Cần có cơ chế hỗ trợ để BHXH TP.Hồ Chí Minh hoạt động hiệu quả

Ngày 2/8, Tổ công tác số 3 của Bộ Tài chính đã có buổi làm việc với Bảo hiểm xã hội TP.Hồ Chí Minh về việc hướng dẫn, kiểm tra và nắm bắt tình hình triển khai, sắp xếp tinh gọn bộ máy. Bà Trần Thị Tuyết Lan- Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Tài chính làm Tổ trưởng Tổ công tác.

Tham gia buổi làm việc có ông Trần Anh Dũng- Phó Cục trưởng Cục Kế hoạch - Tài chính (Bộ Tài chính) cùng một số lãnh đạo đơn vị thuộc Bộ Tài chính. Về phía BHXH Việt Nam có Phó Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh; lãnh đạo Ban Tổ chức cán bộ, Tài chính - Kế toán, Trung tâm Công nghệ thông tin. Về phía BHXH TP.Hồ Chí Minh có Ban giám đốc, lãnh đạo các phòng nghiệp vụ và Giám đốc BHXH các cơ sở.

Những khó khăn đặc thù

Phát biểu lại buổi làm việc, Bà Trần Thị Tuyết Lan- Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Tài chính cho biết, buổi làm việc nhằm mục đích ghi nhận tâm tư, nguyện vọng, cả những khó khăn vướng mắc của BHXH TP.Hồ Chí Minh sau một thời gian triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, để từ đó Tổ công tác có cơ sở báo cáo lãnh đạo Bộ Tài chính điều chỉnh, sắp xếp cho phù hợp. Làm sao đảm bảo tốt nhất điều kiện làm việc cho CBVC, NLĐ BHXH TP.Hồ Chí Minh, nhằm phục vụ tốt nhất quyền lợi của người dân về chính sách BHXH, BHYT.

Báo cáo tại buổi làm việc, ông Lò Quân Hiệp- Giám đốc BHXH TP.Hồ Chí Minh cho biết: Sau sáp nhập, BHXH TP.Hồ Chí Minh đang quản lý sử dụng 42/53 trụ sở: TP.Hồ Chí Minh 24/30 trụ sở; Bình Dương, 10/11 trụ sở; Bà Rịa Vũng Tàu, 8/12 trụ sở.

Tổng số biên chế được giao của BHXH TP.Hồ Chí Minh là 1.876 người. Tính đến ngày 31/7/2025, số biên chế có mặt là 1.726 người. Như vậy, BHXH TP.Hồ Chí Minh còn thiếu 150 biên chế (gồm 72 biên chế viên chức, số lượng người làm việc; 33 lao động hợp đồng làm chuyên môn nghiệp vụ theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP và 45 lao động hợp đồng làm hỗ trợ, phục vụ theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP của Chính phủ). Số người nghỉ theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP đến nay là 56 người.

Theo ông Hiệp từ ngày 1/7/2025, TP.Hồ Chí Minh có tới 168 phường, xã, đặc khu, với dân số khoảng 14,002 triệu người. Đáng chú ý, cả Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) đều là những địa phương tập trung rất nhiều khu công nghiệp lớn so với cả nước, các cụm doanh nghiệp sản xuất quy mô cao, nơi thu hút hàng triệu lao động ngoại tỉnh sinh sống và làm việc.

Những yếu tố này khiến áp lực giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất không ngừng gia tăng. Bình quân mỗi ngày tại nhiều BHXH cơ sở tiếp nhận khoảng 200 lượt người đến giao dịch trực tiếp tại bộ phận một cửa, trong khi nhân sự lại rất hạn chế.

Bà Nguyễn Thị Minh Hòa- Giám đốc BHXH cơ sở Cát Lái cho biết, sau khi sắp xếp BHXH cơ sở Cát Lái quản lý 12 phường, dân số 1.505.303 người, với tổng số thu chi BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên 17.000 tỷ đồng/năm, con số này tương đương hoặc lớn hơn nhiều tỉnh thành trên cả nước. Nhưng cơ cấu tổ chức lại được tính là một đơn vị cấp huyện là không phù hợp, vì khối lượng công việc quá lớn trong khi biên chế quá ít. Vì vậy, theo bà Hòa cần thiết phải sắp xếp thành 2 BHXH cơ sở là BHXH cơ sở Thủ Đức và BHXH cơ sở Cát Lái để phục vụ người dân một cách tốt nhất.

Tương tự ông Trương Thanh Như- Giám đốc BHXH cơ sở Tân Uyên cũng cho biết, hiện BHXH cơ sở Tân Uyên đang quản lý 10 phường, với tổng thu chi BHXH, BHYT, BH thất nghiệp khoảng 15.950 tỷ đồng. Quy mô và khối lượng công việc của BHXH cơ sở Tân Uyên rất lớn do nhận bàn giao toàn bộ nhiệm vụ của BHXH khu vực IV (tỉnh Bình Dương cũ), tập trung nhiều khu công nghiệp trọng điểm. Nên việc sắp xếp lại BHXH cơ sở Tân Uyên thành 2 BHXH cơ sở là BHXH cơ sở Tân Uyên và BHXH cơ sở Bình Dương là yêu cầu cấp bách để phục vụ người dân.

