Mục tiêu có lương hưu khi về già đã được nhiều người dân 2 xã Đá Bạc và Phú Mỹ trên địa bàn tỉnh Cà Mau lựa chọn. Họ đã lao động vất vả, mưu sinh bằng nhiều ngành nghề khác nhau để gom góp tiền tham gia BHXH tự nguyện- một chính sách nhân văn- bảo vệ người lao động tự do an nhàn lúc tuổi già. 

Gieo mầm an sinh từ những cánh đồng lúa…

Ông Trần Lãm - Giám đốc BHXH Cơ sở Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau cho biết, từ khi Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực và mô hình chính quyền địa phương hai cấp đi vào hoạt động đồng bộ, công tác triển khai chính sách an sinh xã hội tại một số xã do BHXH Cơ sở Trần Văn Thời đã bước sang một giai đoạn mới, bài bản hơn, đồng bộ hơn và ngày càng gần dân hơn. Chính điều này đã giúp người dân ngày càng tin tưởng vào chính sách BHXH, BHYT.

Người dân xã Đá Bạc tìm hiểu chính sách BHXH tự nguyện

Trong bức tranh chuyển mình ấy, hai xã Đá Bạc – vùng chuyên canh lúa, làm rẫy và Phú Mỹ –nổi tiếng với nghề nuôi tôm, cua, đã trở thành điểm sáng điển hình trong phát triển người tham gia BHXH, BHYT. Điều này cho thấy dù người dân làm bất kỳ ngành nghề gì đi nữa, thì họ vẫn luôn hướng đến mục tiêu với cuộc sống an sinh bền vững.

Tại xã Đá Bạc, nơi phần lớn người dân gắn bó với nghề trồng lúa và làm rẫy, trước đây việc tham gia BHXH tự nguyện còn khá hạn chế do thu nhập mang tính mùa vụ, chi phí sản xuất biến động, cộng thêm tâm lý “ăn bữa nay lo bữa mai” khiến chính sách an sinh lâu dài ít được quan tâm.

Chị Lê Thị Hạnh xã Đá Bạc cho biết, trước đây tôi cũng muốn tham gia BHXH tự nguyện để sau này có lương hưu, nhưng thu nhập từ nghề nông không ổn định, nên cứ sợ không theo được. Mãi tới gần đây tôi mới có điều kiện tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.

Theo BHXH cơ sở Trần Văn Thời, từ khi Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực theo hướng mở rộng quyền lợi và hỗ trợ người tham gia, thì việc đưa công tác an sinh vào chương trình hành động trọng tâm của xã đã thay đổi một cách rõ nét. UBND xã chủ động phối hợp với BHXH cơ sở Trần văn Thời tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền như: Tổ chức các hội nghị tuyên truyền; xuống tận nhà dân tư vấn, vận động, giúp người dân hiểu sâu hơn về chính sách BHXH tự tuyện, BHYT.

Vì vậy chỉ trong tháng 7 và giữa tháng 8/2025, xã đã tổ chức 14 cuộc hội nghị tuyên truyền trực tiếp, kết quả thu hút gần 200 người tham gia mới, nâng tổng số người tham gia hơn 1.200 người, đạt gần 8,5% lực lượng lao động thuộc diện tham gia. Nhiều hộ gia đình đã coi việc tham gia BHXH tự nguyện là một khoản tích lũy, giống như gieo lúa giống hôm nay để ngày mai gặt hái.

Theo BHXH cơ sở Trần Văn Thời, sự thay đổi trong phát triển chính sách BHXH tự nguyện tại xã Đá Bạc không chỉ nằm ở con số, mà còn ở nhận thức của người dân đã chuyển từ bị động sang chủ động, từ “chờ vận động” sang “tự tìm hiểu, tự đăng ký”. Đây được xem là một trong những điểm sáng tiêu biểu cho thấy hiệu quả thực chất của chính quyền hai cấp gắn với Luật BHXH mới.

…đến những vuông tôm nuôi cả tương lai

Khác với xã Đá Bạc, người dân xã Phú Mỹ quen với nhịp mùa vụ thủy sản bấp bênh, lúc được mùa, lúc mất mùa; thậm chí có lúc “được mùa mất giá”, lúc lại “được giá mất mùa”. Vì thế việc tham gia BHXH tự nguyện trước đây thường không đều, không ổn định, cũng bấp bênh theo những mùa thu hoạch thủy hải sản.

Người dân xã Phú Mỹ vui mừng nhận sổ BHXH sau khi tham gia

Tuy nhiên, gần đây, những quy định mới về tham gia BHXH tự nguyện đã rút ngắn quy trình, linh hoạt phương thức đóng theo quý, theo nửa năm, thậm chí cả năm, nên người dân rất chủ động trong việc tham gia BHXH tự nguyện. Do người dân chủ động, tùy chu kỳ thu hoạch thủy, hải sản để tham gia.

Đặc biệt, từ ngày 15/8, UBND xã Phú Mỹ đã xây dựng kế hoạch cụ thể nhằm phát triển ít nhất 180 người tham gia BHXH tự nguyện trong vòng 1 tháng (15/8 – 15/9/2025). Vì vậy, BHXH cơ sở Trần Văn Thời và Bưu điện huyện đã tổ chức nhiều đợt ra quân tuyên truyền, vận động trực tiếp đến từng hộ gia đình có tiềm năng tham gia. Kết quả cho thấy, trong 8 tháng đầu năm 2025, xã Phú Mỹ có gần 800 người đang tham gia BHXH tự nguyện, đạt gần 8% lực lượng lao động thuộc diện tham gia.

Ông Lê Văn Đen - Phó Chủ tịch UBND xã Phú Mỹ chia sẻ: “Bà con nuôi tôm, cua quanh năm bận rộn, nhưng ai cũng mong tuổi già có khoản dưỡng sức, không phải trông chờ con cháu. Từ khi thực hiện chính quyền hai cấp, chúng tôi dễ dàng tiếp nhận chỉ đạo, giải quyết nhanh vướng mắc, nhờ đó mà chính sách BHXH tự nguyện đi vào lòng dân nhanh hơn, hiệu quả hơn.”

Ông Trần Lãm, Giám đốc BHXH Cơ sở Trần Văn Thời đánh giá, sự thay đổi tại xã Đá Bạc và Phú Mỹ trong triển khai chính sách BHXH tự nguyện cho thấy một điều tất yếu, khi cấp xã chủ động, cơ quan BHXH đồng hành và kịp thời tháo gỡ khó khăn thì chính sách BHXH tự nguyện không còn là khái niệm xa lạ, mà trở thành một phần kế hoạch tài chính của nhiều hộ nông dân, ngư dân.

“Việc áp dụng mô hình chính quyền hai cấp đã giúp rút ngắn khoảng cách từ chính sách đến người dân, đặc biệt tại các xã nông thôn và ven biển. Hai xã Đá Bạc và Phú Mỹ đã chứng minh rằng khi cấp ủy, chính quyền địa phương vào cuộc quyết liệt, BHXH đồng hành chặt chẽ, thì việc mở rộng diện bao phủ BHXH tự nguyện không còn là mục tiêu xa vời, cuộc sống an sinh của người dân sẽ ngày được nhân rộng và bền vững”- ông Trần Lãm khẳng định.

Lê Văn – Kim Yên