Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 (Luật BHYT năm 2024) mang lại nhiều thay đổi, tác động tích cực đến người tham gia BHYT. Những thay đổi này hướng đến việc mở rộng diện bao phủ BHYT, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân khi tiếp cận dịch vụ y tế, đồng thời tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý quỹ BHYT.

Để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân theo Luật BHYT năm 2024, một số bệnh viện đã khẩn trương cập nhật hệ thống công nghệ thông tin, thay đổi quy trình tiếp nhận, tập huấn cho nhân viên và đẩy mạnh truyền thông để người dân nắm rõ quyền lợi.

Theo ông Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, hiện Bệnh viện Bạch Mai đang triển khai lộ trình thực hiện chủ trương khám chữa bệnh miễn phí với 3 nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, bệnh viện tiếp nhận, cấp cứu và điều trị các ca bệnh nặng, khó, hiếm gặp theo đúng vai trò tuyến cuối, không từ chối bất kỳ trường hợp nào. Đồng thời, phát triển trung tâm đào tạo nhân lực y tế chất lượng cao và chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới để nâng cao năng lực toàn ngành. “Khi y tế cơ sở mạnh, người dân sẽ được chăm sóc sức khỏe ban đầu tốt, phòng bệnh tốt. Nhiều bệnh lý được giải quyết ngay tại tuyến dưới, giảm đáng kể chi phí và gánh nặng cho cả người dân và hệ thống y tế” - ông Cơ nhấn mạnh.

Nhiều năm điều trị bệnh u ác tính, mỗi lẫn tái khám tại bệnh viện chuyên khoa ở Hà Nội, bà N.T.Đ (66 tuổi, tỉnh Hải Dương) phải xin giấy chuyển tuyến từ bệnh viện địa phương, mất thời gian, đi lại mệt, mà nhiều khi sát lịch hẹn không xin kịp giấy cũng thấy lo. Nay Luật BHYT cho phép người mắc bệnh hiểm nghèo đến thẳng các bệnh viện chuyên khoa mà vẫn được thanh toán 100% chi phí, nên bà phấn khởi vô cùng. Đây là chính sách nhân văn, giúp người bệnh an tâm điều trị và giảm bớt gánh nặng thủ tục.

Điểm đột phá của Luật BHYT năm 2024 là mở rộng diện điều trị bệnh hiểm nghèo không cần giấy chuyển tuyến. Theo đó, người bệnh mắc các bệnh thuộc 62 nhóm bệnh hiểm và bệnh hiểm nghèo được đến khám và điều trị trực tiếp tại các bệnh viện cấp chuyên sâu mà không cần giấy chuyển tuyến. Đây là một cải cách nhân văn, giúp người bệnh tiết kiệm thời gian, chi phí và quan trọng nhất là không bỏ lỡ “thời gian vàng” trong điều trị.

Đề cập vấn đề này, bà Trần Thị Trang - Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) cho biết, từ ngày 1/7/2025, người tham gia BHYT sẽ được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh, bao gồm cả trường hợp khám trái tuyến. Luật sửa đổi lần này mở rộng đáng kể quyền lợi cho người tham gia, trong đó  nổi bật nhất là việc xóa bỏ ranh giới hành chính trong khám chữa bệnh. Do đó, từ ngày 1/7/2025, người dân có thể đến khám tại bất kỳ cơ sở đăng ký ban đầu nào trên toàn quốc và vẫn được hưởng đầy đủ mức BHYT như khi khám tại nơi đăng ký đúng tuyến.

Cùng với đó, Luật cũng quy định rõ những trường hợp khám chữa bệnh trái tuyến nhưng vẫn được hưởng 100% quyền lợi BHYT. Theo đó, những người mắc bệnh bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo - danh mục bệnh này đã được Bộ Y tế ban hành. 

Những người bệnh thuộc nhóm này khi được chẩn đoán tại tuyến ban đầu có thể đến thẳng cơ sở y tế chuyên sâu để khám và điều trị mà không cần giấy chuyển viện, vẫn được quỹ BHYT chi trả đầy đủ. Đáng chú ý, trong trường hợp người bệnh tự đến khám tại tuyến chuyên sâu và được xác định mắc các bệnh nằm trong danh mục, quyền lợi BHYT vẫn được áp dụng ngay từ lần khám đầu tiên.

Bên cạnh đó, người dân khi khám chữa bệnh tại cơ sở đăng ký ban đầu hoặc điều trị nội trú tại các cơ sở được xác định là tuyến cơ bản trên toàn quốc cũng sẽ được hưởng 100% chi phí BHYT. Điều này bao gồm cả các cơ sở từng được xác định là tuyến huyện trước ngày 1/1/2025 nhưng hiện đã được nâng cấp thành tuyến cơ bản hoặc chuyên sâu. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân, đặc biệt là ở các vùng nông thôn khi tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu mà không lo bị giảm quyền lợi về BHYT.

Ngoài ra, chính sách mới còn đặc biệt quan tâm đến các đối tượng yếu thế. Người dân tộc thiểu số, người thuộc hộ nghèo, người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo hoặc vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn sẽ được hưởng 100% chi phí BHYT khi điều trị nội trú tại các cơ sở tuyến chuyên sâu, không phân biệt đúng hay trái tuyến.

Luật BHYT năm 2024 có nhiều điểm mới mang lại lợi ích và thuận lợi cho người tham gia BHYT. Do đó, để triển khai Luật BHYT kịp thời, hiệu quả, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các khu vực chủ động lên kế hoạch, phương án để triển khai Luật ngay từ những ngày đầu có hiệu lực; kịp thời đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT. Cùng với đó, BHXH Việt Nam đã chuẩn bị đầy đủ, sẵn sàng các nguồn lực; phối hợp chặt với Bộ Y tế để triển khai kịp thời, hiệu quả Luật, giúp người dân khám chữa bệnh BHYT ngày càng thuận lợi, chất lượng ngày càng tốt hơn.

Việt Nam hiện có hơn 95,5 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ toàn dân là 94,29%. Với những điểm mới được áp dụng từ tháng 7 tới, chính sách BHYT kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy vai trò là chỗ dựa tài chính vững chắc cho người dân, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, giảm chi phí y tế ngoài túi cho người bệnh và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn dân.

Danh mục 62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được BHYT thanh toán 100% khi khám chữa bệnh ở cơ sở y tế cấp chuyên sâu mà không cần giấy chuyển tuyến từ ngày 1/1/2025

Thông tư 01/TT-BYT của Bộ Y tế Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT; trong đó, có quy định một số bệnh không cần giấy chuyển tuyến.

Thông tư cũng ban hành kèm Danh mục một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao được hưởng 100% mức hưởng theo quy định.

Cụ thể, người bệnh được hưởng quyền lợi sau khi đã được một cơ sở y tế chẩn đoán xác định mắc bệnh thuộc danh mục 62 bệnh sau:

Nguyệt Hà