Nhờ siết chặt các hoạt động phát thải khí độc hại, các quốc gia châu Âu đang được hưởng một bầu không khí trong lành hơn rất nhiều, và số người chết vì các bệnh tim mạch tại lục địa này cũng giảm mạnh.

Theo báo cáo của Liên đoàn Tim mạch thế giới (WHF), trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến năm 2019, số người tử vong ở châu Âu do bệnh tim liên quan đến ô nhiễm đã giảm 19,2% (88.880 ca), và do đột quỵ giảm 25,3% (34.317 ca). Về bụi mịn PM2.5, châu Âu ghi nhận mức giảm hàng năm lớn nhất của loại chất gây ô nhiễm không khí này so với bất kỳ khu vực nào trên thế giới trong cùng khoảng thời gian. Xét về cơ cấu tuổi của dân số, các nước Na Uy, Bồ Đào Nha và Pháp có tỷ lệ tử vong do bệnh tim thấp nhất.

Mark Miller, chuyên gia thuộc Đại học Edinburgh và là chủ tịch Nhóm chuyên gia về ô nhiễm không khí- biến đổi khí hậu của WHF, đánh giá các số liệu được đưa ra trong báo cáo là "đáng yên tâm". Ông nhấn mạnh châu Âu đã tạo ra sự khác biệt nhờ hành động giải quyết ô nhiễm từ nhiều lĩnh vực như giao thông vận tải, cải thiện thiết kế đô thị, cắt giảm khí thải từ các ngành công nghiệp, và nhất là tránh xa việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Chuyên gia này cho rằng số liệu thống kê vẫn đánh giá thấp mức độ hậu quả về tim mạch do ô nhiễm không khí gây ra. Thành tựu của châu Âu không được nhân rộng ở nhiều nơi khác trên thế giới.

Theo các nhà nghiên cứu, mỗi năm trên toàn cầu, tình trạng ô nhiễm không khí, cả ngoài trời và trong nhà, đang góp phần gây ra ít nhất 4 triệu ca tử vong do bệnh tim mạch mỗi năm trên toàn thế giới, càng chứng tỏ những gì mà WHF gọi là "thách thức đáng kinh ngạc đối với sức khỏe toàn cầu".

WHF cho biết, khoảng 70% số ca tử vong do bệnh tim hiện nay có liên quan đến ô nhiễm. Khi tính đến một loạt bệnh khác, chẳng hạn bệnh phổi và tiểu đường, hàng năm khoảng 7 triệu người chết liên quan đến ô nhiễm.

Theo WHF, ô nhiễm không khí ở nhiều khu vực khác như Đông Nam Á, châu Phi và phía đông Địa Trung Hải hiện nay cao gấp 10 lần mức an toàn được khuyến nghị, chủ yếu do các hoạt động giao thông, công nghiệp, nông nghiệp, cháy rừng và từ nhiên liệu sinh hoạt.

Nhóm tác giả của báo cáo cũng nhận thấy, tỷ lệ tử vong do bệnh tim do ô nhiễm đã tăng tới 27% trong giai đoạn 2010-2019 ở tất cả các khu vực ngoại trừ châu Mỹ và châu Âu.

Nhận thức về ô nhiễm không khí gây hại cho sức khỏe ngày càng được nâng cao trên toàn cầu. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm vẫn rất nghiêm trọng. Nồng độ bụi mịn PM2.5 vẫn chỉ giảm 1% trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến năm 2019- mức cao "đáng báo động".

WHF cho biết, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị các quốc gia không nên quá mức ô nhiễm không khí 5 microgam PM2.5/mét khối nhưng hầu hết đều "vượt ngưỡng đó và chỉ 64% có các điều luật được thiết lập bao gồm các tiêu chuẩn chất lượng không khí ngoài trời".

Hoàng Dương