Sau Tết Nguyên đán, thị trường lao động sẽ có nhiều thay đổi đáng kể với cơ hội và thách thức đan xen cho cả doanh nghiệp và NLĐ. Đây là thời điểm quan trọng để các bên nắm bắt xu hướng, từ đó đưa ra các chiến lược phù hợp nhằm tận dụng tối đa tiềm năng phát triển.
Theo các chuyên gia, sau Tết Nguyên đán, NLĐ thường có tâm lý muốn thay đổi môi trường làm việc, tìm kiếm các cơ hội việc làm phù hợp hơn. Cùng với đó, các doanh nghiệp có xu hướng tăng cường tuyển dụng để bù đắp cho sự thiếu hụt nhân sự do nghỉ việc hoặc nhảy việc những tháng cuối năm. Đây là thời điểm thị trường lao động mở ra nhiều lựa chọn cho các ứng viên tìm kiếm việc làm, đặc biệt là những người có kỹ năng chuyên môn hoặc kinh nghiệm làm việc.
Khảo sát từ nhiều tổ chức nhân sự cho thấy, các vị trí như: Lao động phổ thông, nhân viên bán hàng và kỹ thuật viên công nghệ sẽ là những ngành nghề được săn đón nhiều nhất. Điều này xuất phát từ nhu cầu mở rộng quy mô kinh doanh của các doanh nghiệp và sự chuyển đổi kỹ thuật số đang diễn ra mạnh mẽ ở nhiều nơi. Đồng thời, năm 2025, các ngành liên quan đến công nghệ, năng lượng tái tạo và logistics dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh. Đây là cơ hội lớn để NLĐ nắm bắt các công việc có tính chất bền vững, phù hợp với xu thế toàn cầu hóa và số hóa.
Nhận định của Bộ LĐ-TB&XH cho thấy, thị trường lao động đang phục hồi nhanh và có bước phát triển, tuy nhiên vẫn có sự thiếu hụt lao động tại các địa bàn trọng yếu, nơi tập trung nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất. Nguyên nhân do một số doanh nghiệp lớn có thêm các đơn hàng phục vụ cho các ngày lễ cuối năm, trong khi doanh nghiệp không có phương án chuẩn bị sẵn nguồn lao động. Số lao động thiếu hụt tại các doanh nghiệp chủ yếu là lao động phổ thông, ngành dệt may, lắp ráp điện tử. Tuy nhiên, bên cạnh thuận lợi và tiềm năng, năm 2025, thị trường lao động sẽ phải đối mặt với không ít thách thức. Thách thức lớn nhất đối với doanh nghiệp là việc giữ chân nhân sự sau Tết. Đây là bài toán nan giải khi nhiều NLĐ lựa chọn nghỉ việc hoặc nhảy việc. Với NLĐ, thách thức lớn nhất là cạnh tranh trong tìm kiếm việc làm khi thông tin thị trường lao động hạn chế; kỹ năng và trình độ của NLĐ không đáp ứng được sự thay đổi của cơ cấu việc làm. Một yếu tố khác là sự chênh lệch về mức lương và chế độ đãi ngộ giữa các ngành nghề và địa phương, khiến NLĐ khó đưa ra quyết định phù hợp.
Cùng với đó, trong bối cảnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, ứng dụng khoa học công nghệ được đẩy mạnh, thị trường lao động sẽ chịu ảnh hưởng không nhỏ khi lao động không có trình độ mất việc có thể gia tăng, thu nhập giảm sút; lực lượng lao động cũng có nguy cơ giảm khi NLĐ rời bỏ thị trường vì cơ hội việc làm mất đi khi sản xuất kinh doanh chuyển đổi mô hình sử dụng máy móc tự động hóa, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI)… Sự cạnh tranh về lao động có tay nghề cao càng gay gắt hơn khi các công ty không ngừng cải thiện đãi ngộ và chế độ phúc lợi để thu hút nhân viên. Điều này yêu cầu các doanh nghiệp phải có chiến lược giữ chân nhân tài hiệu quả hơn bao giờ hết.
