Thông tin tại Phiên họp Triển khai nhiệm vụ những tháng cuối năm do Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ tổ chức diễn ra vừa qua. Ông Ngô Hải Phan- Cục trưởng Cục Kiểm soát TTHC (VPCP), Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký Hội đồng chủ trì phiên họp.

Báo cáo cho thấy, với nỗ lực tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thông thoáng, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo thực hiện CCHC và xác định cải cách TTHC là khâu then chốt. Đến nay, đã cắt giảm, đơn giản hóa 385/1.086 TTHC theo 19 nghị quyết chuyên đề của Chính phủ và hơn 2.300 quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh; sửa đổi 28 văn bản quy phạm pháp luật để thực thi phân cấp giải quyết 139/699 TTHC, đạt 20% theo Quyết định số 1015/QĐ-TTg ngày 30/8/2023 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó nhiều TTHC phân cấp từ Trung ương về địa phương.

Các Bộ, ngành, địa phương đã tích cực công bố danh mục TTHC nội bộ để rà soát, đề xuất phương án đơn giản hóa. Việc đổi mới thực hiện, giải quyết TTHC được chú trọng, bước đầu có kết quả.

Cụ thể: Tỉ lệ hồ sơ giải quyết đúng hoặc sớm hạn của bộ, ngành đạt 40,16%, địa phương đạt 87,31%, theo số liệu thống kê trên Cổng DVC quốc gia. Tỉ lệ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC và cấp kết quả điện tử đạt 25,06% tại bộ, ngành và 37,25% tại địa phương; 61/63 địa phương đã hợp nhất Cổng DVC và Hệ thống thông tin một cửa điện tử; hơn 4.000 DVC trực tuyến được cung cấp trên Cổng DVC quốc gia và hoàn thành tích hợp 25/25 dịch vụ công thiết yếu theo Đề án 06.

Phát biểu tại phiên họp, ông Ngô Hải Phan nhấn mạnh: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xác định cải cách TTHC là một trong những giải pháp quan trọng tạo động lực phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả sản xuất, kinh doanh, giảm chi phí cho người dân, DN… “Vì thế, với nhiệm vụ được giao, Hội đồng tư vấn cải cách TTHC không chỉ có nhiệm vụ tư vấn, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ các sáng kiến cải cách về cơ chế, chính sách TTHC mà còn phải tập trung cải cách cả quy trình, thủ tục nội bộ của chính đơn vị của mình”- ông Ngô Hải Phan nói.

Chia sẻ thông tin về Tổ công tác cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ, ông Ngô Hải Phan thông tin, ngày 6/8/2023 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 932/QĐ-TTg thành lập Tổ công tác cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ (gọi tắt Tổ công tác). Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang là Tổ trưởng Tổ công tác.

Nhiệm vụ của Tổ công tác là giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, đôn đốc việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp về cải cách TTHC tại các bộ, ngành, địa phương theo các văn bản, chương trình, kế hoạch, đề án được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành. Tổ công tác cũng kịp thời nắm bắt, giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xử lý các báo cáo, kiến nghị của cá nhân, tổ chức và Hội đồng tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ về vướng mắc, khó khăn của DN, người dân về cơ chế, chính sách, TTHC là rào cản cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN và đời sống của người dân.

Ông Nguyễn Hải Minh- Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) nhận định, dưới góc độ của EuroCham, từ trước đến nay, khi phân loại TTHVC, thường phân loại theo nhóm ngành, sau khi tìm ra các vướng mắc đang tồn tại ở những nhóm ngành đó thì đưa ra đề xuất, kiến nghị. Nhưng khi kiến nghị thì có nhiều hướng (ví dụ như ở EuroCham có 2 hướng là tháo gỡ trực tiếp vào thủ tục hiện hữu, hoặc là định hướng chính sách). Nếu vướng mắc nào liên quan đến thủ tục hiện hữu như vướng ở đâu, làm thế nào thì việc đề xuất giải quyết là rất rõ ràng, ví dụ như đăng ký kinh doanh, đăng ký đầu tư, giấy phép lao động, thì cứ căn cứ theo các quy định đã ban hành; còn định hướng chính sách nghĩa là cần ưu tiên, khuyến khích những vấn đề gì, chính sách đang bị giới hạn ở điểm gì thì nên có đề xuất theo hướng tháo gỡ những giới hạn đó. Từ thực tiễn triển khai, ông Nguyễn Hải Minh đề xuất: “Hội đồng tư vấn xem xét đề xuất cách phân loại tư vấn cải cách TTHC để hoạt động này được đa dạng hơn”.

