Tổng cộng 61 quốc gia, hôm 11/2, đã thông qua tuyên bố chung về nhu cầu trí tuệ nhân tạo (AI) "mở, toàn diện và đạo đức" tại hội nghị thượng đỉnh AI Paris diễn ra tại Pháp.

Sự kiện mang tên "Hội nghị thượng đỉnh hành động trí tuệ nhân tạo" đã được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tổ chức tại Paris trong các ngày 10-11/2. Thông cáo từ Điện Elysee cho biết, hội nghị thượng đỉnh diễn ra tại Grand Palais ở Paris đã đạt được sự đồng thuận về các nguyên tắc trên. Tuyên bố chung nhấn mạnh "lần đầu tiên" các vấn đề liên quan đến AI và năng lượng đã được giải quyết trong bối cảnh đa phương, đồng thời nêu bật nhu cầu nâng cao nhận thức về tác động của AI với thị trường lao động và thúc đẩy các công nghệ định hình tích cực tương lai của ngành.

Các bên ký kết khẳng định tầm quan trọng của việc tăng cường phối hợp trong quản lý AI và ngăn chặn tình trạng độc quyền thị trường để AI dễ tiếp cận hơn, nhấn mạnh rằng cần phải đạt tiến triển trong việc đảm bảo tính bảo mật và độ tin cậy của AI, và AI "bền vững" với xã hội cũng như với thế giới phải là ưu tiên hàng đầu.

Hai nước Mỹ và Anh không ký tuyên bố cuối cùng của hội nghị, viện dẫn các lợi ích quốc gia và lo ngại về quy định. Phố Downing lý giải, Anh không thể đồng thuận với tất cả các nội dung trong tuyên bố của các nhà lãnh đạo và sẽ chỉ ký kết các sáng kiến phục vụ lợi ích quốc gia của nước này. Tuy nhiên, chính phủ Anh không nêu rõ điều khoản nào trong văn kiện khiến họ không đồng ý.

Về phần Mỹ, tuy không ký tuyên bố chung, nhưng khi phát biểu trước các nhà lãnh đạo thế giới và các giám đốc điều hành công nghệ, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance khẳng định Washington vẫn quan tâm đến việc hợp tác quốc tế về AI, dù cảnh báo các khuôn khổ quản trị quốc tế "phải thúc đẩy đổi mới thay vì kìm hãm AI". Ông cũng chỉ trích các đồng minh châu Âu và các đối thủ như Trung Quốc vì muốn siết chặt sự kiểm soát của chính phủ đối với công nghệ này.

"Quy định quá mức có thể bóp nghẹt một lĩnh vực mang tính đột phá ngay khi nó đang cất cánh", ông Vance nói, nhấn mạnh rằng AI là một cơ hội mà chính quyền Tổng thống Trump sẽ không lãng phí.

Quan điểm của ông Vance trái ngược với Tổng thống nước chủ nhà Pháp, người đã lên tiếng bảo vệ sự cần thiết của các quy định đối với AI. "Chúng ta cần những quy tắc này để AI có thể phát triển một cách đúng đắn", ông Macron quả quyết.

Trước khi diễn ra hội nghị, Tổng thống Macron thông báo Pháp sẽ đầu tư tổng cộng 109 tỷ Euro vào các dự án trí tuệ nhân tạo (AI) trong những năm tới. Trả lời phỏng vấn trên kênh France 2 hôm 9/2, Tổng thống Macron tiết lộ một khoản đầu tư 30-50 tỷ Euro để xây dựng một trung tâm dữ liệu tại Pháp, do một quỹ đầu tư từ Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE) tài trợ. Ngoài ra, dòng vốn mới cũng đến từ các quỹ đầu tư Mỹ và Canada. Brookfield Asset Management- một trong những tập đoàn quản lý tài sản lớn nhất thế giới - thông báo kế hoạch rót 20 tỷ Euro trong 5 năm tới để phát triển hạ tầng AI và trung tâm dữ liệu tại Pháp.

Trong cuộc phỏng vấn, ông Macron còn đề cập đến các khoản đầu tư từ doanh nghiệp Pháp như Iliad SA, Orange SA và Thales SA, những tập đoàn công nghệ và viễn thông hàng đầu châu Âu. Nhà lãnh đạo Pháp ví gói đầu tư này có quy mô tương đương với dự án "Stargate" mà Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố gần đây - một sáng kiến dự kiến chi 500 tỷ USD trong 4 năm tới để phát triển hạ tầng AI tại Mỹ.

Khi Trung Quốc đang khẳng định vị thế trên thị trường AI toàn cầu với các nền tảng hiệu quả cao như DeepSeek, ông Macron nhấn mạnh rằng Pháp và châu Âu phải nhanh chóng tăng tốc nếu không muốn bị bỏ lại phía sau.

"Trận chiến quan trọng nhất của châu Âu lúc này là đầu tư, đầu tư và đầu tư", Tổng thống Macron nói. 

Ngọc Tuấn