Sau khi chính thức trở thành đặc khu hành chính - kinh tế từ ngày 1/7/2025, Lý Sơn bước ngay vào guồng quay mới trong tổ chức và điều hành lĩnh vực BHXH, BHYT. Hội nghị Ban Chỉ đạo (BCĐ) thực hiện chính sách BHXH, BHYT đặc khu diễn ra chiều 14/8 không chỉ sơ kết 6 tháng đầu năm, mà còn phát đi thông điệp hành động ở nơi “đầu sóng ngọn gió”, đó là mọi hoạt động bảo đảm an sinh hướng đến nhanh - sâu và bền vững hơn.

Chiều 14/8, tại hội trường BHXH cơ sở Lý Sơn, BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT đặc khu Lý Sơn tổ chức Hội nghị tổng kết 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025. Sự kiện diễn ra ngay sau khi huyện đảo chuyển sang mô hình đặc khu, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, để bảo đảm chính sách an sinh vận hành thông suốt, tạo đà bứt phá mới.

Ông Trần Văn Lực - Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ngãi phát biểu tại hội nghị

Tham dự hội nghị có ông Trần Văn Lực - Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ngãi, Phó Trưởng BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT tỉnh; ông Nguyễn Văn Huy - Chủ tịch UBND đặc khu, Trưởng BCĐ; cùng các Phó Trưởng ban, thành viên BCĐ và đại diện các phòng, ban, đoàn thể, tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT, cùng đội ngũ trưởng thôn, cá nhân uy tín trong cộng đồng.

Ngay sau khi được nâng cấp thành đặc khu, Lý Sơn đã nhanh chóng kiện toàn bộ máy chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Quyết định số 288/QĐ-UBND ngày 25/7/2025 thành lập BCĐ đặc khu, Quyết định số 12/QĐ-BCĐ ban hành Quy chế hoạt động và Quyết định số 17/QĐ-BCĐ thành lập Tổ giúp việc đã lần lượt được ban hành kịp thời, để bảo đảm sự chỉ đạo nhất quán, thông suốt, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Đại biểu tham dự hội nghị tham luận về hoạt động của BCĐ cấp xã 

Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Văn Lực nhấn mạnh: “Đặc khu Lý Sơn cần biến áp lực chuyển đổi mô hình thành động lực đổi mới. BCĐ phải là hạt nhân gắn kết các lực lượng, tạo thành sức mạnh tổng hợp, bảo đảm chính sách BHXH, BHYT đến với người dân nhanh nhất, thuận lợi nhất, nhất là trong điều kiện đặc thù hải đảo...”.

Báo cáo tại hội nghị cho thấy, tính đến 31/7/2025, toàn đặc khu có 1.977 người tham gia BHXH, đạt 93,38% kế hoạch tỉnh giao, tăng 328 người so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó: BHXH bắt buộc có 904 người tham gia (đạt 96,2% kế hoạch), BHXH tự nguyện có 1.073 người tham gia (đạt 72,6% kế hoạch), BH thất nghiệp có 800 người tham gia (đạt 101,78% kế hoạch), BHYT có 22.703 người tham gia (đạt 99,4% dân số). Hiện chỉ còn 0,6% chưa được phủ kín là chênh lệch do yếu tố kỹ thuật trong phương thức tính toán dân số di chuyển cơ học.

Giới thiệu mô hình hoạt động của BCĐ cấp xã

Tính chung trong 7 tháng đầu năm, số thu BHXH, BHYT toàn đặc khu đạt 40 tỷ đồng, tương đương 67,79% kế hoạch, tăng 3,91 tỷ đồng so với cùng kỳ. Song song với đà tăng thu, công tác xử lý nợ đọng được tập trung quyết liệt, nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Đến hết tháng 6/2025, tổng nợ đọng chỉ còn 464 triệu đồng, chiếm 0,79% tổng số phải thu- đây là tỷ lệ nợ thấp nhất trong khoảng 2 năm trở lại đây.

Trong số đó có 87 triệu đồng là khoản ngân sách nhà nước chưa kịp chuyển thanh toán BHYT; phần còn lại chủ yếu là nợ khó thu từ 7 doanh nghiệp, đơn vị dịch vụ đang hoạt động cầm chừng, kém hiệu quả. Các khoản chậm đóng mới, ngắn hạn vẫn xuất hiện nhưng đã được kiểm soát, quyết tâm không để trở thành điểm nghẽn kéo dài. Công tác cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, giải quyết chế độ, chi trả lương hưu và trợ cấp được thực hiện đúng quy định, chi trả qua tài khoản ATM đạt 100%.

Đáng chú ý, đặc khu Lý Sơn đã triển khai nhiều mô hình sáng tạo như: “Thứ 4 hàng tuần - Ngày ra quân vận động BHXH tự nguyện”; “Cán bộ, đảng viên vận động người thân tham gia BHXH tự nguyện”; mô hình phối hợp liên ngành giữa BHXH - Thuế - Ngân hàng - Công an - Trưởng thôn để vận động hộ kinh doanh và 3 nhóm lao động chủ lực của đảo (nông dân trồng tỏi, hành; người quản lý, khai thác dịch vụ du lịch; ngư dân đánh bắt hải sản). Cùng với đó là mô hình truyền thông nhóm nhỏ đang phát huy hiệu quả.

