Chiều tối 17/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân KCN giai đoạn 2021-2030”. Tham dự cuộc họp có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà; cùng lãnh đạo các bộ, ngành liên quan.

Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, ban hành 40 văn bản liên quan chỉ đạo việc triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội”, riêng về tín dụng cho triển khai Đề án đã có 14 văn bản. Các bộ, ngành, cơ quan, địa phương cũng đã có nhiều nỗ lực triển khai Đề án, kết luận của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời xây dựng, hoàn thiện dự thảo 14 Nghị định hướng dẫn Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.

Số liệu thống kê của các địa phương cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, cả nước có 503 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 418.200 căn (tăng 4 dự án, 6.950 căn so với thời điểm 15/3/2024). Trong đó, có 75 dự án hoàn thành với quy mô 39.884 căn (tăng 3 dự án, 1.756 căn so với thời điểm 15/3/2024); 128 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 115.379 căn; 300 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 262.937 căn (có 4 dự án, 5.919 căn được chấp thuận mới).

Bộ Xây dựng cũng đã cải cách TTHC, chỉnh lý, rút gọn điều kiện của chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay nguồn vốn 120.000 tỷ đồng. Hiện nay, ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước (BIDV, Vietinbank, Agribank, Vietcombank), còn có thêm TPBank và VPBank đã có văn bản đăng ký tham gia chương trình với số tiền đăng ký của mỗi ngân hàng là 5.000 tỷ đồng. Tính đến nay, các ngân hàng thương mại đã giải ngân số tiền 1.144 tỷ đồng, bao gồm 1.133 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 11 dự án và 11 tỷ đồng cho người mua nhà tại 4 dự án…

Tuy nhiên, tại nhiều địa phương, tỷ lệ thực hiện nhà ở xã hội thấp so với mục tiêu của Đề án; việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội còn chậm; các DN đầu tư nhà ở xã hội gặp khó khăn trong việc tiếp cận đất đai.

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của việc phát triển nhà ở xã hội, nhất là góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ người khó khăn, góp phần giải tỏa bức xúc xã hội… Chỉ ra một số bất cập, hạn chế trong thực hiện mục tiêu đề ra, Thủ tướng cho rằng, hiện các luật đã cơ bản tháo gỡ được những nút thắt, vướng mắc về thủ tục, đất đai… cho nhà ở xã hội, song vấn đề là sớm đưa các quy định vào cuộc sống.

Cùng với đó, cần đa dạng hóa nguồn lực phát triển nhà ở xã hội để hỗ trợ cả người bán và người mua. Đặc biệt, các địa phương phải tích cực, quyết liệt vào cuộc với các chương trình, kế hoạch, dự án cụ thể; các thủ tục, điều kiện cho người vay vốn để đầu tư nhà ở xã hội và người mua, thuê, thuê mua phải đơn giản hơn.

Trên tinh thần khẩn trương và quyết liệt, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tư pháp, Bộ TN-MT, Bộ Xây dựng cần phối hợp tham mưu để Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, trình Quốc hội quyết định việc xây dựng, ban hành Nghị quyết cho phép Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực sớm từ ngày 1/7/2024; sớm áp dụng các quy định về chính sách ưu đãi cho dự án nhà ở xã hội (Luật Nhà ở), quyền thế chấp tài sản, quyền sử dụng đất đai của dự án nhà ở xã hội (Luật Đất đai).

Bộ Xây dựng, Bộ TN-MT và Ngân hàng Nhà nước tập trung, ưu tiên xây dựng, trình ban hành các Nghị định hướng dẫn các luật liên quan đến nhà ở xã hội trên tinh thần cắt giảm TTHC, tăng cường phân cấp, phân quyền, giảm thời gian, chi phí thực hiện dự án nhà ở xã hội, tránh phiền hà, sách nhiễu cho người dân, DN. Riêng Bộ TN-MT cần rà soát lại quỹ đất 20% cho nhà ở xã hội.

Bộ Xây dựng chủ trì, thường xuyên đôn đốc, phối hợp các bộ, ngành, địa phương giám sát việc thực hiện Đề án và các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Thông báo số 123; định kỳ báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện, trong đó tập trung đôn đốc các địa phương thực hiện mục tiêu đề ra năm 2024; rà soát, hoàn thiện các chính sách thuê, thuê mua, mua, phát huy kinh nghiệm triển khai gói tín dụng 30.000 tỷ đồng trước đây; hướng dẫn các địa phương xây dựng chiến lược nhà ở; sớm hoàn thiện quy trình đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội; nghiên cứu chuyển mục đích sử dụng nhà ở tại các khu tái định cư chưa sử dụng sang nhà ở xã hội.

Ngân hàng Nhà nước phụ trách việc thu xếp tín dụng cho cả người mua, người bán; khẩn trương chỉ đạo các ngân hàng thương mại nhà nước lớn chung tay cùng DN nghiên cứu xây dựng, cung cấp gói tín dụng cho người mua, mở rộng gói tín dụng, kéo dài thời gian vay lên 10-15 năm, lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 3-5% so với vay thương mại thông thường; chủ trì, phối hợp với các bộ nghiên cứu, hướng dẫn các ngân hàng thương mại tạo điều kiện cho các DN thế chấp, vay vốn thực hiện các dự án nhà ở xã hội đơn giản, thuận lợi hơn.

Bộ KH-ĐT chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước khẩn trương báo cáo Thủ tướng Chính phủ bổ sung nguồn vốn NSNN thực hiện cho vay nhà ở xã hội thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội giai đoạn 2024-2025.

Bộ Tài chính nghiên cứu thành lập Quỹ về nhà ở xã hội, đề xuất sớm trước ngày 30/6/2024; xây dựng, hướng dẫn các địa phương phát hành trái phiếu cho nhà ở xã hội.

Cấp ủy, chính quyền địa phương quyết tâm cao hơn, nỗ lực, quyết liệt hơn, nhất là các thành phố trực thuộc Trung ương, các tỉnh có công nghiệp phát triển mạnh, đông công nhân, nhu cầu nhà ở xã hội lớn. Các địa phương khẩn trương tập trung làm quy hoạch nhà ở xã hội, lựa chọn nhà đầu tư, duyệt đối tượng mua, duyệt giá bán nhanh, thuận lợi; rà soát, bổ sung quy hoạch đô thị, KCN, dành đủ quỹ đất cho nhà ở xã hội; phối hợp với Bộ Tài chính phát hành trái phiếu cho nhà ở xã hội.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu các DN, chủ đầu tư dự án lập tiến độ, chuẩn bị đầy đủ nguồn lực tài chính, áp dụng công nghệ mới, rút ngắn thời gian thi công; công bố công khai thông tin về dự án để người dân biết. Các cơ quan truyền thông tập trung tuyên truyền về cơ chế, chính sách, TTHC, biểu dương, cổ vũ các mô hình tốt, cách làm hay.

PV