Liên quan đến việc có nhiều DN phản ánh đến VCCI liên quan đến TTHC, ông Đậu Anh Tuấn- Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban pháp chế VCCI cho rằng, hiện nay công tác cải cách TTHC đã có được những bước tiến quan trọng, tạo môi trường thuận lợi, thông thoáng cho phát triển kinh tế- xã hội nói chung và hoạt động của DN nói riêng…

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, hiện nay nhiều vấn đề nằm trong TTHC còn rất phức tạp. Việc cải cách TTHC hiện nay nhiều khi không phải nằm ở chất lượng TTHC mà còn nằm ở việc thực thi TTHC. Ông Tuấn lấy dẫn chứng ở việc hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) hiện nay. Mặc dù Tổng cục Thuế đã có công văn chỉ đạo các cục thuế tỉnh, thành thực hiện một số nội dung về hoàn thuế. Chẳng hạn, bố trí nguồn lực, đôn đốc các đơn vị hoàn thành việc kiểm tra hoàn thuế đối với các hồ sơ đề nghị hoàn thuế đã tiếp nhận từ người nộp thuế và được phân loại kiểm tra trước, hoàn thuế sau, đảm bảo hoàn thuế đúng quy định, đúng đối tượng. Thế nhưng, ở nhiều nơi, hướng giải quyết của cơ quan thuế vẫn bế tắc với lý do chờ văn bản trả lời và hướng dẫn từ Tổng cục Thuế. Nội dung đang chờ hướng dẫn là xác minh nguồn gốc hàng hóa, khách hàng đối với doanh nghiệp F1, F2… đến khâu cuối cùng; rồi chứng từ thanh toán tiền hàng xuất khẩu; rồi vấn đề xác minh người nước ngoài mua hàng của DN xuất khẩu Việt Nam…

Sau khi nghe các ý kiến đóng góp của các thành viên Hội đồng tư vấn, ông Ngô Hải Phan cho rằng, mặc dù TTHC thời gian qua đã có nhiều cải cách theo hướng tinh gọn hơn, nhưng vẫn còn nhiều “điểm nghẽn”. Trách nhiệm Hội đồng tư vấn cải cách TTHC là phải tư vấn, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ giải quyết những “điểm nghẽn” này. Các thành viên trong Hội đồng cần phối hợp chặt chẽ và nghiên cứu các sáng kiến cải cách quy định hành chính do các thành viên Hội đồng đề xuất trước khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Để hoạt động tư vấn cải cách TTHC ngày càng hiệu quả hơn, theo ông Ngô Hải Phan, mỗi đơn vị thành viên cần đầu tư và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong công tác nghiên cứu, tư vấn, đồng thời phải chung tay, có trách nhiệm thực hiện công tác này, để từ đó có những kiến nghị, phản ánh đích đáng, có tầm tư duy nhằm tháo gỡ được những vướng mắc trong TTHC hiện nay.

“Các thành viên trong Hội đồng cần tích cực, chủ động hơn trong tư vấn, đề xuất các sáng kiến cải cách về cơ chế, chính sách và TTHC để mang lại lợi ích và hiệu quả thiết thực cho DN và người dân cũng như cho sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước, trong đó, cần tập trung vào những vấn đề thể chế còn nhiều khó khăn, vướng mắc hoặc những vấn đề trọng tâm, liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN”- ông Phan nói.

Hà Thủy