Dự báo đến năm 2050, tỷ lệ người từ độ tuổi 60 trở lên ở Việt Nam tăng hơn 25%; đặc biệt, năm 2036 sẽ bắt đầu thời kỳ chuyển dịch từ xã hội “già hóa” sang xã hội “già”.
Già hóa dân số là vấn đề mang tính toàn cầu, đã và đang trở thành thách thức lớn, có tác động mạnh mẽ đến tình hình ổn định, phát triển kinh tế- xã hội tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Được biết đến là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới, dự báo đến năm 2050, tỷ lệ người từ độ tuổi 60 trở lên ở Việt Nam tăng hơn 25%; đặc biệt, năm 2036 sẽ bắt đầu thời kỳ chuyển dịch từ xã hội “già hóa” sang xã hội “già”.
Ngày 31/8/2020, với sự tham mưu của Bộ LĐ-TB&XH và các cấp, ngành có liên quan, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1336/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Nhân rộng mô hình CLB liên thế hệ tự giúp nhau đến năm 2025. Đề án đặt ra mục tiêu, phát huy hiệu quả mô hình CLB liên thế hệ tự giúp nhau nhằm duy trì và tiếp tục nhân rộng CLB, huy động sự tham gia của người cao tuổi (NCT), Hội Người cao tuổi… và cộng đồng để nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của NCT; chăm sóc sức khỏe, xóa đói giảm nghèo, góp phần xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và bảo vệ quyền lợi NCT. Đồng thời, góp phần thực hiện Chương trình Hành động của Chính phủ theo Nghị quyết số 137/NQ-CP ngày 31/12/2017 về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và Chương trình Hành động quốc gia về người cao tuổi.
Triển khai Đề án, cả nước đã có 6.521 CLB được thành lập, với khoảng 456.470 thành viên tham gia và hưởng lợi như vay vốn từ CLB để tăng gia sản xuất, xóa đói, giảm nghèo bền vững, góp phần tích cực trong xây dựng nông thôn mới; NCT được chăm sóc sức khỏe, chăm sóc về đời sống vật chất và tinh thần, vị trí, vai trò của NCT được cộng đồng coi trọng, phát huy được nội lực của NCT, nâng cao vị thế của Hội Người cao tuổi, góp phần làm tốt công tác NCT tại địa phương, thực hiện tốt Luật Người cao tuổi và Chương trình Hành động Quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2021-2030. Rất nhiều địa phương có mô hình điển hình cả về số câu lạc bộ cũng như chất lượng hoạt động, trong đó Thanh Hóa vẫn là tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng CLB mới được thành lập với tổng số CLB hiện có là 1.164 CLB với 62.000 thành viên.
Để tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án, đảm bảo đối tượng được hưởng lợi là NCT và gia đình của họ, phụ nữ và các thành viên khác trong cộng đồng (đặc biệt, NCT là phụ nữ nghèo, cận nghèo, người cao tuổi dân tộc thiểu số, NCT có hoàn cảnh khó khăn), Bộ LĐ-TB&XH giao Cục Bảo trợ xã hội là đơn vị đầu mối, phối hợp với Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, các bộ, ngành liên quan xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án giai đoạn 2024 - 2025 trên cơ sở bám sát nhiệm vụ được giao. Kế hoạch cần cụ thể hóa các giải pháp đã nêu trong Đề án bằng những giải pháp thiết thực gắn với kế hoạch tổ chức thực hiện của Bộ LĐ-TB&XH, phối hợp với Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, các cơ quan liên quan và các địa phương nhằm đạt và vượt các mục tiêu/chỉ tiêu đặt ra. Đồng thời, phát huy vai trò chủ động, sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan nhằm huy động tối đa nguồn lực thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.
Theo đó, cán bộ làm công tác NCT các cấp, cán bộ Hội Người cao tuổi, Ban Chủ nhiệm, thành viên CLB liên thế hệ tự giúp nhau hiểu được vai trò của CLB; giúp cơ quan, đơn vị thành lập, tổ chức, quản lý CLB liên thế hệ tự giúp nhau; giúp Ban Chủ nhiệm CLB hiểu việc vận hành và triển khai các hoạt động của CLB; giải quyết vướng mắc khi thực hiện các hoạt động trợ giúp, phát huy vai trò NCT.
Bên cạnh đó, tổ chức mỗi năm từ 5 đến 7 đợt tập huấn, ưu tiên các địa phương miền núi phía Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ với nội dung: Hướng dẫn xây dựng mới CLB liên thế hệ tự giúp nhau, duy trì, kiện toàn các CLB liên thế hệ tự giúp nhau đã thành lập bảo đảm chỉ tiêu về số lượng và chất lượng; hướng dẫn quản lý các CLB liên thế hệ tự giúp nhau, triển khai các hoạt động tăng thu nhập, chăm sóc sức khỏe, tình nguyện viên chăm sóc tại nhà, tự giúp nhau, hỗ trợ cộng đồng, bảo vệ quyền, lợi ích, truyền thông, thể thao, văn hóa văn nghệ, vận động nguồn lực; hướng dẫn công tác kiểm tra, giám sát triển khai thực hiện nhân rộng mô hình CLB liên thế hệ tự giúp nhau.
Tùng Anh