Suýt chết sau cú đỡ bóng bằng ngực
Hôm nay (4/4), BV Nhân dân Gia Định cho hay, các bác sĩ nơi đây đã kịp thời hồi sinh bệnh nhân V.H.H (39 tuổi, trú TP.Thủ Đức), người bị ngưng tim đột ngột sau cú đỡ bóng bằng ngực trong lúc chơi bóng đá.
Trước đó, hôm 11/3, anh H. được đưa tới Khoa Cấp cứu (BV Nhân dân Gia Định) trong tình trạng không bắt được mạch, huyết áp không đo được, trên monitor sinh hiệu ghi nhận nhịp nhanh thất liên tục. Ghi nhận bệnh sử cho thấy, trong lúc chơi bóng đá, anh H. dùng ngực đỡ bóng, thì đột ngột ngưng tim và ngã gục tại chỗ. Bản thân anh H. chưa từng ghi nhận bệnh lý tim mạch gì, song gia đình anh lại có 4 thành viên đột tử không rõ nguyên nhân.
Tại Khoa Cấp cứu, kíp bác sĩ trực lập tức tiến hành xoa bóp tim ngoài lồng ngực, kết hợp sốc điện không ngừng nghỉ. Bất chấp nỗ lực của các thầy thuốc, tim anh H. vẫn bất động. Các bác sĩ nhanh chóng thực hiện hồi sức tim phổi để cứu bằng được tính mạng bệnh nhân. Sau 45 phút hồi sức với tổng cộng 10 lần sốc điện chuyển nhịp, anh H. mới hồi phục tuần hoàn tự nhiên.
Lúc này, bệnh nhân lại tụt huyết áp nặng, nên các bác sĩ phải sử dụng cùng lúc nhiều thuốc vận mạch để đảm bảo huyết động. Trước diễn tiến phù phổi tổn thương do hồi sức tim phổi kéo dài, anh H. được chuyển đến đơn vị Hồi sức tim mạch để vừa tiến hành hạ thân nhiệt (tương tự gấu ngủ đông) để bảo vệ não, vừa can thiệp oxy hoá máu màng ngoài cơ thể (ECMO).
“Trong trường hợp thông thường, ở người bệnh sốc tim, chúng tôi chỉ can thiệp ECMO theo phương thức động- tĩnh mạch (VA-ECMO) nhằm đảm bảo lưu lượng máu từ tim bơm ra đủ nuôi dưỡng các cơ quan trong cơ thể. Tuy nhiên, bên cạnh tổn thương cơ tim nặng, anh H. cũng có tổn thương hai phổi tiến triển, nếu chỉ thực hiện VA-ECMO đơn thuần, tình trạng hô hấp người bệnh khó đảm bảo. Các bác sĩ hồi sức tim mạch quyết định can thiệp ECMO theo phương thức lai ghép V-AV ECMO, để vừa hỗ trợ tối ưu cho cả tim và phổi”- ThS-BS.Trần Thanh Nam- Đơn vị Hồi sức tim mạch giải thích.
Sau 48 giờ can thiệp V-AV ECMO phối hợp hạ thân nhiệt và lọc máu liên tục, anh H. phục hồi tri giác hoàn toàn và được kết thúc ECMO sau 72 giờ, ngừng hỗ trợ thở máy xâm lấn sau 4 ngày và ra khỏi phòng hồi sức tích cực sau 6 ngày. Bệnh nhân H. tiếp tục được theo dõi tim mạch chuyên sâu tại Đơn vị Hồi sức tim mạch; đồng thời thực hiện các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán nguyên nhân gây ngưng tim đột ngột: Chụp cắt lớp vi tính CT-Scan loại trừ bệnh xơ vữa động mạch vành người trẻ; chụp cộng hưởng từ MRI tim nhằm chẩn đoán xác định các bệnh lý cơ tim nguyên phát giai đoạn sớm; tầm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch; xét nghiệm di truyền học để phát hiện đột biến gene liên quan đột tử do rối loạn nhịp tim.
Theo ThS-BS.Huỳnh Trung Tín- chuyên gia Nhịp học (Đơn vị Hồi sức tim mạch), kết quả xét nghiệm di truyền học cho thấy, anh H. có đột biến gene MYPN (một loại gene mã hoá protein cấu thành đơn vị co cơ tim myopalladin). “Đây là loại đột biến gene chiếm tỷ lệ hơn 2% ở bệnh cơ tim giãn nở, được báo cáo là nguyên nhân gây đột tử trong vài ca lâm sàng theo y văn thế giới”- BS.Tín thông tin.
Dựa trên tiền sử có đột tử do rối loạn nhịp thất, kết hợp với bằng chứng đột biến gene, anh H. được cấy máy phá rung (ICD) để phòng ngừa đột tử tái phát trong tương lai. Bên cạnh đó, kết quả bất thường di truyền của anh H. cũng là cơ sở để các bác sĩ tim mạch tiếp tục tầm soát bệnh tim mạch cho anh, chị, em ruột và con của anh. “Sau khi được cấy máy phá rung, anh H. cần vài tuần tại BV để phục hồi chức năng tim mạch và có thể trở lại cuộc sống bình thường sau đó”- BS.Tín thông tin thêm.
Theo chuyên gia, đột tử liên quan vận động thể thao là một vấn đề rất được quan tâm trong thời gian gần đây. Để phòng ngừa đột tử, người tham gia các môn thể thao cần hiểu về sức khoẻ tim mạch của bản thân, biết được các bệnh lý tim mạch mình đang mắc phải, nhất là người thuộc nhóm nguy cơ cao (trong gia đình có thành viên đột tử do tim không rõ nguyên nhân). “Khi các triệu chứng đau tức ngực, chóng mặt, khó thở… xuất hiện trong lúc vận động thể lực, dù ở cường độ nào, chúng ta cũng nên đến BV để tầm soát các bất thường tim mạch và xin lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa về việc lựa chọn môn thể thao phù hợp tình trạng sức khoẻ và bệnh lý...”- chuyên gia khuyến cáo.
Thanh Giang