BHYT - “Tấm thẻ vàng” cho bệnh nhân mắc bệnh nặng, bệnh hiểm nghèo

Trong bối cảnh chi phí khám bệnh, chữa bệnh ngày càng cao, thẻ BHYT được coi như “Tấm thẻ vàng” - không chỉ có giá trị về mặt tài chính mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Đặc biệt đối với những người mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh mạn tính cần điều trị lâu dài, tốn kém.

Có thẻ BHYT người dân hoàn toàn yên tâm khi đi khám chữa bệnh

Giảm gánh nặng tài chính, mở rộng quyền lợi cho người bệnh

Mỗi năm, có hàng trăm triệu lượt bệnh nhân được quỹ BHYT chi trả viện phí với mức chi trả 80% đến 100% chi phí trong phạm vi quyền lợi. Thực tế, nhiều năm công tác trong ngành chúng tôi đã ghi nhận rất nhiều trường hợp người bệnh thoát khỏi nguy cơ khánh kiệt nhờ chính sách nhân văn này.

Trường hợp Bà L.T.H.V (TP. Hồ Chí Minh) là một minh chứng điển hình, bà được điều trị tại Bệnh viện Quân Y 175 trong tình trạng vô cùng nguy kịch: sốc nhiễm khuẩn từ viêm phổi nặng do đa vi khuẩn nguy hiểm như Burkholderia vietnamiensis, Staphylococcus capitis, kèm theo rối loạn chức năng đa cơ quan, rối loạn đông máu, sốc tim do viêm cơ tim… và đồng thời nhiễm nấm xâm lấn (Candida, Aspergillus). Đây đều là những bệnh lý đe dọa tính mạng, cần điều trị tích cực bằng các phương tiện y tế hiện đại, thuốc men đắt tiền.

Tổng chi phí điều trị hơn 1,8 tỷ đồng. Rất mừng cho bà V, cũng như gia đình, quỹ BHYT đã chi trả đến hơn 1,4 tỷ đồng trong số này.

Rời Bệnh viện, bà V xúc động chia sẻ:  “Tôi bị bệnh rất nặng, nếu không có BHYT thì không biết lấy gì để xoay sở, chắc phải bán nhà mất. May mắn hơn nữa, là tôi đã tham gia BHYT liên tục nhiều năm nên số tiền chi trả được cao”.

Trường hợp bà L.T.H.V chỉ là một trong rất nhiều minh chứng rõ ràng về sự cần thiết của việc tham gia BHYT. Thực tế ghi nhận đã có rất nhiều trường hợp người dân tham gia BHYT đi KCB được sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn, được quỹ BHYT chi trả hàng tỷ đồng; nhờ đó, người bệnh vượt qua khó khăn về kinh tế để yên tâm tiếp tục điều trị bệnh.

Ghi nhận cho thấy, Luật BHYT năm 2024 (có hiệu lực từ 01/7/2025) đã mở rộng quyền lợi, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao cho người dân.

Một trong những điểm nổi bật chính là, người tham gia BHYT được đi thẳng đến cơ sở y tế cấp chuyên sâu khi mắc các bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc kỹ thuật cao, mà không cần giấy chuyển tuyến như trước đây. Quy định này giúp người bệnh được điều trị kịp thời, giảm thủ tục hành chính rườm rà và bảo đảm quyền lợi chính đáng.

Một bệnh nhân nặng được quỹ BHYT chi trả cả tỷ đồng

Đơn cử, trường hợp ông Đ.V.D (tỉnh Lâm Đồng), mắc bệnh suy tim - thuộc danh mục 62 bệnh hiểm nghèo là một trong những người được hưởng lợi từ chính sách mới. Trước đây, ông phải qua nhiều tuyến y tế để xin chuyển viện. Nhưng từ 01/01/2025, ông được đến thẳng bệnh viện chuyên sâu tại TP. Hồ Chí Minh để điều trị, được quỹ BHYT chi trả toàn bộ chi phí theo mức hưởng.

