Những năm gần đây, BHXH Việt Nam đã có nhiều nỗ lực, đổi mới trong công tác phát triển người tham gia, cũng như giải quyết chế độ BHXH một cách kịp thời, hiệu quả, mang lại niềm tin cho người lao động và Nhân dân.

Tăng cường mở rộng người tham gia BHXH

Trong bối cảnh đất nước bước sang kỷ nguyên mới, cùng sự phát triển toàn diện của nền kinh tế - xã hội và tiến trình xây dựng hệ thống an sinh xã hội bền vững, việc mở rộng diện bao phủ BHXH luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của BHXH Việt Nam trong suốt 30 năm xây dựng và phát triển.

Theo đó, thực hiện chỉ đạo, đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ, BHXH Việt Nam đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát triển người tham gia BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện và BHXH bắt buộc tại khu vực ngoài nhà nước.

Trong đó, đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính, BHXH Việt Nam đã tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân tiếp cận chính sách. Năm 2020 toàn quốc có 16,188 triệu người tham gia BHXH, đến năm 2023 con số này là 18,418 triệu người. Đến hết năm 2024, số người tham gia BHXH đạt 20,159 triệu người, chiếm 42,71% lực lượng lao động trong độ tuổi, vững vàng tiến tới đạt mục tiêu tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương đề ra.

Bên cạnh đó, số người tham gia BHXH tự nguyện cũng có sự phát triển vượt bậc. Năm 2019, tăng trưởng số người tham gia BHXH tự nguyện bằng tổng số người tham gia của cả 11 năm trước cộng lại. Đến năm 2020, toàn quốc đã có 1,125 triệu người tham gia BHXH tự nguyện và con số này đạt 2,311 triệu người vào năm 2024 (tăng 2 lần so với năm 2020) tương ứng 4,9% lực lượng lao động trong độ tuổi (là nông dân và lao động khu vực phi chính thức, vượt 2,3% so với mục tiêu giai đoạn đến năm 2025 tại Nghị quyết 28-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương)… những con số trên cho thấy sự tin tưởng ngày càng lớn của người dân vào hệ thống an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.

Tối ưu hóa quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng chính sách

Cùng với việc mở rộng đối tượng tham gia, công tác giải quyết chế độ BHXH luôn được BHXH Việt Nam chú trọng thực hiện kịp thời, đúng quy định. Các chế độ như hưu trí, thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp… đều được chi trả nhanh chóng, chính xác, minh bạch, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia.

Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý và giải quyết chế độ đã giúp tiết giảm thời gian, công sức cho người dân và doanh nghiệp. Các quy trình nghiệp vụ được đơn giản hóa, nhiều dịch vụ công trực tuyến được cung cấp, giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí khi giao dịch với cơ quan BHXH. Đặc biệt, việc triển khai ứng dụng VssID - BHXH số đã mang lại nhiều tiện ích cho người tham gia trong việc theo dõi thông tin, tra cứu lịch sử đóng và hưởng BHXH.

Năm 2024, BHXH Việt Nam chi trả cho hơn 3,3 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng (trong đó, cơ quan BHXH thực hiện trực tiếp chi trả qua tài khoản cá nhân cho 70% người hưởng trên toàn quốc); giải quyết hưởng mới chế độ hàng tháng cho 113.005 người; 1.388.525 người hưởng các chế độ BHXH một lần; 9.089.560 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; phối hợp giải quyết 910.102 lượt người hưởng trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ học nghề. Năm 2024, cả nước có 183,6 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT nội trú và ngoại trú.

Với quan điểm luôn lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, BHXH Việt Nam luôn nỗ lực, cố gắng giải quyết nhanh gọn, đảm bảo quyền lợi đúng quy định cho người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp dù trong bất cứ trường hợp nào, tuyệt đối không để gián đoạn khi sắp xếp tổ chức theo mô hình mới.

