) đánh giá cao lời mời của Chủ tịch CONMEBOL, Nicolas Leoz, để tham dự Copa America, nhưng đã từ chối vì vấn đề lịch thi đấu", một tuyên bố của Tây Ban Nha cho biết. "Đây không phải là lần đầu tiên Tây Ban Nha nhận được lời mời tham dự Copa America, nhưng lịch thi đấu dày đặc luôn khiến họ không thể tham dự. Ban lãnh đạo không loại trừ khả năng chấp nhận lời mời trong tương lai".
Dòng cuối cùng đó thật hấp dẫn. Trong những năm gần đây, đã có sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa UEFA và CONMEBOL. Năm 2020, hai liên đoàn đã ký kết một "bản ghi nhớ", về cơ bản có nghĩa là, ví dụ, sự tái xuất của "Finalissima", một trận đấu giữa đội vô địch Euro và Copa America trước đó. Giải đấu này đã không được tổ chức kể từ năm 1993 (lần đầu tiên được tổ chức kể từ trận đấu khai mạc năm 1985) nhưng đã được tổ chức tại SVĐ Wembley ở London vào tháng 6/2022, với Argentina giành chiến thắng 3-0 trước Italia. Phiên bản dành cho nữ diễn ra tại cùng địa điểm một năm sau đó, với Anh giành chiến thắng trước Brazil trên chấm luân lưu sau trận hòa 1-1.
Giải pháp tiềm năng
Điều đáng chú ý là cả hai liên đoàn đều phản đối đề xuất của FIFA về việc tổ chức World Cup hai năm/lần thay vì bốn năm như truyền thống. Các liên đoàn khu vực khác, ít quan tâm đến việc kiệt sức của cầu thủ và cần nhiều doanh thu hơn, lại muốn ý tưởng này. Một giải pháp tiềm năng sẽ là giới thiệu một giải đấu bao gồm các đội từ bốn khu vực khác trên thế giới - Châu Phi, Châu Á, Bắc/Trung Mỹ và Caribbean, và Châu Đại Dương - những khu vực chưa đạt được nhiều tiến bộ ở cấp độ World Cup.
Thực chất, đó là vấn đề mà bóng đá thế giới nên tập trung vào. Bất chấp những lời khen ngợi thưa thớt dành cho các đội bóng từ các khu vực khác "bắt kịp" với giới tinh hoa, thực tế đáng buồn là 9 đội được các nhà cái đặt cược là ứng cử viên hàng đầu cho World Cup 2026 cũng là 9 đội được đặt cược cho World Cup 2006: Bảy đội lớn quen thuộc từ châu Âu, gồm Anh, Pháp, Đức, Italia, Hà Lan, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, cộng với hai đội lớn từ Nam Mỹ, Argentina và Brazil. Những quốc gia duy nhất chen chân vào vị thế đó trong hai thập kỷ qua là Bỉ và Uruguay, mỗi quốc gia có thêm một đội từ hai khu vực đó.
Các liên đoàn khác đã lo ngại rằng UEFA Nations League, ví dụ, có nghĩa là các đội bóng hàng đầu châu Âu ít có khả năng thi đấu giao hữu với các đội bóng từ các châu lục khác và sự tiến bộ đã trở nên khó khăn. Sự tham gia của các đội bóng Nam Mỹ trong giải đấu đó sẽ biến nó thành một giải đấu Siêu cúp và sẽ có nhiều tác động tiêu cực của khái niệm đó.
Cuối cùng, những so sánh duy nhất mà chúng ta cần giữa các đội bóng châu Âu và Nam Mỹ diễn ra bốn năm/lần tại World Cup, và cũng trong Finalissima. Không nên ngăn cản việc thử nghiệm vì lợi ích của nó. Hai liên đoàn thống trị không có trách nhiệm đặc biệt nào trong việc giúp đỡ những người khác phát triển, nhưng UEFA và CONMEBOL tiếp cận các quốc gia từ các châu lục khác sẽ tốt hơn cho bóng đá thế giới.
Hoàng Hương