Theo ông Lò Quân Hiệp mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng 6 tháng đầu năm 2025, BHXH TP.Hồ Chí Minh đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ được giao. Cụ thể, tổng số người tham gia BHXH, BHYT đến hết tháng 6/2025 là 11.553.392 người, tăng 0,72% (84.859 người) so với tháng trước và giảm 0,33% (37.098 người) so với ngày 31/12/2024.

Tổng số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 70.119,534 tỷ đồng, đạt 48,94% so với kế hoạch giao, tăng 17,06% so với cùng kỳ năm trước.

Sau 26 ngày triển khai thực hiện (từ ngày 1/7 - 26/7/2025), số lượng hồ sơ tiếp nhận và trả kết quả phát sinh là: Số hồ sơ tiếp nhận và trả kết quả do viên chức BHXH tiếp nhận là 5.802 hồ sơ, chủ yếu tập trung tại 9 Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã. Số hồ sơ do nhân viên Bưu điện tiếp nhận: 798 hồ sơ (tại 20 Trung tâm phục vụ hành chính công. Tất cả các hồ sơ đã được BHXH TP.Hồ Chí Minh giải quyết kịp thời, đảm bảo quyền lợi cho người dân.

Cần có cơ chế riêng

Trước những khó khăn trên, để tạo thuận lợi trong hoạt động, đáp ứng giải quyết công việc cho người dân và doanh nghiệp, Ban giám đốc BHXH TP.Hồ Chí Minh kiến nghị Bộ Tài chính, BHXH Việt Nam xem xét, chấp thuận chủ trương và phương án sắp xếp, tổ chức lại BHXH cơ sở trực thuộc BHXH TP.Hồ Chí Minh từ 36 đơn vị xuống còn 34 đơn vị, theo các phương án cụ thể đã trình.

Về biên chế, để kịp thời bổ sung lực lượng, đảm bảo tổ chức bộ máy vận hành ổn định, hiệu quả, giảm áp lực cho đội ngũ cán bộ, viên chức và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, BHXH TP.Hồ Chí Minh cũng đề nghị Bộ Tài chính và BHXH Việt Nam xem xét tổ chức kỳ thi tuyển dụng viên chức (hoặc xét tuyển) đối với 72 biên chế viên chức và số lượng người làm việc đang thiếu trong chỉ tiêu biên chế giao; BHXH TP.Hồ Chí Minh đề xuất được tạm thời ký hợp đồng làm việc đối với 150 vị trí còn thiếu, gồm cả các vị trí chuyên môn và hỗ trợ, phục vụ theo đúng quy định tại Nghị định số 111/2022/NĐ-CP. Đồng thời bổ sung thêm biên chế để bố trí nhân sự đến làm việc tại Trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã (168 biên chế).

“Việc cho phép chủ động bổ sung nhân lực tạm thời trong giai đoạn hiện nay là giải pháp cấp thiết nhằm bảo đảm sự ổn định của BHXH TP.Hồ Chí Minh, góp phần thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn trong tình hình mới, đồng thời đáp ứng được việc tiếp nhận các thủ tục hành chính theo hình thức phi địa giới hành chính theo đúng tinh thần chỉ đạo tại Nghị định số 118/2025/NĐ-CP của Chính phủ”- ông Hiệp cho biết.

BHXH TP.Hồ Chí Minh kiến nghị BHXH Việt Nam có kế hoạch, phương án nâng cấp đồng bộ hạ tầng và hệ thống phần mềm nghiệp vụ cho toàn ngành, bảo đảm tính ổn định và hiệu quả. Cho phép các đơn vị được linh hoạt sử dụng nguồn lực và dịch vụ từ bên ngoài, đặc biệt là từ các nhà cung cấp dịch vụ CNTT chuyên nghiệp, để nâng cao hiệu quả công tác.

BHXH TP.Hồ Chí Minh đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Cục Thuế và BHXH Việt Nam xây dựng quy chế chia sẻ dữ liệu (mới) để dữ liệu mang tính kịp thời và chính xác hơn.

Hiện tại, BHXH TP.Hồ Chí Minh có 116 công chức, viên chức và người lao động bị ảnh hưởng sau khi sáp nhập, hợp nhất BHXH 3 tỉnh (TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu). Khoảng cách từ nơi cư trú đến trụ sở làm việc (đặt tại TP.Hồ Chí Minh) lên đến hơn 100 km. Những lao động này đang phải tự thuê xe đi lại làm việc. Vì vậy BHXH TP.Hồ Chí Minh rất mong BHXH Việt Nam và Bộ Tài chính nghiên cứu, xem xét ban hành chính sách hỗ trợ lâu dài về chỗ ở công vụ hoặc kinh phí di chuyển cho đội ngũ viên chức và những người lao động này.