Theo ông Đinh Trọng Thịnh- Học viện Tài chính, thị trường lao động đầu năm nay có những diễn biến tương đối tích cực, nhiều doanh nghiệp thu hút thêm một lượng lớn lực lượng lao động; việc mở rộng hoạt động sản xuất cũng gia tăng, đặc biệt là những ngành thu hút nhiều lực lượng lao động từ trước đến nay. “Dễn biến thị trường lao động có nhiều phức tạp và sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức. Trước tiên, với việc tinh gọn bộ máy hành chính nhà nước sẽ có một lực lượng lớn cán bộ công nhân viên trong khu vực nhà nước phải đi tìm việc làm. Đây là công việc không hề dễ dàng gì, nhất là với lực lượng lao động cao tuổi. Yếu tố này cũng khiến cầu của thị trường giảm sút do cung tăng lên. Cùng với đó, việc xuất khẩu hàng hóa đang có nhiều khó khăn nhất định, một số doanh nghiệp sẽ phải cắt giảm nhân công lao động, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường lao động. Hy vọng rằng, trong tháng 2-3, các doanh nghiệp có cải thiện về đơn hàng, khi ấy cung- cầu trên thị trường lao động sẽ hài hòa, ổn định. Cung- cầu lao động là bài toán tương đối phức tạp trong năm 2025”- ông Thịnh cho hay.
Cũng theo ông Thịnh, nguồn cung của thị trường lao động đang tăng lên một cách đáng kể là một trong những yếu tố quan trọng khiến cho thị trường lao động linh hoạt hơn, cạnh tranh hơn. Nếu sản xuất kinh doanh tiếp tục mở rộng một cách mạnh mẽ thì nguồn cung lao động sẽ rất dồi dào để cung ứng ra thị trường và thúc đẩy sản xuất phát triển. Nếu như chỉ làm cầm chừng thì lực lượng lao động này sẽ là sự cản trở lớn đối với cung- cầu của thị trường và làm phức tạp thêm sức cạnh tranh cũng như việc tìm kiếm công việc của NLĐ.
Trả lời câu hỏi của báo chí về giải pháp giữ chân NLĐ sau Tết chiều 5/2, ông Nguyễn Văn Hồi- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, trước Tết, Bộ đã có dự báo tình hình và hướng dẫn các địa phương thực hiện đồng bộ các giải pháp ổn định thị trường lao động. Hiện lực lượng lao động tham gia thị trường lao động lớn, khoảng 52 triệu người có vai trò cực kỳ quan trọng trong bảo đảm sản xuất kinh doanh của nền kinh tế và của các doanh nghiệp. “Thông thường sau Tết, có một bộ phận NLĐ vì một số lý do như nghỉ phép thêm, chuyển việc hoặc thay đổi chỗ ở dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động cục bộ tại một số nhà máy, địa phương”- ông Hồi chia sẻ.
Do vậy, các địa phương cần thực hiện tốt Đề án về phát triển thị trường lao động theo Quyết định số 176/QĐ-TTg năm 2021, góp phần tăng cường công tác thông tin về thị trường, kết nối cung cầu, điều hòa thị trường, góp phần ổn định thị trường lao động trước, trong và sau Tết. Cùng với đó, Bộ LĐ-TB&XH đã đôn đốc các địa phương và doanh nghiệp thực hiện tốt chính sách về tiền lương, thưởng đối với NLĐ tại các doanh nghiệp, đặc biệt khu công nghiệp, khu chế xuất; hướng dẫn, đôn đốc và đề nghị các nhà máy, xí nghiệp thực hiện tốt việc đưa đón NLĐ. “Vừa qua, nhiều nhà máy đã tổ chức các chuyến xe đưa đón NLĐ về các trung tâm lớn ở các tỉnh, đưa NLĐ về trước Tết và đón NLĐ sau Tết. Đây là chính sách tốt các doanh nghiệp đã làm; đồng thời, thưởng khi NLĐ quay trở lại nhà máy sau Tết...”- ông Hồi cho hay.
V.Thu