Sáng 13/5, phiên toàn thể Hội thảo chủ đề “Phòng chống lừa đảo trên không gian mạng” đã diễn ra tại Hà Nội. Hội thảo là sự kiện do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia tổ chức.

Thông tin tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang- Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng quốc gia nhấn mạnh: "Lừa đảo trên không gian mạng thời gian qua diễn biến rất phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng cho tổ chức, cá nhân, tác động tiêu cực đến phát triển, đòi hỏi cần sớm đánh giá toàn diện, thấu đáo và có giải pháp toàn diện để phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả".

Theo ông Lương Tam Quang, sự phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0 đang đặt ra thách thức không nhỏ cho công tác bảo đảm an ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao tại tất cả các quốc gia. Đáng chú ý, tội phạm mạng triệt để lợi dụng công nghệ mới, nhất là trí tuệ nhân tạo (AI) để gây thiệt hại hàng nghìn tỷ USD mỗi năm. Riêng năm 2023, con số này là 1.026 tỷ USD, tương đương 1,05% GDP toàn cầu.

Tại Việt Nam, trong năm 2023, các đối tượng tội phạm mạng liên tục thay đổi phương thức, thủ đoạn, triệt để lợi dụng công nghệ mới để tấn công, xâm nhập, lừa đảo quy mô lớn, gây thiệt hại lớn về kinh tế và ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, đe dọa cuộc sống của người dân. Theo thống kê, tỷ lệ người dùng nhận tin nhắn, cuộc gọi lừa đảo lên tới 73%.

Ông Lương Tam Quang cho biết thêm, công tác đấu tranh phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao cho thấy, hoạt động của các đối tượng tội phạm rất chuyên nghiệp, có tổ chức, phân công vai trò cụ thể. Các đối tượng cầm đầu thường là người nước ngoài, trú chân tại địa bàn các nước láng giềng lừa đảo, ép buộc, lôi kéo, dụ dỗ đưa người Việt Nam ra nước ngoài thực hiện hành vi phạm tội.

Cùng với đó, phương thức, thủ đoạn phạm tội rất tinh vi, sử dụng công nghệ Deepface giả mạo người thân hoặc cơ quan chức năng gọi điện; kêu gọi đầu tư qua các sàn giao dịch ngoại hối, tiền ảo, chứng khoán...

“Đối tượng mà tội phạm lừa đảo qua mạng hướng tới chủ yếu là nhóm người cao tuổi, sinh viên, NLĐ có công việc không ổn định, thu nhập thấp, thậm chí cả trẻ em. Đây là những người đã dùng smartphone, có điều kiện tham gia môi trường mạng nhưng khả năng nhận thức các dấu hiệu, hành vi lừa đảo còn thấp, dễ bị lợi dụng sự cả tin, lòng tham để thực hiện hành vi lừa đảo”- Đại diện Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cho hay.

Ông Trần Quang Hưng- Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số (Bộ TT-TT) cũng nhận định, giai đoạn Chính phủ đang tăng tốc chuyển đổi số như hiện nay, các đối tượng xấu cũng không ngừng lợi dụng sự bùng nổ công nghệ để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản người dân qua mạng.

Theo số liệu của Bộ Công an, trong năm 2023, toàn quốc đã khởi tố 1.500 vụ án lừa đảo trên không gian mạng, tổng số tiền người dân bị lừa đảo lên tới 8.000-10.000 tỷ đồng. Cũng trong thời gian này, cổng cảnh báo an toàn thông tin của Bộ TT-TT đã nhận được gần 17.400 phản ánh về trường hợp lừa đảo trực tuyến hướng đến người dùng Internet Việt Nam, trong đó người dân đã bị lừa đảo lên tới hơn 300 tỷ đồng.

“Các nạn nhân thường có tâm lý không muốn cung cấp đầy đủ số tiền bị thiệt hại, nên con số hơn 300 tỷ đồng chưa phản ánh thật sự đầy đủ thiệt hại của hơn 17.400 trường hợp bị lừa đảo trực tuyến trong năm 2023. Tuy nhiên, ghi nhận trường hợp bị lừa đảo nhiều nhất bị thiệt hại lên tới hơn 10 tỷ đồng”- ông Trần Quang Hưng thông tin thêm.

Cũng theo ông Trần Quang Hưng, Bộ TT-TT đã và đang triển khai nhiều giải pháp tổng thể, trong đó có việc hoàn thiện chính sách, hành lang pháp lý về bảo đảm an toàn thông tin mạng, an toàn giao dịch điện tử. “Các tổ chức, DN phải có trách nhiệm thực hiện mọi biện pháp khả thi để bảo vệ người dân, khách hàng đang sử dụng dịch vụ của mình được an toàn trên không gian mạng”- ông Hưng nhấn mạnh.

Hà Thủy