Theo Met Office - Cơ quan Khí tượng Vương quốc Anh, sóng nhiệt là giai đoạn nhiệt độ cao bất thường so với nhiệt độ dự kiến của một khu vực vào một thời điểm trong năm.

Hiện tượng này có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần và là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây tử vong liên quan đến thời tiết, ảnh hưởng đến cả các quốc gia phát triển và đang phát triển.

“Coolcations” được hiểu là du khách ưu tiên lựa chọn địa điểm du lịch có khí hậu mát mẻ để “đi trốn” thời tiết nóng nực

“Coolcations” được hiểu là du khách ưu tiên lựa chọn địa điểm du lịch có khí hậu mát mẻ để “đi trốn” thời tiết nóng nực. Mùa hè hằng năm, vào tháng 7 – 8 là cao điểm du lịch ở các quốc gia Bắc Âu, phần lớn nhờ xu hướng trên. Tuy nhiên, năm nay, hiện tượng sóng nhiệt kéo dài đã làm nhiều du khách chùn bước khi đi du lịch ở khu vực này.

Theo Viện Khí tượng Phần Lan, quốc gia này vừa trải qua 22 ngày nhiệt độ trên 30°C – được ghi nhận là đợt nắng nóng dài nhất kể từ khi bắt đầu theo dõi vào năm 1961.

Viện Khí tượng Na Uy cho biết, tháng 7/2025 là tháng nóng thứ 3 được ghi nhận tại Na Uy kể từ khi bắt đầu theo dõi vào năm 1901, với nhiệt độ cao hơn 2,8°C so với mức trung bình theo mùa trên toàn quốc. Đợt nắng nóng kéo dài 2 tuần, từ ngày 12 đến ngày 25/7, cũng là đợt nắng nóng nhất từng được ghi nhận. Hiện tượng "đêm nhiệt đới" - khi nhiệt độ không giảm xuống dưới 20°C vào ban đêm, đã trở nên phổ biến ở Na Uy.

Nhiệt độ cao bất thường đã gây sốc cho du khách thập phương muốn “đi trốn” cái nóng bằng các kỳ nghỉ ở Bắc Âu. Anh Moussaab El Bacha, đến từ Stockholm (Thụy Điển), kể về sự ngạc nhiên của cha mẹ khi họ từ Morocco đến thăm anh: “Cha mẹ tôi thực sự ngạc nhiên trước cái nóng khủng khiếp ở Thụy Điển. Họ đã mong đợi được tận hưởng thời tiết mát mẻ hơn so với mùa hè ở Morocco nhưng thất vọng. Thậm chí họ còn không chắc có đúng vừa đặt chân đến Bắc Âu, hay xuống nhầm sân bay rồi”.

Viện Khí tượng và Thủy văn Thụy Điển thông tin, tại Haparanda - cực Bắc Thụy Điển, nhiệt độ đã đạt tới 25°C hoặc cao hơn trong 14 ngày liên tiếp vào tháng trước. Còn tại Jokkmokk, một đợt nắng nóng đã kéo dài hơn 15 ngày, điều chưa từng thấy trong một thế kỷ trở lại đây.

Ở Rovaniemi, một thị trấn của Phần Lan nằm ở phía Bắc Vòng Bắc Cực, nơi được coi là “quê hương của Ông già Noel”, nhiệt độ đã lên tới hơn 30°C vào tuần trước. Ông Mikael Ripatti, Giám đốc Dịch vụ Chăm sóc sức khỏe Khu vực Bắc Karelia, cho biết: TP.Joensuu ở Đông Nam Phần Lan đã mở một sân trượt băng lớn để người dân giải nhiệt, nhằm giảm áp lực cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe địa phương. Điều này được cho là vô cùng cần thiết, đa phần cơ sở y tế đang quá tải, quá đông người phải đi cấp cứu hoặc thăm khám vì các vấn đề sức khỏe liên quan đến nhiệt độ cao. Được biết, một số thành phố khác cũng đầu tư cho cơ sở hạ tầng để giảm nhiệt cho người dân, các Trung tâm thương mại, cửa hàng ở Thủ đô Helsinki còn bố trí chỗ ngồi nghỉ mệt cho khách hàng bên cạnh các kệ làm mát hay khu vực có điều hòa.

Bãi biển Ounaskoski (Rovaniemi, Phần Lan) không lúc nào vắng người

Bắc Cực đang nóng lên nhanh hơn nhiều so với các khu vực khác trên Trái đất. Trong số các châu lục nói chung, châu Âu chứng kiến tốc độ ấm lên nhanh nhất mỗi thập kỷ kể từ năm 1990; vị trí tiếp theo là châu Á. "Hiện tượng sóng nhiệt kéo dài trở nên phổ biến ở khắp mọi nơi – điều này rất bất thường. Nguyên nhân chính được xác định là do biến đổi khí hậu", ông Ketil Isaksen - Viện Khí tượng Na Uy, cho biết.

Dự báo, sóng nhiệt - dấu hiệu của hiện tượng nóng lên toàn cầu, dự kiến sẽ diễn ra thường xuyên hơn, kéo dài hơn và dữ dội hơn trong tương lai. "Khi biến đổi khí hậu làm tăng nhiệt độ toàn cầu, con người bắt buộc phải "vượt ngưỡng” chịu đựng thường xuyên hơn, do các đợt nắng nóng ngày càng nóng hơn", GS.Hannele Korhonen - Viện Khí tượng Phần Lan, cảnh báo.

Ông Sverker Hellstrom, Viện Khí tượng và Thủy văn Thụy Điển, cho biết thêm: "Cần có một nghiên cứu chuyên sâu về nguyên nhân để xác định hoặc đánh giá vai trò của biến đổi khí hậu trong đợt nắng nóng kéo dài ở miền Bắc Thụy Điển. Rất lo ngại vì tần suất của những hiện tượng thời tiết bất thường như vậy đã tăng lên và có thể tiếp tục tăng trong tương lai".

Tùng Anh (Theo CNA)