Liên quan việc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.Hồ Chí Minh) chụp hình bệnh nhân đến khám chữa bệnh BHYT trong trong những ngày qua, trao đổi với phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính, lãnh đạo Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh cho biết, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam chưa ban hành văn bản quy phạm pháp luật nào quy định bắt buộc cơ sở khám chữa bệnh phải chụp và lưu trữ hình ảnh người bệnh khi tiếp nhận khám BHYT hoặc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.

Phiền hà cho người bệnh

Theo phản ánh, thời gian gần đây, nhiều người dân đến khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương bất ngờ khi nhận được yêu cầu chụp ảnh cá nhân trước khi vào khám.

Chị H.T.M (phường An Đông, TP.Hồ Chí Minh) đến tái khám cho biết: “Tôi khá bất ngờ trước yêu cầu chụp ảnh chân dung của bệnh viện, vì chưa rõ mục đích làm gì, chưa có thông báo cụ thể. Đây là bắt buộc hay tự nguyện? Nhưng tôi thấy không cần thiết và rất phiền hà, trong khi chúng ta đã có Căn cước công dân gắn chip và các ứng dụng VssID-BHXH số, VNeID”.

Đăng ký khám chữa bệnh BHYT tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.Hồ Chí Minh)

Anh N.V.Q (phường Chợ Lớn, TP.Hồ Chí Minh) cũng tỏ thái độ không hài lòng: “Tôi thấy việc làm này không cần thiết lắm; nếu có thì phải thông báo rộng rãi cho bệnh nhân hiểu chủ trương, mục đích, chứ đa phần tôi thấy bệnh nhân ngớ người khi được yêu cầu chụp hình…”.

Nhiều người bệnh cũng cho biết thêm, việc chụp hình của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương diễn ra cả tháng nay, tại phòng khám số 5 và 8, trước khi vào khám BHYT. Bệnh viện đang thí điểm chụp hình bệnh nhân ở 2 phòng khám này, sau thí điểm sẽ nhân rộng sang những phòng khám khác.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính, trong ngày 29/7, việc chụp hình của Bệnh viện Nguyễn Tri Phương tại phòng khám số 5 và số 8 đã tạm dừng.

Coi chừng vi phạm bảo mật thông tin cá nhân

Trao đổi về vấn đề này, bác sĩ Võ Đức Chiến - Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết, việc chụp ảnh bệnh nhân nằm trong khuôn khổ quá trình chuyển đổi số mà ngành Y tế đang thực hiện, mục tiêu là triển khai hệ thống bệnh án điện tử, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe người dân.

Cũng theo bác sĩ Chiến, việc chụp ảnh bệnh nhân phục vụ cho quá trình thực hiện chuyển đổi số, chống nhầm lẫn trong quá trình điều trị, đặt sự an toàn và quyền lợi của người bệnh lên trên hết. Theo đó, công tác định danh người bệnh bằng hình ảnh giúp đội ngũ y tế bảo đảm đúng người, đúng bệnh, đúng thuốc, đúng quy trình, giảm sai sót trong quá trình khám chữa bệnh.

Đại diện Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cũng khẳng định tuyệt đối tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ hình ảnh cá nhân của người bệnh. Tuy nhiên, trước những phản ứng trái chiều của người bệnh, hiện bệnh viện đã tạm dừng hoạt động này và chờ ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo cấp trên.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Thu Hằng - Phó Giám đốc BHXH TP.Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay, tất cả các bệnh viện ở TP.Hồ Chí Minh đang từng bước chuyển đổi số, triển khai bệnh án điện tử, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh. Tuy nhiên, khi triển khai bất kỳ lĩnh vực gì liên quan đến người bệnh, các cơ sở khám chữa bệnh cần trao đổi, xin ý kiến đơn vị chủ quản và các sở, ban ngành liên quan, đặc biệt cần tư vấn và giải thích rõ để bệnh nhân hiểu và cùng phối hợp.

