Việc Chính phủ Malaysia cân nhắc nâng tuổi nghỉ hưu theo Luật định lên 65 tuổi gây ra nhiều lo ngại và phản ứng trái chiều trong dư luận xã hội.

Vào tháng 5/2025, bà Dato’ Sri Azalina Othman Said - Bộ trưởng Bộ Pháp luật và Cải cách thể chế (trực thuộc Văn phòng Thủ tướng Malaysia), đề xuất Chính phủ nên xem xét nâng độ tuổi nghỉ hưu hiện tại là 60 lên 65 tuổi, vì nhiều người cao tuổi vẫn khỏe mạnh, năng động và có thể tiếp tục đóng góp cho nền kinh tế.

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Giám đốc điều hành Quỹ Dự phòng của NLĐ (EPF) Ahmad Zulkai vào tháng 6/2025 cũng đề cập đến vấn đề già hóa dân số, cùng thực trạng số lượng người rút tiền từ Quỹ EPF ở tuổi 55 và chi tiêu trước khi bước sang tuổi 60 ngày càng tăng, đặt ra yêu cầu Chính phủ phải cải cách quy định/chính sách hệ thống rút tiền từ Quỹ EPF.

Cuối tháng 7, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim có đề cập đến việc Quỹ EPF sẽ được cải cách theo hướng: Tiền tích lũy của NLĐ sẽ được chia thành 2 phần, bao gồm một phần là khoản tiết kiệm linh hoạt có thể rút ra và một phần là lương hưu hằng tháng được trả sau khi nghỉ hưu. Trên thực tế, đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu đã được đưa ra nhiều lần nhưng vẫn chưa được thực hiện do thiếu sự đồng thuận của tất cả các bên. Theo Luật Tuổi Nghỉ hưu Tối thiểu năm 2012, tuổi nghỉ hưu của công chức Malaysia và khu vực tư nhân là 60 tuổi.

Việc Chính phủ Malaysia cân nhắc nâng tuổi nghỉ hưu và cải cách hệ thống rút tiền từ Quỹ EPF gây ra nhiều lo ngại và phản ứng trái chiều trong dư luận xã hội. Nhiều chuyên gia, học giả được phỏng vấn cho rằng, việc nâng tuổi nghỉ hưu nên linh hoạt, có thể kéo giãn lộ trình cho phù hợp tình hình thực tế, chứ không nên máy móc, rập khuôn; còn việc cải cách quy định/chính sách hệ thống rút tiền từ Quỹ EPF nên được nghiên cứu kỹ trước khi điều chỉnh để tránh hệ lụy không cần thiết.

Về phía NLĐ Malaysia, cũng ghi nhận nhiều ý kiến đa chiều. Ông Azri, 58 tuổi, một tài xế xe tải với hơn 30 năm kinh nghiệm, sẽ nghỉ hưu sau 2 năm nữa. Trong một cuộc phỏng vấn với báo chí, ông cho biết không phải ngành, nghề nào cũng phù hợp để nghỉ hưu muộn: "Công việc của tôi đòi hỏi rất nhiều về thể chất và tinh thần, vì vậy, tôi mong muốn được nghỉ hưu nghĩ mình không còn đủ năng lượng như trước nữa". Ngược lại, ông Jegavaran, 54 tuổi, nhân viên ngân hàng, cho rằng nếu một người có sức khỏe tốt, việc nghỉ hưu ở tuổi 65 không phải là vấn đề: "Với hệ thống chăm sóc y tế tiên tiến và kiến thức về sức khỏe được trang bị đầy đủ, 60 là độ tuổi vẫn còn trẻ. Việc tăng tuổi nghỉ hưu sẽ cho phép người cao tuổi có một đời sống trọn vẹn và ý nghĩa hơn".

Việc tăng tuổi nghỉ hưu liên quan đến chất lượng cuộc sống của người cao tuổi và an ninh lương hưu; đối với doanh nghiệp, sẽ gây áp lực liên quan đến các vấn đề như chi phí lao động, cơ hội thăng tiến và điều chỉnh cơ cấu nhân sự. Ông Ngô Hồng Sinh, người điều hành một doanh nghiệp in ấn tại Kuala Lumpur, chỉ ra: “Với sự tiến bộ của công nghệ, nhiều công việc đã dần được thay thế bằng máy móc và trí tuệ nhân tạo (AI); vì vậy, việc kéo dài tuổi nghỉ hưu có thể dẫn đến tình trạng dư thừa nhân lực. Hơn nữa, nếu buộc phải trì hoãn việc nghỉ hưu, các công ty, doanh nghiệp sẽ phải tiếp tục trả lương cho nhân viên cấp cao và chịu các chi phí như quỹ dự phòng, điều này có thể tạo ra “gánh nặng” lớn”.

Đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu cũng vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ nhóm NLĐ trẻ. Ví dụ, Hội đồng Thanh niên Malaysia tin rằng, việc này sẽ càng làm giảm cơ hội tuyển dụng, cũng như thăng tiến, của NLĐ trẻ trên thị trường việc làm. Đại diện thanh niên của Đảng Chính trực Quốc gia - một thành viên của Liên minh cầm quyền - cũng đề xuất Chính phủ nên cân nhắc hạ độ tuổi nghỉ hưu theo Luật định xuống 55 tuổi, nhằm “bảo vệ cơ hội việc làm cho NLĐ trẻ và tạo điều kiện nghỉ hưu tốt hơn cho người cao tuổi”.

Tốc độ già hóa dân số nhanh chóng của Malaysia là một trong những yếu tố chính thúc đẩy Chính phủ quyết định điều chỉnh độ tuổi nghỉ hưu. Theo Báo cáo của Ủy ban Chứng khoán và Tương lai Malaysia, tỷ lệ người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên dự kiến sẽ đạt 17,3% tổng dân số cả nước vào năm 2040. Chuyên gia kinh tế Khổng Lệnh Long phân tích: “Tuổi thọ trung bình của người Malaysia đã tăng lên 75, vì vậy, tuổi nghỉ hưu nên được điều chỉnh cho phù hợp. Nhân viên giàu kinh nghiệm là tài sản quý giá của đất nước và doanh nghiệp; đặc biệt, trong bối cảnh thiếu hụt nhân tài nói chung, việc “giữ chân” nhân viên giàu kinh nghiệm là rất quan trọng. Ngoài ra, với chi phí sinh hoạt và y tế ngày càng tăng, khoản tiết kiệm của nhiều người không còn đủ để trang trải cuộc sống khi về hưu, việc trì hoãn nghỉ hưu sẽ giúp tăng tiền tiết kiệm hưu trí của người dân. Sau Đại dịch COVID-19, nhiều người có xu hướng nghỉ hưu sớm và tận hưởng cuộc sống; tuy nhiên, thực tế họ không có đủ nguồn lực tài chính để đạt được mục tiêu này".

Vào tháng 12/2024, Quỹ EPF đã nâng mục tiêu tiết kiệm hưu trí cơ bản từ 240.000 RM lên 390.000 RM. Tuy nhiên, theo Báo cáo năm 2023, mức tiết kiệm trung bình của người 55 tuổi chỉ là 154.000 RM, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu được khuyến nghị. Mặc dù tuổi nghỉ hưu hiện hành là 60 tuổi song thực trạng số lượng người rút tiền từ Quỹ EPF ở tuổi 55 và chi tiêu trước khi bước sang tuổi 60 ngày càng tăng. Theo số liệu của cơ quan chức năng, 25% thành viên Quỹ EPF đã rút hết tiền tích lũy EPF trước tuổi 60.

Ông Lý Hưng Vũ, Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế - xã hội (Liên đoàn Các Hiệp hội người Hoa tại Malaysia), cho rằng, thời điểm này có thể ngưng thảo luận về việc nâng tuổi nghỉ hưu và chỉ nên quan tâm đến sự an toàn của Quỹ EPF: “Khu vực tư nhân nên được trao quyền trong việc quyết định có kéo dài thời gian phục vụ của nhân viên hay không, để tránh ảnh hưởng đến cơ hội thăng tiến và điều chỉnh cơ cấu nhân sự. Nếu khu vực dịch vụ công buộc phải tăng tuổi nghỉ hưu, thì chi phí lương hưu cao có thể làm tăng gánh nặng tài chính cho đất nước. Malaysia có dân số 34 triệu người và 1,6 triệu công chức, tương đương 1 công chức trên 21 người dân - là một trong những quốc gia có tỷ lệ công chức cao nhất thế giới. Theo Ngân sách năm 2024, lương công chức chiếm 31,5% chi phí hành chính của Chính phủ. Tôi đề xuất nếu Chính phủ muốn kéo dài tuổi nghỉ hưu, cần áp dụng lộ trình thích hợp. Chẳng hạn, có thể tham khảo tuổi nghỉ hưu và tuổi tái tuyển dụng của Singapore – theo tôi, khá thích hợp để cân bằng tài chính quốc gia, hoạt động kinh doanh và phúc lợi của người dân”.

Tùng Anh (Theo KLNews)