Theo Worldometer, dân số Trung Quốc năm 2025 ước tính khoảng 1.416.096.094 người, chiếm 17.20% tổng dân số thế giới. Tuy nhiên, ba năm trở lại đây, dân số liên tiếp giảm. Gần nhất, năm 2024, giảm 1,39 triệu người so với năm trước đó.
Mặc dù Trung Quốc đã bãi bỏ chính sách một con cách đây khoảng một thập kỷ, song dân số cho đến năm ngoái, vẫn ghi nhận sự suy giảm trong ba năm liên tiếp. Số ca sinh mới là 9,54 triệu vào năm 2024, chỉ bằng một nửa so với 18,8 triệu ca được ghi nhận vào năm 2016 – năm đầu tiên Trung Quốc cho phép các cặp vợ chồng được sinh hơn một con.
Năm 2023, Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới. Ở chiều ngược lại, Trung Quốc đối mặt với dự báo dân số có nguy cơ giảm xuống còn 1,3 tỷ người vào năm 2050 và xuống dưới 800 triệu người vào năm 2100 - theo mô hình nhân khẩu học của LHQ.
Nguyên nhân bắt nguồn từ việc tỷ lệ kết hôn giảm đáng kể, xuống mức thấp nhất trong gần nửa thế kỷ, từ đó có thể dẫn đến số ca sinh thậm chí còn ít hơn hiện tại. Tỷ lệ sinh giảm là một thách thức đối với Trung Quốc, nơi dân số trong độ tuổi lao động đang giảm, đe dọa đến nguồn cung lao động và năng suất lao động.
Xu hướng này đã thúc đẩy nhiều chính quyền địa phương đưa ra nhiều biện pháp để cải thiện tỷ suất sinh, từ cung cấp hỗ trợ bằng tiền mặt đến trợ cấp nhà ở, nhằm giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho hộ gia đình và khuyến khích sinh con.
Trong một số trường hợp, hỗ trợ từ chính quyền địa phương được đáng giá là khá lớn. Chẳng hạn, tại Hồ Hòa Hạo Đặc - thủ phủ của Nội Mông, đã trở thành “tiêu điểm sự chú ý quốc gia” vào tháng 3/2025 vì trợ cấp 50.000 NDT (tương đương với 182.540.547,55 đồng) cho cặp vợ chồng sinh con thứ hai và 100.000 NDT (365.081.095,11 đồng) cho cặp vợ chồng sinh con thứ ba trở lên.
Một số dự báo cho thấy, dân số Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm trong những năm tới. Đây cũng là một trong những nguyên nhân Chính phủ Trung Quốc có kế hoạch cung cấp một khoản hỗ trợ tiền mặt cho hộ gia đình như một động lực để khuyến khích các cặp đôi sinh con, vì tình trạng suy giảm dân số nhiều năm đang đe dọa nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới này.
Dự kiến, Chính phủ Trung Quốc sẽ cung cấp 3.600 NDT (13.142.919,42 đồng) một năm cho mỗi trẻ em từ khi sinh ra cho đến năm 3 tuổi, phạm vi áp dụng trên toàn quốc, bắt đầu từ thời điểm chưa xác định năm nay.
Tùng Anh (Theo CNA)