Liên quan việc này, ông Tăng Chí Thượng - Giám đốc Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh cho biết, việc bệnh viện chủ động thực hiện chụp hình người bệnh nhằm tăng cường định danh, tránh nhầm lẫn người bệnh và nâng cao hiệu quả quản lý là nhu cầu thực tiễn. Tuy nhiên, hoạt động này thuộc phạm vi trách nhiệm của cơ sở khám chữa bệnh và phải thực hiện nghiêm túc theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, Khoản 2, Điều 69 Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 quy định: Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm lưu trữ, bảo mật và chỉ sử dụng hồ sơ bệnh án điện tử vào mục đích khám chữa bệnh; không được sử dụng sai mục đích hoặc trái với quy định của pháp luật.

Nghị định số 13/2023/NĐ-CP của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng nêu rõ, việc thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân, bao gồm hình ảnh, phải có sự giải thích rõ ràng, minh bạch và được sự đồng ý tự nguyện của người có dữ liệu.

“Việc chụp hình người bệnh trong quá trình khám bệnh chỉ được phép thực hiện khi được sự đồng ý của người bệnh; người bệnh được thông tin đầy đủ về mục đích sử dụng, phạm vi lưu trữ và quyền được bảo vệ dữ liệu cá nhân. Không được coi đây là điều kiện bắt buộc để tiếp nhận khám chữa bệnh, đặc biệt trong khám chữa bệnh BHYT" - lãnh đạo Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh lưu ý.

Bộ Y tế và BHXH Việt Nam không quy định việc này

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bác sĩ Trần Ngọc Triệu - Phó Giám đốc Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh cho biết, sau khi nắm được thông tin, Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh đã tiến hành xác minh. Phía Bệnh viện Nguyễn Tri Phương lý giải rằng, khi phát thuốc cho bệnh nhân BHYT bị nhầm lẫn trong nhận thuốc, nên bệnh viện tiến hành chụp hình bệnh nhân để triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, nhằm tránh những sai sót.

Tuy nhiên, Sở Y tế không khuyến khích triển khai việc này, khi bệnh viện chưa xây dựng đầy đủ quy trình và chưa có quy chế bảo mật thông tin cá nhân theo quy định pháp luật. Đáng chú ý, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam cũng chưa ban hành văn bản quy phạm pháp luật nào quy định bắt buộc các cơ sở khám chữa bệnh phải chụp và lưu trữ hình ảnh người bệnh khi tiếp nhận khám BHYT hoặc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.

Hoạt động xác thực thông tin người bệnh bằng tài khoản VNeID do Bộ Công an cấp cũng không yêu cầu lưu giữ hình ảnh tại bệnh viện. Trong trường hợp sử dụng hình ảnh để đối chiếu với cơ sở dữ liệu dân cư, các hệ thống liên quan phải bảo đảm tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật về bảo mật, an toàn thông tin cá nhân.

Trong trường hợp các bệnh viện có nhu cầu ứng dụng hình ảnh hỗ trợ định danh người bệnh nhằm tăng cường quản lý người sử dụng thẻ BHYT và nâng chất lượng khám chữa bệnh, Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh đề nghị các bệnh viện xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể và báo cáo về Sở Y tế (các phòng chức năng) để được hướng dẫn, đánh giá về tính pháp lý, quy trình thực hiện và khả năng bảo mật, bảo đảm quyền riêng tư cho người bệnh. Đồng thời, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật hiện hành: tuyệt đối không gây phiền hà, không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh khi tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh.

Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh cũng cho biết, sẽ tiếp tục theo dõi và yêu cầu các cơ sở y tế thực hiện chuyển đổi số gắn với bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, đảm bảo việc ứng dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh được thực hiện đúng quy định pháp luật, phù hợp với thực tiễn và không phát sinh thủ tục hay phiền hà cho người dân khi sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh.

Lê Văn