Không chỉ thuận lợi trong thủ tục nhập việc, ghi nhận còn cho thấy ông D cũng được quỹ BHYT chi trả với số tiền lớn hàng trăm triệu đồng, giúp ông giảm gánh nặng tài chính khi chẳng may đau bệnh.

Trong quá trình thực hiện chính sách BHYT chúng tôi nhận thấy, Luật BHYT 2024 mới còn bổ sung rất nhiều quyền lợi thiết thực cho người tham gia, bao gồm: Khám, chữa bệnh từ xa; khám tại nhà; khám y học gia đình; Chi trả điều trị tật khúc xạ, lác mắt cho người dưới 18 tuổi; Mở rộng nhóm đối tượng được hỗ trợ chi phí vận chuyển, như: Học viên quân đội, công an, cơ yếu chưa tham gia BHXH, BHYT. Dân quân thường trực. Người dân tộc thiểu số thuộc hộ cận nghèo tại vùng đặc biệt khó khăn. Người đang hưởng trợ cấp nuôi dưỡng hàng tháng…

BHYT – Quyền lợi cá nhân, trách nhiệm cộng đồng

Phải khẳng định, BHYT là một chính sách an sinh xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước, nhằm hiện thực hóa mục tiêu công bằng, bình đẳng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân. Người dân có thẻ BHYT được tiếp cận các dịch vụ y tế chất lượng, từ tuyến y tế cơ sở đến các cơ sở chuyên sâu, góp phần bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Không chỉ vậy, BHYT còn tạo điều kiện để người bệnh được thụ hưởng các kỹ thuật cao, thuốc đặc trị tiên tiến – những dịch vụ y tế có chi phí rất lớn mà nếu phải tự chi trả, phần lớn người dân sẽ không thể tiếp cận.

Bệnh nhân chạy thận nhân tạo nhận được sự hỗ trợ lớn từ quỹ BHYT 

Tham gia BHYT không chỉ mang lại quyền lợi cho mỗi người mà còn thể hiện trách nhiệm đối với cộng đồng. Quỹ BHYT được hình thành từ sự đóng góp của tất cả người tham gia, để khi một ai đó không may mắc bệnh nặng, chi phí điều trị được chia sẻ từ toàn xã hội. Đây chính là giá trị nhân văn sâu sắc của chính sách BHYT – thể hiện tinh thần “tương thân, tương ái” đậm nét trong truyền thống dân tộc Việt Nam.

Hiện nay, tỷ lệ bao phủ BHYT trên toàn quốc đã đạt hơn 94% dân số. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận người dân chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của BHYT, chưa tham gia hoặc tham gia không liên tục, dẫn đến mất quyền lợi khi chẳng may đau ốm.

Bản thân các Bệnh viện, Y, Bác sĩ làm việc lâu năm trong nghề cũng thường khuyên người bệnh, thân nhân cần phải có tấm thẻ BHYT. Không chỉ là tham gia, mà việc duy trì tham gia BHYT đầy đủ, liên tục là rất cần thiết.

Theo chúng tôi, điều này không chỉ giúp người dân được bảo vệ quyền lợi khi ốm đau, bệnh tật, mà còn góp phần vào mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân, xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững và phát triển đất nước công bằng, văn minh.

Bác sĩ Tiền Kiến Lượng - Phó Trưởng phòng Chế độ BHYT (BHXH TP. Hồ Chí Minh)

Theo điểm a khoản 4 Điều 22 Luật BHYT 2024, người tham gia BHYT tự đi khám bệnh, chữa bệnh không đúng cơ sở đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu, không đúng quy định về chuyển người bệnh quy định tại Điều 26 và Điều 27 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 5 Điều này, được quỹ BHYT thanh toán 100% mức hưởng khi khám bệnh, chữa bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp cơ bản hoặc cấp chuyên sâu trong trường hợp chẩn đoán xác định, điều trị một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định.

Danh mục các loại bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao được quy định tại Thông tư số 01/2025/TT-BYT ngày 01/01/2025 của Bộ y tế quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT.