Với 446/455 ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 93,11%), chiều 27/11, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT. Theo đó, Luật này có 8 điểm mới và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.

Bệnh hiểm nghèo, bệnh hiếm được chuyển thẳng lên cấp chuyên sâu

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, Ủy ban TVQH đã chỉ đạo quán triệt và thực hiện chủ trương đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, bảo đảm các quy định rõ ràng, thực chất; tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với nhiệm vụ của các cơ quan; giao Chính phủ và các Bộ quy định nội dung theo thẩm quyền để kịp thời sửa đổi, bổ sung khi cần thiết.

Về đối tượng tham gia, mức đóng và trách nhiệm đóng BHYT (Điều 12, Điều 13), bà Nguyễn Thúy Anh cho biết, Dự thảo Luật giữ nguyên các đối tượng được quy định tại luật hiện hành; bổ sung các đối tượng đã được luật khác quy định, bổ sung đối tượng nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản. Đồng thời, giao Chính phủ quy định các đối tượng phát sinh khác sau khi báo cáo Ủy ban TVQH để khi thực hiện ổn định và nghiên cứu bổ sung khi sửa đổi toàn diện luật.

Về mức đóng và trách nhiệm đóng BHYT, Dự thảo Luật đã điều chỉnh các quy định về nội dung này để đồng bộ với việc sửa các đối tượng tham gia BHYT. Trong đó, quy định đối tượng HSSV tiếp tục tham gia theo nhóm đối tượng được NSNN hỗ trợ. Đồng thời, Chính phủ và chính quyền địa phương sớm nghiên cứu tăng mức hỗ trợ cho đối tượng HSSV; các cơ quan chức năng khắc phục bất cập trong tổ chức thu BHYT HSSV.

Về phạm vi được hưởng, mức hưởng BHYT (Điều 21, Điều 22), Dự thảo Luật quy định theo hướng mở rộng phạm vi hưởng BHYT với hình thức KCB từ xa, hỗ trợ KCB từ xa, KCB y học gia đình, KCB tại nhà tại Điểm b, Khoản 2 Điều 21 để đồng bộ với Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Đồng thời, Ủy ban TVQH chỉ đạo thiết kế trong Dự thảo Luật quy định về mức hưởng BHYT trên cơ sở xóa bỏ “địa giới hành chính” trong KCB, giữ ổn định mức hưởng theo quy định hiện hành và mở rộng với một số trường hợp bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... được lên thẳng cơ sở KCB cấp chuyên sâu…

Về đăng ký KCB, chuyển cơ sở KCB BHYT (Điều 26, Điều 27), Dự thảo Luật quy định quyền của người có thẻ BHYT trong việc đăng ký KCB BHYT ban đầu tại cơ sở KCB cấp ban đầu và cấp cơ bản; quy định khái quát nguyên tắc phân bổ thẻ BHYT cho cơ sở đăng ký KCB ban đầu và giao Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng căn cứ theo thẩm quyền ban hành quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện tại Điều 26. Đồng thời, quy định việc chuyển cơ sở KCB được thực hiện theo yêu cầu chuyên môn và khả năng đáp ứng của cơ sở KCB, việc chuyển người bệnh về cơ sở KCB ban đầu để điều trị, quản lý đối với các bệnh mạn tính tại Điều 27.

Về quản lý, sử dụng quỹ BHYT, Dự thảo Luật quy định tăng mức phân bổ từ nguồn thu BHYT để chi cho hoạt động KCB lên 92%, giảm số tiền dành cho quỹ dự phòng, tổ chức hoạt động quỹ BHYT xuống 8%. Trong đó, dành tối thiểu 4% số tiền đóng BHYT cho quỹ dự phòng và quy định rõ thời hạn thông báo kết quả giám định chi phí KCB để khắc phục vướng mắc về kéo dài thời gian thanh, quyết toán tại Điều 35. Đồng thời, bổ sung quy định việc mua thuốc, thiết bị y tế và thanh toán thuốc, thiết bị y tế, chuyển dịch vụ cận lâm sàng trong trường hợp cơ sở KCB thiếu thuốc, thiết bị y tế để điều trị cho người bệnh và quy định cơ chế để quỹ BHYT thanh toán cho các trường hợp này tại Điều 31.

