Một cơn đau đầu đột ngột đã khiến cho một người phụ nữ khoẻ mạnh nhanh chóng rơi vào tình trạng lơ mơ và phải phẫu thuật cấp cứu vì vỡ túi phình động mạch não. Đây là một bệnh lý âm thầm tiến triển nhưng lại có nguy cơ tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời. 

Đau đầu dữ dội do vỡ túi phình động mạch não

Vào lúc 6 giờ sáng, chị N.T.B (48 tuổi, ngụ Tây Ninh) đang quét nhà thì đột nhiên thấy chóng mặt, đau đầu dữ dội, cơn đau khiến chị tê, râm ran khắp người. Đặc biệt, cơn đau không có dấu hiệu báo trước cũng không giống bất kỳ cảm giác nào chị từng trải qua. Ngay lập tức, chị được gia đình đưa đến cấp cứu tại một bệnh viện gần nhà rồi chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á điều trị. 

Êkip phẫu thuật cho bệnh nhân B.

Khi nhập viện, bệnh nhân đã rơi vào trạng thái lơ mơ. Các bác sĩ Khoa Sọ Não Cột Sống 2 Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á đã tiến hành chụp CT não phát hiện có xuất huyết khoang dưới nhện. Nghi ngờ tình trạng xuất huyết do vỡ túi phình động mạch não, người bệnh tiếp tục được chỉ định chụp CT mạch máu não phát hiện xuất huyết dưới nhện này là do túi phình nằm ở động mạch thông trước đã vỡ. Đây là tình trạng cấp cứu ngoại khoa đe dọa tính mạng, xảy ra khi thành mạch máu não bị phình giãn mỏng đi và vỡ ra, khiến máu tràn ra khoang dưới nhện gây áp lực lên não, đe dọa tính mạng bệnh nhân từng phút một. Nếu không nhanh chóng can thiệp loại bỏ túi phình, người bệnh sẽ có nguy cơ tử vong hoặc để lại di chứng rất nặng nề do xuất huyết tái phát.

Trước tình trạng nguy cấp, các bác sĩ đã khẩn trương hội chẩn và phẫu thuật kẹp túi phình động mạch nhằm dự phòng trước biến cố vỡ mạch máu và xuất huyết trong sọ não. Sau khi mở nắp hộp sọ vùng trán, các bác sĩ tiếp cận được vùng đáy não, nơi túi phình vỡ. Bác sĩ đã đặt một chiếc kẹp titanium nhỏ xíu lên cổ túi phình, loại bỏ túi phình khỏi hệ thống mạch máu não - chấm dứt mối đe dọa của tử thần.

ThS.BS. Lê Tấn Linh - Khoa Sọ Não Cột Sống 2, người trực tiếp thực hiện ca mổ chia sẻ: “Chỉ một sai lệch nhỏ trong thao tác cũng có thể gây chảy máu ồ ạt hoặc tổn thương não không thể hồi phục. Nhưng với kinh nghiệm từng trải qua nhiều ca bệnh tương tự, chúng tôi đã xử lý chính xác tổn thương và kiểm soát được hoàn toàn túi phình. Để thực hiện thành công kỹ thuật này, đòi hỏi phẫu thuật viên tay nghề cao, sử dụng kính hiển vi cũng như dụng cụ mổ vi phẫu chuyên nghiệp. Kỹ thuật mổ vi phẫu kẹp túi phình động mạch não thường áp dụng cho những bệnh nhân có túi phình cổ rộng hoặc vỡ túi phình kèm xuất huyết não.”

Sau 24 giờ điều trị tích cực, chị B. dần tỉnh lại, bắt đầu nhận biết và giao tiếp được với người thân. Một tuần sau, chị đã có thể ngồi dậy, ăn uống và tập đi lại. Kết quả kiểm tra thang điểm glasgow là 15 điểm (đánh giá ý thức của bệnh nhân sau chấn thương não), không để lại di chứng thần kinh nào, người bệnh gần như hồi phục hoàn toàn một cách ngoạn mục. 

Vỡ túi phình động mạch não - căn bệnh “núp bóng” cơn đau đầu

Thống kê cho thấy, khi túi phình vỡ có khoảng 10-15% người bệnh tử vong trước khi kịp đến bệnh viện và khoảng 45% trường hợp tử vong trong vòng 30 ngày đầu. Ở những bệnh nhân sống sót sau đợt xuất huyết ban đầu, tái vỡ túi phình là nguyên nhân chính gây tàn tật và tử vong, mục tiêu phẫu thuật sớm kẹp túi phình là để giảm nguy cơ này.

Chuyên gia cho hay, túi phình động mạch não là hiện tượng thành mạch máu bị thoái triển làm cho thành mạch máu bị mỏng hơn so với những vị trí khác, hay xuất hiện ở những vị trí thường xuyên chịu áp lực máu cao. Lúc này, chúng sẽ hình thành hình dạng mạch máu phình lên giống như một cái bong bóng. Khi xuất hiện ở những vị trí điểm yếu của mạch máu, chúng sẽ dễ bị bể và gây xuất huyết ra khoang dưới nhện.

Bác sĩ thăm khám bệnh nhân B.

Tình trạng xuất huyết ra khỏi mạch máu rất đa dạng, có thể khu trú tại khoang dưới nhện hoặc thậm chí hình thành cục máu tụ chèn ép não, chèn ép thần kinh sọ làm tăng áp lực nội sọ khiến bệnh nhân rơi vào hôn mê nhanh. Thậm chí xuất huyết khoang dưới nhện làm tắt hệ thống dẫn lưu ở dịch não tủy, gây ứ đọng dịch ở trên não làm tăng áp lực nội sọ, lúc này bệnh nhân sẽ phải đối diện với nguy cơ tử vong. 

Những nhóm đối tượng có nguy cơ bị túi phình động mạch não gồm bệnh nhân có xuất huyết não không rõ nguyên nhân hoặc mắc các bệnh lý về mạch máu não khác; những người có tiền sử gia đình mắc bệnh vỡ túi phình động mạch não.

Túi phình động mạch não có thể âm thầm tồn tại nhiều năm mà không gây triệu chứng, cho đến khi vỡ ra. Điều đáng nói là, dấu hiệu cảnh báo duy nhất đôi khi chỉ là một cơn đau đầu đột ngột, dữ dội, thường bị nhầm với đau nửa đầu hoặc căng thẳng thần kinh. Vì thế, khi xuất hiện những triệu chứng đau đầu dữ dội, đột ngột đau đầu, bà con cần đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, điều trị ngay. Việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời chính là chìa khóa để giúp người bệnh vượt qua ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.

Trà Giang