Đại biểu góp ý tại hội nghị

Nhờ cách làm linh hoạt, từ đầu năm đến nay, toàn đặc khu đã phát triển mới 256 người tham gia BHXH tự nguyện, nâng tổng số lên 1.073 người, đạt 72,6% kế hoạch và tăng 337 người so với cùng kỳ năm ngoái- đây là kết quả đáng ghi nhận trong điều kiện đặc thù biển đảo. Đặc biệt, ngay trong khi diễn ra hội nghị, đã có thêm 17 người là thân nhân của cán bộ đặc khu đăng ký tham gia BHXH tự nguyện.

Bên cạnh kết quả tích cực, hội nghị cũng chỉ rõ tồn tại như: Một số doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ hoạt động theo mùa vụ vẫn để nợ BHXH, BHYT kéo dài; nhận thức của một bộ phận lao động tự do còn hạn chế; đời sống người dân còn khó khăn dù từ 1/7/2025 được Nhà nước hỗ trợ 50% mức đóng BHXH tự nguyện theo Luật BHXH năm 2024 (áp dụng cho người thuộc hộ nghèo hoặc đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu).

Ông Nguyễn Văn Huy - Chủ tịch UBND, Trưởng BCĐ đặc khu Lý Sơn phát biểu tại hội nghị

Ông Nguyễn Văn Huy - Chủ tịch UBND, Trưởng BCĐ đặc khu Lý Sơn khẳng định: “Từ nay đến cuối năm, Lý Sơn không chỉ phấn đấu hoàn thành, mà phải vượt chỉ tiêu, nhất là về BHXH tự nguyện. Mỗi thành viên BCĐ phải là một tuyên truyền viên tích cực, mỗi thôn là một “pháo đài” vận động, để người dân hiểu, tin và tham gia...”.

Để đạt mục tiêu đề ra, BCĐ xác định các nhiệm vụ trọng tâm đến cuối năm 2025 gồm: Phát triển thêm trên 40 người tham gia BHXH bắt buộc và trên 405 người tham gia BHXH tự nguyện để vượt kế hoạch năm; đảm bảo bao phủ 100% dân số tham gia BHYT, BH thất nghiệp; thu đủ 59 tỷ đồng, trong đó thu ít nhất 300 triệu đồng nợ khó đòi; kiến nghị BCĐ tỉnh chỉ đạo tăng cường kiểm tra liên ngành, xử lý nghiêm đơn vị nợ đọng; đẩy mạnh truyền thông đa phương tiện, chú trọng truyền thông nhóm nhỏ và tiếp tục nhân rộng các mô hình hiệu quả.

Phát biểu kết luận, ông Trần Văn Lực - Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ngãi ghi nhận nỗ lực của BCĐ đặc khu Lý Sơn và các đơn vị liên quan; đồng thời nhấn mạnh 3 yêu cầu: Bám sát chỉ tiêu; đổi mới phương thức vận động phù hợp đặc thù hải đảo; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong thực hiện chính sách. Ông Lực còn đặc biệt lưu ý cần phát huy vai trò cán bộ, đảng viên trong vận động người thân, khai thác tối đa nguồn lực từ các tổ chức, đoàn thể và cá nhân có uy tín trong cộng đồng.

Trao sổ BHXH cho người dân đặc khu Lý sơn

Không khí hội nghị khép lại trong tinh thần đồng thuận, quyết tâm cao. Với sự chỉ đạo sát sao của BCĐ tỉnh, sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống chính trị và tinh thần chủ động của từng cán bộ, đặc khu Lý Sơn có cơ sở vững chắc để vượt các chỉ tiêu BHXH, BHYT năm 2025, góp phần quan trọng vào công cuộc "dệt lưới" an sinh xã hội bền vững nơi đầu sóng ngọn gió.

Từ phiên họp đầu tiên của BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT đặc khu Lý Sơn, có thể thấy rõ thông điệp: Khi bộ máy đã kiện toàn, quyết tâm đã hội tụ, khó khăn nào cũng có thể vượt qua, vấn đề chỉ còn là thời gian.

Giữa những khó khăn hiện hữu về kinh tế và thách thức đặc thù hải đảo, việc giữ vững và nâng cao tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT chính là cách Lý Sơn khẳng định bản lĩnh của một đặc khu “đầu sóng ngọn gió”- nơi chính sách an sinh không chỉ là con số, mà còn là cam kết với từng con người. Với đà khởi đầu này, hoàn toàn có cơ sở để tin rằng, đến cuối năm 2025, Lý Sơn sẽ cán đích sớm, xứng đáng vị thế “pháo đài” an sinh giữa trùng khơi.

Giang Đông Hải