Thu nhập là vấn đề CBVC, NLĐ của BHXH TP.Hồ Chí Minh đang hết sức trăn trở, bởi mức chi tiêu nhiều. Với mức thu nhập hiện tại không đảm bảo cuộc sống cho CBVC, NLĐ ngành BHXH tại TP.Hồ Chí Minh. Trong khi đó CBVC, NLĐ một số ngành khác thuộc TP.Hồ Chí Minh đã được Nghị quyết 98 của HĐND TP.Hồ Chí Minh hỗ trợ rất nhiều (từ 1,5- 1,8 lần lương). Vì vậy, BHXH TP.Hồ Chí Minh rất mong Bộ Tài chính và BHXH Việt Nam xem xét có cơ chế hỗ trợ, để CBVC, NLĐ BHXH TP.Hồ Chí Minh yên tâm công tác.

Trước những kiến nghị rất cụ thể của BHXH TP.Hồ Chí Minh, Phó Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết: BHXH Việt Nam ghi nhận toàn bộ kiến nghị của BHXH TP.Hồ Chí Minh. với những kiến nghị trong thẩm quyền giải quyết, BHXH Việt Nam sẽ giải quyết trong thời gian sớm nhất, tạo mọi điều kiện làm việc tốt nhất cho BHXH TP.Hồ Chí Minh. Những kiến nghị vượt thẩm quyền, rất mong Tổ công tác số 3 của Bộ Tài chính ghi nhận và có những bước giải quyết tiếp theo.

Theo Phó giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh, ngành BHXH nói chung và BHXH TP.Hồ Chí Minh nói riêng có những đặc thù khó khăn riêng, bản chất của ngành là giải quyết chế độ, phục vụ cuộc sống an sinh cho người dân, chứ không phải giải quyết thủ tục hành chính. Vì vậy, khối lượng công việc của ngành là rất lớn, nhất là địa bàn TP.Hồ Chí Minh. Do đó CBVC, NLĐ ngành BHXH luôn căng sức để làm, thậm chí cả thứ 7, chủ nhật. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải hoàn thành nhiệm vụ, nếu chậm trễ ảnh hưởng trực tiếp quyền lợi của người dân. Bởi vậy, BHXH Việt Nam đã đưa ra nguyên tắc 6 tốt: Tham mưu tốt, phối hợp tốt, tuyên truyền tốt, kiểm tra tốt, phục vụ tốt, định vị tốt.

Tại buổi làm việc Phó giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh mong Tổ công tác ghi nhận toàn bộ những khó khăn đặc thù của BHXH TP.Hồ Chí Minh (bổ sung nhân sự; thu nhập từ lương; chổ ăn ở, đi lại; trụ sở làm việc; cơ sở dữ liệu…) từ đó báo cáo Bộ Tài chính có phương án hỗ trợ BHXH TP.Hồ Chí Minh một cách tốt nhất.

Kết luận buổi làm việc, bà Trần Thị Tuyết Lan- Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Tài chính cho biết, sau một buổi làm việc hết sức trách nhiệm của Tổ công tác và BHXH TP.Hồ Chí Minh, Tổ công tác ghi nhận BHXH TP.Hồ Chí Minh trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng 6 tháng đầu năm 2025, đã luôn hoàn thành tốt nhiều nhiệm vụ được giao.

Về những kiến nghị của BHXH TP.Hồ Chí Minh, Tổ công tác đã ghi nhận đầy đủ một số khó khăn như: Công tác nhân sự; trụ sở làm việc; thu nhập; chế độ cho CBVC, NLĐ; kết nối dữ liệu với ngành Thuế…Tổ công tác nhận thấy BHXH là một ngành rất đặc thù, tưởng như giống ngành Thuế về thu, giống Kho bạc về chi, nhưng xét kỹ lại không phải như vậy. Chính điều này đã dẫn đến một khó khó khăn trong ban hành quy định, hỗ trợ ngành BHXH.

Từ vấn đề này, Tổ công tác nhận thấy muốn giải quyết được những khó khăn trên, trước mắt phải xây dựng cơ quan BHXH ở một vị trí, vai trò, nhiệm vụ…một cách chính danh rõ ràng, từ đó giao quyền hạn, trách nhiệm, cơ chế hỗ trợ cho ngành BHXH một cách chi tiết hơn.

Với những kiến nghị rất cụ thể trên của ngành BHXH TP.Hồ Chí Minh, rất nhiều lĩnh vực đã được thành viên trong Tổ công tác giải thích tương đối cụ thể; còn lại Tổ công tác ghi nhận và sẽ có báo cáo chi tiết lãnh đạo Bộ Tài chính có hướng giải quyết tiếp theo, trên tinh thần hỗ trợ tốt nhất cho ngành BHXH TP.Hồ Chí Minh thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Lê Văn