Nhiều thị trấn nông thôn ở Mỹ đang già đi, thiếu tiền mặt và rất cần lực lượng lao động trẻ. Những người lớn tuổi thường phải gánh nhiệm vụ gấp đôi hoặc gấp ba để giữ cho các thị trấn tồn tại.

Ashland là một thị trấn nhỏ có dân số khoảng 1.200 người thuộc bang Maine. Nơi này được như ngày nay là nhờ những người như ông Lendell Tarr. Đứng đầu bộ phận văn hóa, giải trí và thể thao, người đàn ông 65 tuổi này điều hành nhiều chương trình thể thao ở địa phương, nhưng ông cũng kiêm luôn việc dọn dẹp các văn phòng trong thị trấn, đưa đón người cao tuổi đi ăn, cắt cỏ nghĩa trang, thậm chí lái xe cứu thương và xe buýt trường học.

Vấn đề là Lendell Tarr đã đến tuổi nghỉ hưu và lãnh đạo thị trấn Cyr Martin thừa nhận ông không thể hình dung nổi sẽ tìm đâu ra đủ người và tiền của để đảm nhận và chi trả cho những công việc mà Tarr để lại. “Ông ấy không thể nghỉ hưu. Làm sao tôi có thể tìm được một ai đó như Lendell để cắt có, lái xe buýt”, ông nói.

Ngay cả bản thân ông Martin năm nay 59 tuổi, cũng phải kiêm nhiệm cả chức cảnh sát trưởng của Ashland và thị trưởng thị trấn Washburn bên cạnh suốt nhiều năm trời.

Jessica Jimmo, 32 tuổi, lớn lên ở Ashland, hiện là Phó thư ký của Ashland, trợ lý thủ thư và lính cứu hỏa tình nguyện cho Phòng cứu hỏa địa phương cùng nhiều thành viên khác trong gia đình cô, trong đó có mẹ và các chị gái. Một số người lớn tuổi hơn trong thị trấn, trong đó có Tarr và David Milligan, 56 tuổi, cũng đều kiêm nhiệm nhiều công việc cùng lúc.

Cũng giống như Ashland, trên khắp nước Mỹ có rất nhiều thị trấn đang đối mặt với thách thức tìm kiếm và cung ứng lao động. Đây là một bài toán nan giải, khiến nhiều công chức trở thành lao động đa nhiệm.

Chẳng hạn, ở Texas, khoảng 2/3 số thị trấn với quy mô 3.000-5.000 dân đang thiếu công chức quản lý tài chính, với gần như toàn bộ các thị trấn dưới 3.000 dân để trống vị trí này, theo dữ liệu của Liên đoàn Thị trấn Texas. Theo Bennett Sandlin, lãnh đạo liên đoàn, nhiều viên chức tuy không có kinh nghiệm quản lý tài chính vẫn phải đảm nhiệm công việc này, và hệ quả là nhiều thị trấn không tiến hành kiểm toán, dẫn đến tăng nguy cơ sai sót trong sổ sách kế toán.

Dữ liệu liên bang cũng cho thấy lực lượng lao động ở khu vực công bên ngoài các khu đô thị có xu hướng già hóa, tăng thêm áp lực thay thế những người đến tuổi nghỉ hưu. Chính quyền nhiều địa phương phải chật vật tìm kiếm lao động có trình độ hoặc trẻ tuổi, sẵn sàng làm công việc hành chính.

Theo các nhà chức trách Mỹ, một trong những trở ngại lớn là tình trạng thiếu ngân sách. Chính quyền không thể đưa ra mức thu nhập hấp dẫn đến thu hút lao động trẻ về địa phương. "Thanh niên giờ đây không quan tâm đến việc bắt đầu sự nghiệp ở một thị trấn nhỏ ở Texas như Muleshore", lãnh đạo Liên đoàn Thị trấn Texas Bennett Sandlin chia sẻ, nhắc đến thành phố khoảng 5.000 dân nằm gần biên giới New Mexico.

Và với những gì đang diễn ra hiện nay, việc tìm kiếm lao động trẻ của các thị trấn nhỏ ở Mỹ trong tương lai sẽ càng khó khăn. Dữ liệu khảo sát mới được công bố cho thấy, 54% số thị trấn trong danh sách khảo sát bày tỏ lo ngại sẽ ghi nhận số lượng lao động thuộc thế hệ baby boomer (sinh năm 1946-1964) đồng loạt nghỉ hưu trong những năm tới. 37% chính quyền thị trấn cho biết đã phải tuyển lại những công chức đã nghỉ hưu do không tìm được người thay thế.

Maine hiện là bang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng nhất do có dân số già nhất cả nước, với độ tuổi trung bình khoảng 45 tuổi. Trong đó, thị trấn Limestone giáp biên giới Canada đang phải vật lộn giữ chân các công chức để duy trì dịch vụ công. Do không có tài xế, thị trấn đã hủy dịch vụ xe cứu thương từ nhiều năm trước, rồi ký hợp đồng với dịch vụ cứu thương của thị trấn Caribou lân cận để tiết kiệm chi phí. Năm 2023, thị trấn tiếp tục đóng cửa sở cảnh sát.

Quyền thị trưởng Alan Mulherin cho biết, những dịch vụ này không hoạt động đã ảnh hưởng tiêu cực đến Limestone, làm tăng số vụ lái xe quá tốc độ và tội phạm ma túy, nhưng thị trấn không có đủ ngân sách và không thể tuyển được công chức có chuyên môn để duy trì dịch vụ 24/7.

Hoàng Dương