Ông Lê Hùng Sơn – Giám đốc BHXH Việt Nam chia sẻ, quán triệt tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 về cải cách chính sách BHXH: Thực hiện tốt chính sách BHXH là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT các cấp. Các địa phương đã đưa chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và giai đoạn của địa phương.

Nhiều tỉnh, thành phố còn có chính sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện từ ngân sách địa phương. Đến nay, đã có 63/63 tỉnh, thành phố với 100% các xã đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT; 34/63 tỉnh đưa chỉ tiêu về tỷ lệ bao phủ BHXH, 62/63 tỉnh đưa chỉ tiêu bao phủ BHYT vào chỉ tiêu phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương; 23/63 tỉnh trích ngân sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện (chưa bao gồm lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự tại cơ sở), 63/63 tỉnh trích ngân sách hỗ trợ thêm cho người tham gia BHYT…

Hoạt động hiệu lực, hiệu quả phục vụ tốt nhất Nhân dân

Thực hiện chủ trương, định hướng của Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Tài chính về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017, BHXH Việt Nam nghiêm túc tổ chức thực hiện với quyết tâm cao nhất, hành động quyết liệt để tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống BHXH Việt Nam tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Kết quả sắp xếp, tinh gọn bộ máy, toàn hệ thống BHXH Việt Nam giảm từ 1.470 đơn vị xuống 747 đơn vị đầu mối (giảm 723 đơn vị, tương ứng 49,2%).

Ngay sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy toàn hệ thống BHXH Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã trực tiếp chỉ đạo các đơn vị quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, tập trung ngay vào thực hiện nhiệm vụ chính trị, phục vụ tốt nhất cho người lao động và nhân dân. Với lợi thế về nguồn dữ liệu tập trung và các quy trình nghiệp vụ được xử lý trên môi trường điện tử hoạt động của cơ quan BHXH theo tổ chức bộ máy mới từ Trung ương đến địa phương đạt mục tiêu hiệu lực, hiệu quả, tinh gọn, không có khó khăn, vướng mắc lớn; chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị được Bộ Tài chính quy định rõ, việc phân cấp, phân quyền được đẩy mạnh, đảm bảo quyền lợi người tham gia và thụ hưởng chính sách; khẳng định chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy là hoàn toàn đúng đắn.

Trong Tháng Vận động BHXH toàn dân năm 2025, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền và vận động người dân tham gia BHXH một cách sâu rộng và hiệu quả hơn nữa. Trong đó, việc triển khai các hoạt động truyền thông trực tiếp tại cơ sở, tiếp cận gần hơn với người dân và người lao động, đặc biệt là ở khu vực nông thôn và khu vực lao động phi chính thức luôn được chú trọng đẩy mạnh. Kết hợp giữa phương thức truyền thống và truyền thông hiện đại, tận dụng tối đa các kênh thông tin và công nghệ số. Nội dung tuyên truyền tiếp tục tập trung vào việc làm rõ những lợi ích thiết thực của việc tham gia BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện, như cơ hội được hưởng lương hưu khi về già, được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, và các chế độ khác như tử tuất. Bên cạnh đó, cũng chú trọng đến việc truyền tải về những điểm mới nổi bật của chính sách BHXH từ năm 2025, đặc biệt là Luật BHXH 2024 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

BHXH Việt Nam cũng chỉ đạo BHXH các khu vực, BHXH liên huyện tiếp tục tăng cường phối hợp với các cấp ủy, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội để triển khai các hoạt động vận động một cách đồng bộ và hiệu quả.

“Trong bối cảnh tinh gọn, hoạt động theo bộ máy tổ chức mới, với quan điểm xuyên suốt “lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ”, BHXH Việt Nam sẽ đặc biệt chú trọng đến việc rà soát, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để người dân có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch với cơ quan BHXH trên môi trường số, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí”- Giám đốc Lê Hùng Sơn nhấn mạnh.

Bích Thủy