Suốt chặng đường 70 năm đồng hành cùng đất nước, ngành Y tế Việt Nam đã có những bước phát triển toàn diện và mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Với những thành tựu nổi bật, Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng trong thực hiện các Mục tiêu Thiên niên kỷ của LHQ. Không chỉ đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe trong nước, ngành Y tế còn từng bước hội nhập, mở rộng hợp tác quốc tế và vươn tầm ra thế giới.

Ngày 27/2/1955, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thư gửi Hội nghị Cán bộ Y tế, đặt nền móng cho sự phát triển của ngành. Từ đó, ngày 27/2 hằng năm trở thành Ngày Thầy thuốc Việt Nam, tôn vinh những người cống hiến vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân. Bộ Y tế của Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập năm 1945. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, ngành Y tế đã đóng góp to lớn vào công tác phòng dịch, điều trị thương bệnh binh, sản xuất vaccine chống dịch tả, đậu mùa, thương hàn. Đến năm 1950, Việt Nam lần đầu tiên sản xuất được kháng sinh peniciline, đánh dấu bước tiến quan trọng trong ngành dược phẩm.

Trong thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, ngành Y tế tiếp tục phát triển mạnh mẽ dù trong điều kiện vô cùng khó khăn. Hàng trăm sinh viên y khoa mới ra trường đã tình nguyện lên đường phục vụ tại các chiến trường. Hàng trăm nghìn tấn thuốc men, dụng cụ y tế đã được chi viện cho miền Nam, góp phần bảo vệ sức khỏe bộ đội và nhân dân. Bên cạnh đó, những mô hình y tế dã chiến, bệnh viện quân y được thiết lập khắp các chiến khu, đảm bảo công tác cứu chữa kịp thời. Sau ngày thống nhất đất nước, ngành Y tế nhanh chóng khôi phục và phát triển hệ thống y tế toàn diện trên cả nước. Trong thời kỳ đổi mới, ngành tiếp tục giữ vững sứ mệnh bảo vệ sức khỏe nhân dân, với nhiều thành tựu quan trọng trong nghiên cứu, ứng dụng công nghệ và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.

Việt Nam đã đạt nhiều tiến bộ trong chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em. Trong giai đoạn 2001-2023, tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 5 tuổi giảm từ 39,6‰ xuống 18,2‰, tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 1 tuổi giảm từ 29,5‰ xuống 11,6‰. Tỷ lệ tử vong mẹ cũng giảm mạnh từ 233/100.000 ca sinh sống năm 1990 xuống còn khoảng 40/100.000 ca. Những kết quả này giúp Việt Nam trở thành một trong năm quốc gia có tốc độ giảm tử vong bà mẹ và trẻ em nhanh nhất thế giới. Tuổi thọ trung bình của người Việt Nam đạt 74,5 tuổi, cao hơn nhiều nước có thu nhập bình quân đầu người tương đương.

Ngành Y tế cũng đạt được những bước tiến quan trọng trong kiểm soát dịch bệnh. Việt Nam đã thanh toán thành công bệnh đậu mùa vào năm 1978, bại liệt vào năm 2000 và uốn ván sơ sinh vào năm 2005. Các dịch bệnh nguy hiểm như SARS, cúm A/H5N1, COVID-19 đều được kiểm soát hiệu quả. Việt Nam cũng là một trong bốn quốc gia có chất lượng điều trị HIV/AIDS tốt nhất thế giới, bên cạnh Anh, Đức và Thụy Sĩ. Hệ thống xét nghiệm tiên tiến của nước ta có khả năng phát hiện nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Ebola, cúm A/H7N9 và MERS-CoV.

Với sự phát triển mạnh mẽ của mạng lưới y tế cơ sở, Việt Nam hiện có hơn 11.000 trạm y tế xã, 99% số xã, phường, thị trấn có trạm y tế hoạt động. Số bác sĩ trên 1 vạn dân tăng từ 12,5 vào năm 2023 lên 14 vào năm 2024, hướng tới 15 bác sĩ vào năm 2025. Nhờ đó, người dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo được tiếp cận dịch vụ y tế tốt hơn, góp phần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng, nâng cao tuổi thọ và chất lượng cuộc sống.

Ngành Y tế Việt Nam cũng ghi dấu ấn trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ y học tiên tiến. Việt Nam đã làm chủ nhiều công nghệ hiện đại như ghép gan, thận, tim, phổi, tế bào gốc; phẫu thuật nội soi, can thiệp tim mạch, ECMO. Đặc biệt, Việt Nam tự sản xuất 12/14 loại vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, đảm bảo cung cấp hàng chục triệu liều mỗi năm.

Dù đạt nhiều thành tựu, ngành Y tế vẫn đối mặt với nhiều thách thức như sự xuất hiện của các dịch bệnh mới nổi, nguy cơ bùng phát dịch, chênh lệch y tế giữa các vùng miền và tình trạng quá tải bệnh viện tuyến trên. Để khắc phục, ngành Y tế tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong khám chữa bệnh, phát triển y tế cơ sở nhằm giảm tải cho bệnh viện tuyến trên, tăng cường đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ y bác sĩ và mở rộng bảo hiểm y tế, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn dân. Ngoài ra, Việt Nam cũng đẩy mạnh hợp tác với các tổ chức y tế quốc tế như WHO, UNICEF, hợp tác song phương với nhiều quốc gia phát triển nhằm học hỏi và tiếp thu công nghệ y học tiên tiến.

Trải qua 70 năm phát triển, ngành Y tế Việt Nam không ngừng đổi mới và tiến bộ, đóng góp to lớn vào sự nghiệp bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân. Với nền tảng vững chắc, ngành Y tế sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về y tế trong khu vực và thế giới. Đồng thời, việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tiếp cận các công nghệ tiên tiến nhất sẽ giúp ngành Y tế Việt Nam không chỉ đảm bảo sức khỏe cộng đồng trong nước mà còn vươn xa, ghi dấu ấn trên bản đồ y tế thế giới. Những nỗ lực không ngừng nghỉ sẽ giúp ngành Y tế Việt Nam đạt được những thành tựu mới, xứng đáng với truyền thống vẻ vang và trách nhiệm cao cả của mình trong sự nghiệp bảo vệ sức khỏe nhân dân.

PV