BHXH tỉnh Kon Tum tiếp tục đổi mới trong triển khai nhiệm vụ thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT sát với điều kiện thực tiễn giữa thời điểm sắp xếp, tinh gọn bộ máy cơ quan BHXH các cấp bằng cả sự linh hoạt, kiên trì nối dài từng cánh tay giữa đại ngàn cùng nâng cao chất lượng lưới an sinh trong thế trận mới.

Việc sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối, giảm biên chế đang được thực hiện đồng bộ trên cả nước. Trong xu thế vận hành mới đã mở ra nhiều cơ hội và cũng không ít thử thách, BHXH Việt Nam nói chung, BHXH tỉnh Kon Tum nói riêng, xác định chủ động đổi mới cách tiếp cận, sáng tạo trong phương pháp, linh hoạt trong vận hành trên cơ sở kế thừa những thế mạnh, sự tinh túy qua chắt lọc của ngành trong suốt nhiều năm qua, chú trọng hướng về cơ sở để kết nối, nâng cao chất lượng phát triển theo chiều sâu về công nghệ, chuyển đổi số và quản lý, tăng năng suất để thực hiện có hiệu lực, hiệu quả về công tác thu, giảm nợ gắn liền duy trì, mở rộng độ bao phủ người tham gia BHXH, BHYT.

Theo Giám đốc BHXH tỉnh Kon Tum Vũ Mạnh Chữ, năm 2025 là năm cuối của kế hoạch 5 năm (2021-2025); đồng thời, là năm thực hiện công cuộc “cách mạng” hướng đến “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”. Theo đó, nhiệm vụ đặt ra rất nặng nề, BHXH tỉnh xác định tập trung mọi nguồn lực và thời gian để chỉ đạo hoàn thành tốt kế hoạch năm 2025.

Kon Tum là tỉnh cực bắc Tây Nguyên, đa dạng và phong phú về bản sắc văn hóa, có 43 dân tộc anh em cùng sinh sống, tỷ lệ người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 54% dân số toàn tỉnh, địa hình núi cao, dân cư phân tán, nhiều xã vùng sâu, vùng xa… Tuy vậy, bằng sự năng động, sáng tạo trong tình hình mới, tính đến hết quý I/2025, toàn tỉnh đã có hơn 68.849 người tham gia BHXH; tăng 9.963 người so cùng kỳ năm ngoái, độ bao phủ BHXH đạt 23,25% so lực lượng lao động trong độ tuổi lao động, trong đó, có 16.306 người tham gia BHXH tự nguyện, chiếm 5,51% dân số trong độ tuổi lao động; 44.510 người tham gia BHTN, tăng 9.523 người (27%); 523.174 người tham gia BHYT, tăng 7.786 người (2%), tỷ lệ bao phủ 92,64% dân số toàn tỉnh.

Một số địa phương có tỷ lệ số người tham gia BHXH tăng cao, đó là: TP.Kon Tum dẫn đầu toàn tỉnh, với 27.876 người tham gia, chiếm 32,96% so lực lượng lao động trong độ tuổi lao động; tiếp đến là các huyện: Kon Plông 4.480 người (27,29%), Kon Rẫy 4.019 người (16,78%). Về tỷ lệ người tham gia BHYT, huyện Sa Thầy đạt cao nhất, với 97,85% dân số toàn huyện, tiếp đến là Đăk Hà 96,27% dân số, Kon Rẫy 95,93% dân số.

Có được kết quả này là nhờ BHXH tỉnh, BHXH các huyện kịp thời tham mưu, đề xuất cấp ủy và chính quyền địa phương giao chỉ tiêu BHXH, BHYT cho cơ sở; chủ động xây dựng kịch bản thu và phát triển người tham gia BHXH, BHYT phù hợp với đặc điểm tình hình sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính trong giai đoạn hiện nay. Tổ chức cách thức vận hành thông minh hơn theo hướng thay vì bị động chờ sắp xếp, BHXH tỉnh đã chủ động thiết lập các tổ công tác tăng tính đa nhiệm, chuyển đổi nhiệm vụ theo năng lực viên chức, phác thảo bản đồ “vùng trắng”- nơi có tỷ lệ người tham gia thấp để ưu tiên tiếp cận trước; “vùng xanh”- nơi có tỷ lệ người tham gia cao, đưa ra giải pháp truyền thông hướng đến mở rộng, phát triển các nhóm người tham gia bền vững; “vùng lõm”- nơi có tỷ lệ cao về số người dừng tham gia, rời hệ thống lưới an sinh, kịp thời xây dựng “phác đồ” tương thích bằng việc xây dựng hệ thống theo dõi tình trạng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng đối với từng hộ gia đình, thực hiện nhắn tin cá nhân, tư vấn lại trên tinh thần “tăng thu không bằng tăng hiểu”, tập trung khơi thông hiểu biết của người dân để tác động tích cực đến cách nghĩ đúng đắn…; từ đó, thay đổi hành vi và tự nguyện quay trở lại hệ thống. Cơ quan BHXH phối hợp thực hiện các chiến dịch với Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Liên đoàn Lao động... thông qua các mô hình Tổ Tiết kiệm BHXH giúp hội viên đóng góp dần; Đồng hành cùng BHXH số hỗ trợ người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID, tạo tài khoản, hướng dẫn nộp tiền online...

Tỷ lệ nộp BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng qua hình thức trực tuyến đã tăng hơn 40%; phối hợp các tổ chức lồng ghép tuyên truyền trong các buổi phổ biến giáo dục pháp luật tại thôn, làng, tổ dân phố… để tư vấn trực tiếp, giải thích chính sách bằng tiếng phổ thông và tiếng dân tộc, nhờ hợp lực đa ngành đã kéo được sức dân làm động lực khôi phục, phát triển số người tham gia. Chị Trần Thị Tâm- cán bộ Tư pháp xã Đắk Nhoong, huyện Đắk Glei chia sẻ: “Trước đây, khi nói đến bảo hiểm là bà con tưởng bị bắt đóng. Sau này, cán bộ BHXH huyện về các làng nói chuyện như người nhà, nói tên người từng hưởng lương hưu, trợ cấp... thì bà con mới tin, mới tham gia”.

Cũng theo Giám đốc Vũ Mạnh Chữ, Số thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN luỹ kế đến 31/3 là 432,683 tỷ đồng, đạt 24,27% kế hoạch năm, tăng 85,299 tỷ đồng so cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, tỷ lệ thu đạt cao nhất tỉnh là BHXH huyện Ngọc Hồi, với tỷ lệ 28,02%, tiếp đến là BHXH các huyện: Đăk Glei 27,03%, Sa Thầy 26,13%. Tỷ lệ nợ BHXH toàn tỉnh giảm thấp còn 2,57% tổng số phải thu.

Để đạt số thu ấn tượng như trên, BHXH tỉnh chủ động bám sát cơ sở, thực hiện “lập trình” cho bài toán doanh nghiệp, kết hợp linh hoạt giữa thanh tra chuyên ngành và tuyên truyền, hỗ trợ thông qua việc phân nhóm doanh nghiệp “ổn định- khó khăn- mới thành lập” đề ra giải pháp hỗ trợ phù hợp, cùng doanh nghiệp hợp tác thảo luận cách thức tháo gỡ các điểm nghẽn, thực hiện đóng nộp theo phương thức đăng ký phù hợp, giảm thiểu tối đa tình trạng chậm đóng, chấm dứt hành vi đóng không đủ số người, đóng thiếu thời gian, thiếu mức đóng… Qua đó, tích cực góp phần phát triển người tham gia, tạo nguồn, tăng thu, đẩy mạnh tiến độ thu và quản lý thu hồi tiền chậm đóng, tạo chuyển biến nhận thức tích cực về BHXH, BHTN, BHYT đối với đơn vị sử dụng lao động và người lao động (NLĐ), từng bước giảm thiểu các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT, góp phần bảo vệ quyền lợi cho NLĐ.

Phát biểu tại Hội nghị Giao ban trực tuyến tháng 4/2025, Giám đốc Vũ Mạnh Chữ quán triệt công chức, viên chức tiếp tục phát huy các cách làm hiệu quả nêu trên có điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp tình hình cụ thể từng chặng thời gian gắn với thực hiện đồng bộ 10 giải pháp trọng tâm tại Văn bản số 352/BHXH-QLT ngày 1/4/2025 của BHXH Việt Nam về triển khai nhiệm vụ thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN, quyết tâm hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch năm 2025, qua đó khẳng định việc thực hiện tinh gọn càng khơi dậy tư duy “vượt khung” bằng sự linh hoạt, mạnh dạn đổi mới cách làm, tận dụng công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số kết nối cộng đồng… thực sự trở thành động lực thúc đẩy thực hiện thắng lợi công cuộc dệt lưới an sinh bền vững giữa đại ngàn.

Thái Đông Hải