“Ngoài ra, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng bổ sung 2 điều quy định cụ thể về chậm đóng, trốn đóng BHYT và sửa đổi Điều 49 về xử lý vi phạm để quy định có tính khả thi; quy định việc ứng dụng CNTT, chuyển đổi số, chia sẻ dữ liệu trong lĩnh vực BHYT; giao Bộ trưởng Bộ Y tế quy định giải pháp tăng cường năng lực KCB BHYT cho y tế cơ sở, ban hành nguyên tắc, tiêu chí xây dựng danh mục thuốc, thiết bị y tế, dịch vụ y tế thuộc phạm vi chi trả của BHYT, quy định về đánh giá tính hợp lý trong KCB; giảm thời gian cấp thẻ BHYT từ 10 ngày xuống 5 ngày làm việc; thời gian thông báo thẻ BHYT từ 5 ngày xuống 3 ngày làm việc; bổ sung quy định về cấp thẻ BHYT điện tử tại Điều 17; bổ sung trường hợp tạm dừng hợp đồng tại Khoản 3 Điều 25 cho phù hợp thực tiễn; quy định khái quát nội dung về phương thức thanh toán chi phí KCB tại Điều 30; chỉnh lý hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp”- Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh cho biết thêm.

8 nhóm điểm mới

Cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội, Dự thảo Luật lần này có 8 nhóm điểm mới. Cụ thể, sửa đổi, cập nhật đối tượng tham gia, trách nhiệm đóng BHYT, phương thức, thời hạn đóng, trách nhiệm lập danh sách đóng BHYT, thời hạn thẻ có giá trị sử dụng để phù hợp hơn và đồng bộ với quy định của Luật BHXH và luật khác có liên quan. Quy định về KCB BHYT, trong đó có đăng ký KCB BHYT ban đầu, chuyển người bệnh giữa các cơ sở KCB BHYT theo cấp chuyên môn kỹ thuật của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023.

Đồng thời, quy định mức hưởng BHYT khi thực hiện thông cấp KCB BHYT theo hướng không phân biệt địa giới hành chính, giữ ổn định tỷ lệ mức hưởng BHYT theo quy định của luật hiện hành và mở rộng với một số trường hợp. Trong đó, có một số trường hợp bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... được lên thẳng cơ sở KCB cấp chuyên sâu; mở rộng một số phạm vi quyền lợi cho người có thẻ BHYT, trong đó có điều trị lác, tật khúc xạ của mắt cho người dưới 18 tuổi; quy định trường hợp mắc bệnh mãn tính chuyển về y tế cơ sở để quản lý trong một số trường hợp để phát huy vai trò của y tế cơ sở.

Cùng với đó, điều chỉnh tỷ lệ chi KCB BHYT, chi dự phòng và tổ chức hoạt động BHYT từ số tiền đóng BHYT; quy định rõ thời hạn thông báo kết quả giám định chi phí KCB để khắc phục vướng mắc về kéo dài thời gian thanh quyết toán. Bổ sung cơ chế thanh toán thuốc, thiết bị y tế được điều chuyển giữa các cơ sở KCB và thanh toán chi phí dịch vụ cận lâm sàng được chuyển đến cơ sở khác trong trường hợp thiếu thuốc, thiết bị y tế; bổ sung quy định cụ thể về chậm đóng, trốn đóng BHYT và các biện pháp xử lý đối với các trường hợp này.

Ngoài ra, quy định trách nhiệm của Bộ Y tế trong rà soát, cập nhật thường xuyên phác đồ điều trị để bảo đảm thuận tiện trong KCB và thanh toán BHYT; quy định về đánh giá sự hợp lý của việc cung cấp dịch vụ KCB BHYT; quy định về ứng dụng CNTT, chuyển đổi số, chia sẻ dữ liệu trong lĩnh vực BHYT, việc liên thông và sử dụng kết quả cận lâm sàng liên thông giữa các cơ sở KCB phù hợp yêu cầu chuyên môn và đưa ra giải pháp tăng cường năng lực KCB BHYT cho y tế cơ sở; ban hành nguyên tắc, tiêu chí xây dựng danh mục thuốc, thiết bị y tế, dịch vụ y tế thuộc phạm vi chi trả của BHYT để bảo đảm tính quy phạm, minh bạch, công khai. Đồng thời, Luật cũng bổ sung quy định về cấp thẻ BHYT điện tử, quy định Kiểm toán Nhà nước kiểm toán Báo cáo quyết toán chi tổ chức và hoạt động BHYT của cơ quan BHXH để đồng bộ với Luật BHXH.

Vũ Thu