Hôm 21/3, BV Nhân dân Gia Định cho hay các bác sĩ khoa Nhi đã tiếp nhận và điều trị bé gái 14 tuổi mắc viêm não tự miễn có kháng thể NMDA (N-methyl –D-aspartate) dương tính. Đây là bệnh hiếm gặp ở trẻ em nên dễ bị bỏ sót hoặc chẩn đoán nhầm với các rối loạn tâm thần. 

Trước đó, hôm 22/2 vừa qua, bé N.M.T. (sinh 2011, trú TP.HCM) nhập khoa Nhi BV Nhân dân Gia Định trong tình trạng xuất hiện ảo thanh, mất ngủ, rối loạn nhận thức và ngôn ngữ. Ghi nhận bệnh sử cho thấy, 5 ngày trước đó bé T. đột ngột ngất xỉu trong lớp, sau đó bé hồi tỉnh và sinh hoạt bình thường.

Song, bé T. bắt đầu có các cử chỉ, hành động khác thường sau đó, như khóc, cười về đêm; nói năng không kiểm soát... Bé T. kể với mẹ cứ nghe văng vẳng bên tai tiếng của ai đó. Điều này khiến mẹ của bé vô cùng lo lắng, cho rằng con gái bị “ma nhập” nên tìm thầy cúng. Rất may là gia đình đã chuyển ý, đặt niềm tin vào các bác sĩ BV Nhân dân Gia Định.

Tại khoa Nhi, qua kiểm tra, thăm khám, các bác sĩ ghi nhận bé T. mất định hướng về thời gian, không gian và khả năng thực hiện các phép tính đơn giản, rối loạn ngôn ngữ kèm rối loạn giấc ngủ và ảo thanh. Dù vậy, các kết quả cận lâm sàng không phát hiện tổn thương nhu mô não trên MRI, nhưng có tăng bạch cầu đơn nhân trong dịch não tủy kèm kháng thể kháng thụ thể NMDA dương tính - một chỉ dấu quan trọng trong xác định bệnh viêm não tự miễn.

Các bác sĩ tái khám bé T. hôm 18/3

Bé T. được điều trị với Methylprednisolon liều cao và giảm liều dần theo phác đồ. Sau hơn 2 tuần điều trị tích cực và toàn diện, dưới sự phối hợp liên chuyên khoa Nội thần kinh và Nhi, tình trạng bệnh của bé T. có tiến triển tốt. Đến ngày 11/3 vừa qua, các bác sĩ nhất trí cho phép bệnh nhi xuất viện về nhà.

Hôm 18/3, bé T. trở lại khoa Nhi tái khám theo lịch hẹn. Lúc này, khả năng nhận thức và giao tiếp của bé đã dần cải thiện. Mẹ của bé cho hay, bé ngủ ngon về đêm và không còn nói chuyện 1 mình. Các biểu hiện này cho thấy dấu hiệu phục hồi ở bé T. bắt đầu có kết quả như phác đồ điều trị bệnh viêm não tự miễn.

Viêm não tự miễn là một bệnh lý thần kinh nghiêm trọng, hiếm gặp, xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể tấn công vào các tế bào thần kinh khoẻ mạnh gây nên tình trạng viêm não. Bệnh thường khởi phát với các triệu chứng tâm thần như: ảo thanh, ảo giác, lo âu hoặc thay đổi hành vi khiến nhiều người lầm tưởng đó là dấu hiệu của bệnh tâm thần phân liệt hoặc các rối loạn tâm lý khác.

Theo TS.BS Võ Văn Tân- Trưởng khoa Nội Thần kinh BV Nhân dân Gia Định, viêm não tự miễn là bệnh lý có diễn biến phức tạp và khả năng ảnh hưởng đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Bệnh thường gặp ở nữ giới, trẻ tuổi và dễ nhầm lẫn với các rối loạn tâm thần dẫn đến điều trị không hiệu quả, kéo dài thời gian điều trị.

“Viêm não tự miễn cũng là bệnh lý dễ bị nhầm tưởng nên trong cộng đồng hay xảy ra tình huống tìm đến các phương pháp điều trị phản y học. Tình huống này sẽ làm chậm trễ phác đồ điều trị, khiến khả năng hồi phục khó khăn hơn...”- BS. Tân chia sẻ.

Còn theo BS.CKI. Phạm Thị Hoàng Oanh- Phó trưởng khoa Nhi BV Nhân dân Gia Định, có khoảng 30% tới 50% trường hợp viêm não tự miễn có kết quả MRI sọ não bình thường như trường hợp của bé T. Do đó, MRI bình thường trong 1 tuần đầu của bệnh cũng không thể loại trừ chẩn đoán.

“Khi trẻ có các biểu hiện thần kinh khởi phát cấp tính dưới 3 tháng, với tiền căn trước đó hoàn toàn khoẻ mạnh, cần nghi ngờ có tổn thương não thực thể và làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu để xác định chẩn đoán. Điều này có vai trò vô cùng quan trọng vì tiên lượng bệnh càng tốt nếu được phát hiện và điều trị sớm”- BS. Oanh phân tích.

Cũng theo chuyên gia Nhi khoa, khi thấy trẻ có các biểu hiện thần kinh bất thường, như: rối loạn tâm thần; rối loạn nhận thức; rối loạn hành vi hoặc rối loạn giấc ngủ, phụ huynh cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

“Đừng để những hiểu lầm về bệnh viêm não tự miễn dẫn đến những hậu quả đáng tiếc bởi sức khỏe tinh thần và thể chất của trẻ là món quà quý giá nhất”-BS. Oanh đưa thêm lời khuyên.

Đỗ Bá